Onze governancestructuur staat beschreven in een governance charter. Europese verordeningen en richtlijnen zoals Solvency II, de Algemene Verordening Gegevensbescherming, DORA en de CSRD geven input voor onze governancestructuur. Ook nationale wet- en regelgeving zoals de Wet op het financieel toezicht, beleidsregels en ‘best practices’ vanuit de toezichthouders en de Gedragscode Verzekeraars nemen wij mee. Onze bedrijfscultuur vormt een belangrijke basis voor onze kernactiviteiten. Wij evalueren de governance charter regelmatig en passen deze in 2025 aan met de groepsdirectiestructuur als uitgangspunt. In dit hoofdstuk geven wij hier enige achtergrondinformatie over.

DELA Coöperatie U.A. (verder: 'DELA') is een coöperatie voor leden met als doel:

• Haar leden te helpen door hun belangen te dienen. 
• Een waardige en betaalbare uitvaart te bieden voor polishouders en medeverzekerden.
• De reputatie van de levensverzekeringsmarkt en het uitvaartwezen te verbeteren. 

DELA is een coöperatie met uitgesloten aansprakelijkheid voor de leden. De coöperatie wordt gevormd door alle verzekerden die bij het aangaan van een verzekering die is ondergebracht in de coöperatie, tevens lid worden van de coöperatie. Sinds 2022 kunnen nieuwe verzekerden in België ook lid worden van de coöperatie. Vanaf 2024 kunnen ook bestaande leden in België lid worden van de coöperatie. 

Het inschrijvingsnummer van DELA bij de Kamer van Koophandel is 17012026.

DELA Natura staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en De Nederlandsche Bank (DNB). Het vergunningsnummer van DELA Natura is 12000437. Het inschrijvingsnummer bij de Kamer van Koophandel is 17078393.

DELA België verricht verzekeringsactiviteiten die zijn ondergebracht in een bijkantoor van de Nederlandse vennootschap DELA Natura en uitvaartactiviteiten die onderdeel zijn van Belgische vennootschappen. Overige activiteiten in België vinden plaats binnen de entiteit DELA Enterprises N.V. De verzekeringsactiviteiten vallen onder de vergunning van De Nederlandsche Bank. Het prudentieel toezicht wordt ook in België door De Nederlandsche Bank gedaan. Het gedragstoezicht in België gebeurt door de Belgische Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten, de Financial Services and Markets Authority(FSMA).

De verzekeringsactiviteiten in Duitsland vinden plaats via een bijkantoor in Düsseldorf, Duitsland. In Duitsland ligt de nadruk  op marketing en sales. Op het hoofdkantoor van DELA Natura in Eindhoven vinden de overige (financiële en actuariële) activiteiten plaats. De verzekeringsactiviteiten vallen onder de vergunning van De Nederlandsche Bank. Het prudentieel toezicht wordt ook in Duitsland door De Nederlandsche Bank gedaan. Het gedragstoezicht in Duitsland gebeurt door de Bundesanstalt für Finanzdienstleistungsaufsicht (BaFin).

Alleen natuurlijke personen kunnen lid worden van de coöperatie. Om lid te worden, moeten zij een door de algemene vergadering aangewezen (verzekerings)overeenkomst hebben gesloten. De coöperatie is verdeeld in 40 geografische afdelingen. Het huishoudelijk reglement beschrijft het aantal, de namen en de grenzen van de afdelingen. Elk lid van de coöperatie hoort bij een afdeling.

Sinds 2022 kunnen Belgische verzekerden ook lid worden van de coöperatie. Tot nu toe zijn zij lid van de afdeling Eindhoven. In 2025 komt er een aparte afdeling voor België.

De algemene vergadering van DELA is het hoogste orgaan en bestaat uit gekozen leden van de coöperatie. Het is wenselijk dat een kandidaat vijf jaar of langer lid is van DELA om lid te worden van de algemene vergadering. De algemene vergadering bestaat voor iedere afdeling uit één lid en één plaatsvervangend lid. 

Het complete en meest actuele overzicht van de leden per afdeling staat op de DELA-website:  https://www.dela.nl/over-dela/over-cooperatie-dela/governance/algemene-vergadering

Leden en plaatsvervangende leden wonen de algemene vergadering bij, die tenminste twee keer per jaar plaatsvindt. 

De algemene vergadering heeft een vertrouwenscommissie aangesteld. Deze commissie bestaat uit vier door de algemene vergadering gekozen leden. Elk lid van de vertrouwenscommissie wordt gekozen voor een periode van maximaal 4 jaar. Ieder jaar treedt één lid af volgens een door de commissie op te stellen rooster van aftreden. Een aftredend lid is direct herkiesbaar. De maximale zittingstermijn in de vertrouwenscommissie is twaalf jaar.

De vertrouwenscommissie bevordert de samenwerking tussen de algemene vergadering, de groepsdirectie en de raad van commissarissen binnen het kader van hun bevoegdheden. De raad van commissarissen nodigt de vertrouwenscommissie uit om voor elke algemene vergadering met hen zonder last of ruggespraak te vergaderen. Daarnaast vergadert de vertrouwenscommissie minimaal één keer per jaar zonder last of ruggespraak met alleen de groepsdirectie. 

De rvc bestaat uit een door die raad te bepalen aantal van tenminste vijf en ten hoogste zeven natuurlijke personen. Op dit moment zijn er zes leden. Indien mogelijk, worden twee commissarissen vanuit de leden of plaatsvervangende leden van de algemene vergadering afgevaardigd. De samenstelling van de rvc is gebaseerd op ervaring, deskundigheid en onafhankelijkheid van de leden. Deze samenstelling voldoet aan de profielschets en stelt de raad in staat om aan diverse verplichtingen te voldoen. De algemene vergadering benoemt de commissarissen op voordracht van de rvc.

Tot de taken en verantwoordelijkheden van de rvc wordt onder meer gerekend het houden van toezicht en controle op en het adviseren van de groepsdirectie omtrent: 

• De realisatie van de doelstellingen van de coöperatie; 
• De strategie en de risico’s van de ondernemingsactiviteiten;
• De opzet en werking van de interne risicobeheersing en controlesystemen; 
• Het financiële verslaggevingsproces; 
• De naleving van wet- en regelgeving en het risicobeleid. 

Daarnaast zorgt de rvc voor: 

• Het naleven en handhaven van de corporate governancestructuur; 
• Het goedkeuren van de jaarrekening, de begroting en materiële kapitaalinvesteringen; 
• Het selecteren en aanstellen van de externe accountant; 
• Het goedkeuren van de risicobereidheid; 
• Het voordragen van leden van het bestuur voor benoeming en ontslag; 
• Het vaststellen van het beloningsbeleid. 

De raad toetst het beloningsbeleid en evalueert het functioneren van het bestuur. De voorzitter van de rvc is aanspreekpunt voor vermeende onregelmatigheden die het functioneren van leden van de groepsdirectie betreffen. Bij de uitvoering van hun taak richten de commissarissen zich naar het belang van de coöperatie en de met haar verbonden ondernemingen. Zij maken een zorgvuldige afweging van de belangen van de diverse stakeholders van de coöperatie. De rvc is zelf verantwoordelijk voor de kwaliteit van zijn functioneren.

De rvc heeft een intern reglement met regels voor de besluitvorming en stelt het reglement op en de algemene vergadering stelt het vast. Het reglement dient ter aanvulling op de regels en voorschriften die op de rvc van toepassing zijn op grond van het Nederlands recht en de statuten van de coöperatie.

De rvc heeft een auditcommissie, een risicocommissie en een remuneratie- en benoemingscommissie.

De rvc-leden zijn tevens aangesteld als commissaris bij DELA Holding N.V. en DELA Natura. Bij DELA Natura is de aanstelling van een rvc verplicht gesteld volgens de Wet financieel toezicht (Wft).

De coöperatie heeft een bestuur bestaande uit een CEO en CFRO. Tot juli 2024 vervulde de heer J. van Dijk de rol van CFRO. Na zijn pensionering heeft mevrouw G. van Velsen hem opgevolgd. De functie van CCO is komen te vervallen. De heer J.A.M. van der Putten is 25 januari 2025 als CCO afgetreden. Het bestuur leidt de coöperatie en beheert haar vermogen, binnen de beperkingen van de statuten. De rvc bepaalt het aantal leden van het bestuur. 

Vanaf 1 januari 2025 werkt DELA met een groepsdirectie. De groepsdirectie bestaat uit 2 statutaire groepsdirecteuren en 3 niet-statutaire groepsdirecteuren, te weten een CTO, directeur verzekeren en directeur uitvaart. De functie directeur uitvaart is nog vacant.

DELA Groep heeft twee zelfstandige bedrijfsonderdelen (ZBO’s): DELA Nederland en DELA België. Een ZBO heeft een eigen directieteam. In het reglement van de directieteams staan de verantwoordelijkheden en bevoegdheden. Eén groepsdirectielid treedt als eerstverantwoordelijke op richting een bedrijfsonderdeel.

De groepsdirectie is verantwoordelijk voor het beleid van de hele groep. Dit noemen wij groepsbeleid. In principe is al het beleid groepsbeleid. Als dat niet mogelijk of relevant is, geldt er specifiek beleid voor een ZBO binnen de groepskaders. Het directieteam van het ZBO is dan verantwoordelijk voor dit specifieke beleid. Groepsbeleid omvat onder andere: sanctiewetgeving, CDD (Wwft), DORA, datamanagement, security, privacy, beleggingen, kapitaalbeheer, ORSA, ALM, tax, reporting & control, merkstrategie, MVO, beloning, risicomanagement en interne beheersing.

De afdeling Vermogensbeheer in Nederland voert de beleggingsactiviteiten voor DELA Groep uit. DELA heeft een beleggingsadviescommissie (BAC). De BAC heeft een adviserende rol richting de groepsdirectie op het gebied van beleggingen omtrent beleidsvoorstellen, beleidswijzigingen en de uitvoering van het beleid. De adviezen van de BAC en de besluiten van de groepsdirectie worden met de RvC besproken. De BAC heeft de rol van adviseur en toetst of de beleggingsvoorstellen consistent, compleet en goed zijn op het gebied van rendement, risico en duurzaamheid. De groepsdirectie en de rvc behouden hun eigen verantwoordelijkheden. De BAC bestaat uit minimaal drie externe leden. De rvc benoemt de leden op voordracht van de groepsdirectie.

Wij sturen en beheersen risico’s met behulp van het ‘Three Lines model’. Hierbij: 

• is de eerste lijn primair verantwoordelijk voor het behalen van de bedrijfsdoelstellingen en het uitvoeren van interne controlemaatregelen om risico’s effectief te beheersen. De eerste lijn zorgt voor de dagelijkse activiteiten, resultaten, het definiëren van de risicobereidheid en de naleving van interne controlemaatregelen. 
• geeft de tweede lijn advies, coördineert, bewaakt en beoordeelt onafhankelijk of de eerste lijn zijn verantwoordelijkheid neemt en binnen de risicobereidheid werkt.
• voert de derde lijn via audits controles uit om aanvullende zekerheid te geven over de kwaliteit van onze interne beheersing. 

Wij zorgen ervoor dat het model goed werkt door de onafhankelijkheid van de tweede en derde lijn te waarborgen. Het model wordt schematisch weergegeven in het onderstaande overzicht.

Ons risicomanagementproces geeft continu inzicht in de belangrijkste risico’s en kansen. Dit proces zorgt er ook voor dat we beheersmaatregelen zorgvuldig afwegen. De afdeling Operationeel en Compliance Risico Management faciliteert het risicomanagementproces.

De eerste lijn is primair verantwoordelijk voor de risico-identificatie. De tweede lijn inventariseert periodiek de door de eerste lijn geïdentificeerde risico’s en vult deze waar nodig aan, met aandacht voor potentiële risico’s. Het periodieke overleg tussen de tweede en derde lijn bespreekt deze inventarisatie.

Hieronder vatten wij het risicoprofiel van DELA samen. Een nadere toelichting op de risicocategorieën is terug te vinden in de risicoparagraaf van de jaarrekening. 

De groepsdirectie evalueert jaarlijks het risicoprofiel. Dit baseert de groepsdirectie op de vastgestelde bedrijfsdoelstellingen en de draagkracht van de organisatie. Daarnaast wordt bekeken het risico dat DELA als organisatie wil lopen om de strategische doelen te behalen. Het risicoprofiel en de risicobereidheid vormen hierbij de basis. Naast het behalen van doelen is het waarborgen van de continuïteit van de organisatie essentieel. Wij verwoorden de risicobereidheid in specifieke statements, die vertaald worden in risicolimieten en -toleranties. Hierdoor kunnen wij doorlopend monitoren en sturen. Het onderstaande overzicht toont de risicohouding voor de belangrijkste risicocategorieën en financiële risico’s op geaggregeerd niveau.

Wij nemen risico-mitigerende maatregelen om ervoor te zorgen dat de risico’s binnen de gewenste bandbreedtes blijven. In de meeste situaties gebruiken wij een mix van: 

• stoppen of uitbesteden van activiteiten; 
• verminderen van risico’s door preventieve acties; 
• overdragen van risico’s door (her)verzekeren en/of contractmanagement; 
• accepteren van risico’s die wij zelf kunnen dragen.

Als de risico’s buiten de gestelde limieten vallen en groter zijn dan gewenst, neemt het management extra maatregelen. Bewuste overschrijding van limieten is alleen toegestaan na goedkeuring van de groepsdirectie en moet tijdelijk zijn. Wij evalueren en optimaliseren de risicobereidheidstatements begin 2025. In 2024 hebben wij de risicohouding ten aanzien van deze risico’s niet gewijzigd.

DELA bewaakt en beoordeelt risico’s en ons risicomanagementsysteem als belangrijke voorwaarden voor de lerende organisatie die wij willen zijn. 

Bij het beoordelen van risico’s kijken wij of deze binnen de risicobereidheid blijven. Ons uitgangspunt is dat risico’s die boven de risicobereidheid gaan, via een mix van risico-mitigerende oplossingen tot een lager risiconiveau worden teruggebracht. Als onderdeel van de voortdurende monitoring stelt ons management voor elk risico binnen het risicoprofiel zogenaamde KRI’s (key risk indicatoren) op. Het management bewaakt ten minste eenmaal per kwartaal de ontwikkeling van deze indicatoren en beoordeelt in hoeverre risicolimieten en -toleranties worden overschreden. Bij overschrijding worden aanvullende acties gedefinieerd. De tweede en derde lijn rapporteren periodiek hierover aan het bestuur. 

Het management doorloopt periodiek het Risk Control Self Assessment (RCSA)-proces. Dit proces resulteert in een In Control Statement (ICS). Daarnaast beoordeelt Internal Audit de opzet en effectieve werking van het systeem van risicomanagement. 

In het kader van Solvency II moeten wij een gebalanceerde afweging maken tussen risico- en kapitaalmanagement en de bedrijfsstrategie. De Own Risk and Solvency Assesment (ORSA) is de processtructuur voor deze afweging. De naleving blijkt uit het ORSA-rapport. De groepsdirectie stelt de inhoud van de (stress)scenario’s voor aanvang van de ORSA vast, met advies vanuit de tweede lijn. 

Minimaal op jaarbasis en bij significante veranderingen die het risicoprofiel kunnen beïnvloeden, beoordeelt ons management in de ORSA of het risicoprofiel nog passend is. Hierbij kijkt het management naar de bedrijfsdoelstellingen, risicobereidheid en aanwezige kapitaalbuffers, rekening houdend met diverse (stress)scenario’s. 

De resultaten van de ORSA  in 2024 tonen aan dat onze solvabiliteit robuust is. De dekkingsgraad laat in de ORSA van dit jaar in het basisscenario een geleidelijke stijging zien. Hierdoor kunnen verzekerden, afhankelijk van hun type polis, rekenen op een significante winstdeling en blijven de premiestijgingen beperkt. 

Hoewel wij geen invloed hebben op rente- of inflatiecurves, kunnen wij wel in enige mate sturen op de hoogte van de uitvaartkosten. Ook toont de ORSA in 2024 wederom aan dat bij scenario’s met lage uitvaartkosteninflatie (in combinatie met lage rentestanden) onze solvabiliteit en/of premiestijging onder druk kan komen te staan. 

Ons kapitaalbeleid richt zich op het handhaven van een solide solvabiliteitspositie. Als DELA zoeken wij continu naar een goede balans tussen de hoeveelheid kapitaal die wij aanhouden en de risico's die wij lopen. Wij hebben wel de zogenaamde normsolvabiliteit gedefinieerd. Dit is het solvabiliteitsniveau waar wij altijd boven willen blijven. De normsolvabiliteit voor iedere vergunningsplichtige entiteit (DELA Coöperatie en DELA Natura) hebben wij vastgesteld op 150 procent. 
 
Als de solvabiliteitsratio onder de normsolvabiliteit komt, hebben wij in het kapitaalbeleid meerdere mogelijke acties gedefinieerd. Gedurende 2024 is de solvabiliteitsratio echter continu hoger geweest dan de normsolvabiliteit. 
 
Voor een nadere toelichting op de risico's en het management ervan verwijzen wij naar de jaarrekening. Zie 'Geconsolideerde jaarrekening', 'Toelichting op de geconsolideerde balans en resultatenrekening', '4. Risicoparagraaf'.

Risicomanagement is een continu proces. Soms kunnen risico’s zich toch manifesteren. In deze paragraaf bespreken wij de risico’s die zich in 2024 hebben voorgedaan en de maatregelen die wij hebben genomen om de kans en/of impact te beperken. Wij presenteren ook de algemene maatregelen die wij hebben genomen om risico’s te beperken. 

Stresstesten hebben aangetoond dat onze solvabiliteitspositie robuust is, maar dat onze vermogenspositie gevoelig is voor scenario’s met lage rente en lage inflatie. Indien nodig, treffen wij voorbereidende maatregelen of maken wij andere keuzes. Als DELA werken wij de belangrijkste randvoorwaarden en maatregelen uit in het jaarlijks geëvalueerde kapitaalbeleid. Wij ervaren het risico als beperkt en hoeven hiervoor geen aanvullend kapitaal aan te houden. Ook zijn stresstesten uitgevoerd met aandacht voor de impact van klimaatverandering. De conclusie uit deze stresstesten is dat onze vermogenspositie, op basis van de huidige verwachtingen, financieel slechts beperkt gevoelig is voor dit risico. 

Er vonden in 2024 diverse (groeps-)directiewisselingen plaats. In het vierde kwartaal startten wij met het opstellen van een nieuw langetermijnbedrijfsplan (2026-2030) dat in 2025 verder vorm krijgt. Langetermijnrisico’s zijn geïnventariseerd gericht op de financiële robuustheid van de coöperatie en waar nodig maatregelen voorgesteld om ze te beperken. Wij kijken onder meer naar hoe onze organisatiestructuur en risicomanagementorganisatie deze risico's het beste kunnen ondersteunen.

Het niet voldoen aan wet- en regelgeving kan onze continuïteit en reputatie schaden. In 2024 hebben zich op dit vlak geen ernstige incidenten voorgedaan. Om het risico verder te beheersen, hebben wij in 2024 gewerkt aan de professionalisering van ons inkoop- en uitbestedingsbeleid. Het voldoen aan de geldende sanctiewet- en regelgeving is hierbij een belangrijk uitgangspunt geweest en wij hebben ons beleid getoetst aan standaarden zoals ‘Good practices uitbesteding verzekeraars’. Aanvullend hebben wij voor het beperkte risico van belangenverstrengeling bij sponsorovereenkomsten de verbetermogelijkheden uit 2023 opgevolgd en ons sponsorbeleid op die punten aangescherpt.

Operationele risico’s ontstaan door invloeden van buitenaf en door het falen van mensen, processen en systemen. Ondanks duidelijke processen, verantwoordelijkheden en rapportages kunnen wij deze risico’s niet volledig elimineren. Het is belangrijk om te leren van hetgeen zich heeft voorgedaan door deze risico’s om herhaling in de toekomst te voorkomen. De aard en omvang van deze incidenten variëren sterk, van enkele (pogingen tot) fraudegevallen en cyberaanvallen tot operationele incidenten bij onze uitvaartcentra, zoals bedrijfsongevallen en fouten bij de afhandeling van crematies. 

Wij hebben al deze incidenten geëvalueerd en waar nodig aanvullende maatregelen getroffen, zoals het aanscherpen van werkinstructies en/of protocollen. Er is hierbij specifiek gekeken naar doorlooptijden van bepaalde processtappen. 

De financiële markten zijn een bron van risico. De financiële markten herstelden in 2024 verder van de koersdaling in 2022. De rente is in de loop van het jaar ten opzichte van 2023 enigszins gedaald. Ook de inflatie is afgenomen. In 2024 voerden wij bovendien een ALM-studie uit. De resultaten van deze studie leidden tot een beperkte aanpassing van de strategische asset allocatie: wij verhoogden het strategisch belang van infrastructuur licht ten koste van het belang in vastgoed en aandelen.

Een nadere toelichting op de ontwikkeling van de financiële risico’s, inclusief bijbehorende kwantificering, wordt weergegeven in de risicoparagraaf van de jaarrekening.