Toelichting op de enkelvoudige balans en resultatenrekening
1. Algemene toelichting
1.1 Activiteiten
De activiteiten van DELA Natura- en levensverzekeringen N.V. (‘DELA Natura’), statutair gevestigd in Eindhoven, Oude Stadsgracht 1, KvK-nummer 17078393 bestaan uit verzekeren en beleggen. De verzekeringsproducten betreffen uitvaartverzekeringen, overlijdensrisicoverzekeringen en spaarverzekeringen. De verzekeringsactiviteiten vinden plaats in Nederland, België en Duitsland. Alle beleggingsactiviteiten voor DELA Natura worden in Nederland verricht.
1.2 Verbonden partijen
Als verbonden partij worden alle rechtspersonen aangemerkt waarover overheersende zeggenschap, gezamenlijke zeggenschap of invloed van betekenis kan worden uitgeoefend. Ook rechtspersonen die overwegende zeggenschap kunnen uitoefenen, worden aangemerkt als verbonden partij. Ook de statutaire directieleden, andere sleutelfunctionarissen in het management van DELA Natura en nauwe verwanten zijn verbonden partijen. De overige groepsmaatschappijen binnen de groep van DELA Coöperatie U.A., waarvan DELA Natura deel uitmaakt, worden ook als verbonden partijen aangemerkt.
Transacties van betekenis met verbonden partijen worden toegelicht voor zover deze niet onder normale marktvoorwaarden zijn aangegaan. Hiervan wordt toegelicht de aard en de omvang van de transactie en andere informatie die nodig is voor het verschaffen van het inzicht. Inzake overlijdens die bij DELA Natura- en levensverzekeringen N.V. worden gemeld, wordt de uitvoering in beginsel verzorgd door DELA Uitvaartverzorging N.V. of haar dochtermaatschappijen. Deze uitvoering geschiedt tegen vaste verrekenprijzen. Tevens verhuurt dochteronderneming DELA Crematoria Groep B.V. crematoria en uitvaartcentra aan DELA Uitvaartverzorging N.V. voor € 30,0 miljoen in 2024. De huur wordt bepaald op basis van rendementseis. Daarnaast heeft DELA Natura een rekening courantverhouding met DELA Holding N.V.
1.3 Acquisities en desinvesteringen van groepsmaatschappijen
Vanaf de overnamedatum worden de resultaten en de identificeerbare activa en passiva van de overgenomen onderneming opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening. De overnamedatum is het moment dat overheersende zeggenschap kan worden uitgeoefend in de betreffende onderneming.
De verkrijgingsprijs bestaat uit het geldbedrag of equivalent dat is overeengekomen voor de verkrijging van de overgenomen onderneming vermeerderd met eventuele direct toerekenbare kosten. Indien de verkrijgingsprijs verschilt van het nettobedrag van de reële waarde van de identificeerbare activa en passiva dan wordt het verschil als goodwill aangemerkt.
De maatschappijen die in de consolidatiekring betrokken zijn, blijven in de consolidatie opgenomen tot het moment dat de beslissende zeggenschap wordt overgedragen en indien de maatschappij slechts gehouden wordt om te vervreemden.
1.4 Geconsolideerde cijfers
DELA Natura- en levensverzekeringen N.V. maakt gebruik van de vrijstelling tot consolidatie volgens artikel 2:408 BW (vrijstelling van tussenconsolidatie). Dit omdat de financiële gegevens die de rechtspersoon zou moeten consolideren zijn opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening van DELA Coöperatie U.A. De jaarrekening, met daarin de geconsolideerde cijfers van DELA Coöperatie U.A. is verkrijgbaar via de Kamer van Koophandel.
1.5 Kasstroomoverzicht
DELA Natura maakt gebruik van de vrijstelling in RJ 360. Deze stelt dat een (middel)grote rechtspersoon een kasstroomoverzicht moet opstellen, tenzij het kapitaal van de rechtspersoon direct of indirect volledig wordt verschaft door een andere rechtspersoon die een gelijkwaardig kasstroomoverzicht opstelt dat is opgenomen in een geconsolideerde jaarrekening die in Nederland bij het handelsregister gedeponeerd wordt. De jaarrekening, met daarin het kasstroomoverzicht van DELA Coöperatie U.A. is verkrijgbaar via de Kamer van Koophandel.
1.6 Schattingen
Om de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening te kunnen toepassen, is het nodig dat de directie zich over verschillende zaken een oordeel vormt en dat de directie schattingen maakt die essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen. Indien het voor het geven van het in art. 2:362 lid 1 BW vereiste inzicht noodzakelijk is, is de aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen opgenomen in de toelichting op de betreffende posten. Deze schattingen zijn naar beste weten door de directie gemaakt, maar de daadwerkelijke uitkomsten kunnen uiteindelijk afwijken van die schattingen.
De belangrijkste schattingen hebben betrekking op:
- de waardering van beleggingen: onroerende zaken, vastgoedfondsen, infrastructuurfondsen, land- en bosbouwfondsen en participatiemaatschappijen (zie ook hoofdstuk 4.2);
- de gehanteerde grondslagen voor de technische voorzieningen (zie ook hoofdstuk 2.12);
- de waardering van de niet-technische voorzieningen (zie ook hoofdstuk 2.13);
- de waardering van latente belastingvorderingen (zie hoofdstuk 4.3).
1.7 Opmaken en vaststellen jaarrekening
DELA Natura- en levensverzekeringen N.V. maakt gebruik van de vrijstelling tussenconsolidatie als bedoeld in artikel 2:408 BW. De financiële gegevens van de vennootschap en haar dochtermaatschappijen zijn opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening van DELA Coöperatie U.A.
De jaarrekening 2024 is opgemaakt door het bestuur op 7 mei 2025 en zal op het moment van publicatie zijn vastgesteld in de algemene vergadering van 24 mei 2025. De jaarrekening 2023 is in de algemene vergadering van 25 mei 2024 vastgesteld.
1.8 Foutherstel
Tijdens het opmaken van de fiscale aangifte over verslagjaar 2023 is gebleken dat er een niet-materiele fout is gemaakt in de bepaling van de fiscale last in de jaarrekening van 2023. Deze niet-materiele fout is voor het inzicht van de effectieve belastingdruk op jaarbasis op retrospectieve wijze verwerkt in de jaarrekening 2024. De effectieve belastingdruk wijzigt hierdoor van 504,8% naar 338,3%.
| Bedragen x € 1.000 | Jaarrekening 2023 | Effect foutherstel |
Jaarrekening 2024 | |
|---|---|---|---|---|
| Correcties in de balans | ||||
| Voorzieningen | 17.483 | -4.681 | 12.802 | |
| Overige reserves | 427.525 | 4.681 | 432.206 | |
| Correcties in de resultatenrekening | ||||
| Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening | -14.215 | 4.681 | -9.534 | |
| Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na belastingen | -11.399 | 4.681 | -6.718 |
2. Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling
2.1 Algemeen
De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving (RJ), inclusief de voor verzekeraars van toepassing zijnde RJ605.
De waardering en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten tenzij anders vermeld. Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop ze betrekking hebben. Winsten worden slechts opgenomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd, tenzij anders vermeld. Verplichtingen en mogelijke verliezen die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen indien zij voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn.
2.2 Vreemde valuta
2.2.1 Functionele valuta
De posten in de jaarrekening van de groepsmaatschappijen worden gewaardeerd met inachtneming van de valuta van de economische omgeving waarin de groepsmaatschappij voornamelijk haar bedrijfsactiviteiten uitoefent (de functionele valuta). De euro is de functionele en presentatievaluta van DELA Natura.
2.2.2 Omrekening van vreemde valuta
Transacties in vreemde valuta gedurende de verslagperiode zijn in de jaarrekening verwerkt tegen de koers op transactiedatum. Activa en passiva in vreemde valuta die op actuele waarde worden gewaardeerd, worden omgerekend tegen de koers per balansdatum. Koersverschillen die optreden bij de afwikkeling van monetaire posten zijn in de resultatenrekening verwerkt in de periode dat zij zich voordoen.
Activa die volgens de verkrijgingsprijs worden gewaardeerd in een vreemde valuta, worden omgerekend tegen de wisselkoers op de transactiedatum (of de benaderde koers).
2.3 Herverzekeringscontracten
Uit hoofde van met herverzekeraars afgesloten contracten wordt DELA Natura gecompenseerd voor verliezen op uitgegeven verzekeringscontracten.
Herverzekeringspremies, provisies en uitkeringen evenals technische voorzieningen voor herverzekeringscontracten worden op dezelfde wijze verantwoord als de directe verzekeringen waarvoor de herverzekeringen zijn afgesloten. Het aandeel van herverzekeraars in de technische voorzieningen waartoe DELA Natura uit hoofde van haar herverzekeringscontracten gerechtigd is, wordt in mindering gebracht op de bruto technische voorzieningen. De kortlopende vorderingen op herverzekeraars zijn opgenomen onder de vorderingen.
De waardering van door en aan herverzekeraars verschuldigde bedragen geschiedt in overeenstemming met de voorwaarden van de herverzekeringscontracten. Verplichtingen uit herverzekering betreffen voornamelijk te betalen premies.
De vorderingen uit hoofde van herverzekeringscontracten worden op de balansdatum beoordeeld op eventuele bijzondere waardeverminderingen.
2.4 Immateriële vaste activa
De immateriële vaste activa worden gewaardeerd op het bedrag van de bestede kosten, verminderd met de cumulatieve afschrijvingen en indien van toepassing met bijzondere waardeverminderingen. De economische levensduur en de afschrijvingsmethode worden aan het einde van het boekjaar opnieuw beoordeeld. Bij eventuele significante wijzigingen worden de afschrijvingstermijn en de afschrijvingsmethode herzien. Voor de kosten van interne ontwikkeling wordt een wettelijke reserve gevormd ter hoogte van het geactiveerde bedrag.
Om vast te stellen of er voor een immaterieel vast actief sprake is van een bijzondere waardevermindering wordt verwezen naar paragraaf 2.8.
2.4.1 Goodwill
De bij acquisities betaalde goodwill is gewaardeerd tegen de op het moment van verkrijging vastgestelde reële waarde. Deze waarde is bepaald op basis van het bedrag dat betaald zou worden tussen onafhankelijke partijen die ter zake goed geïnformeerd zijn en tot transactie bereid zouden zijn. De goodwill wordt lineair afgeschreven op basis van de verwachte economische levensduur, welke jaarlijks wordt beoordeeld. De huidige verwachte levensduur voor verschillende goodwillposities ligt tussen de 20 jaar en 30 jaar.
2.4.2. Overgenomen verzekeringsportefeuilles
De toekomstige kasstromen van overgenomen verzekeringsportefeuilles zijn gewaardeerd tegen de op het moment van verkrijging vastgestelde reële waarde. Deze waarde is bepaald op basis van het bedrag dat betaald zou worden tussen onafhankelijke partijen die ter zake goed geïnformeerd zijn en tot transactie bereid zouden zijn. Deze waarde wordt lineair afgeschreven op basis van de verwachte economische levensduur, welke jaarlijks wordt beoordeeld. De huidige verwachte levensduur van overgenomen verzekeringsportefeuilles is 20 jaar, gerekend vanaf overnamedatum.
2.4.3. Concessies en vergunningen
Kosten van concessies en vergunningen worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs en lineair afgeschreven over de verwachte toekomstige gebruiksduur met een maximum van 20 jaar.
2.4.4. Softwaresystemen
Investeringen in softwaresystemen worden geactiveerd en lineair afgeschreven over de verwachte levensduur met een maximum van 10 jaar.
2.5 Beleggingen
Hieronder wordt per beleggingscategorie de grondslag van waardering en resultaatbepaling beschreven. Het merendeel van de beleggingen wordt gewaardeerd tegen actuele waarde. Waar een nadere toelichting nodig is op de actuele waarde, is deze in hoofdstuk 4 bij de toelichting op de balanspost gegeven. Zowel ongerealiseerde als gerealiseerde winsten en verliezen ten gevolge van verkopen en waardeveranderingen van beleggingen worden in de resultatenrekening verantwoord. Transactiekosten samenhangend met de aan- of verkoop van beleggingen worden rechtstreeks in de resultatenrekening verantwoord.
2.5.1 Onroerende zaken
Onroerende zaken worden gewaardeerd tegen de actuele waarde op balansdatum. De actuele waarde is gebaseerd op de waardering door een externe taxateur.
2.5.2 Deelnemingen
Deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden uitgeoefend, worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaardemethode. Wanneer 20 procent of meer van de stemrechten uitgebracht kan worden, is er sprake van een wettelijk vermoeden van invloed van betekenis.
De nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening; voor deelnemingen waarvan onvoldoende gegevens beschikbaar zijn voor aanpassing aan deze grondslagen, wordt uitgegaan van de waarderingsgrondslagen van de desbetreffende deelneming.
Indien de waardering van een deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd. Indien en voor zover DELA Natura in deze situatie geheel of gedeeltelijk instaat voor de schulden van de deelneming, wordt een voorziening getroffen. De eerste waardering van deelnemingen is gebaseerd op de reële waarde van de identificeerbare activa en passiva op het moment van acquisitie. Daarna worden, uitgaande van de waarde bij eerste waardering, de grondslagen toegepast die gelden voor deze jaarrekening.
Deelnemingen waarop geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend, worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Indien sprake is van een duurzame waardevermindering vindt waardering plaats tegen deze lagere waarde. Afwaardering vindt plaats ten laste van de resultatenrekening.
De onder financiële vaste activa opgenomen vorderingen op deelnemingen worden gewaardeerd tegen de reële waarde van het verstrekte bedrag, gewoonlijk de nominale waarde, onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen.
2.5.3 Aandelen en andere niet-vastrentende waardepapieren
Aandelen worden gewaardeerd tegen reële waarde aan de hand van officiële noteringen in de financiële markten. Waardemutaties worden direct in de winst- en verliesrekening verantwoord.
2.5.4 Obligaties en andere vastrentende waardepapieren
Obligaties worden gewaardeerd tegen reële waarde aan de hand van officiële noteringen in de financiële markten.
2.5.5 Vorderingen uit hypothecaire leningen
Vorderingen uit hypothecaire leningen worden gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. De directe kosten die samenhangen met het verstrekken van een hypothecaire lening worden opgenomen als aankoopkosten. Zij zijn onderdeel van de geamortiseerde kostprijs en worden geactiveerd op de balans. Op balansdatum wordt beoordeeld of er objectieve waarnemingen zijn voor bijzondere waardeverminderingen van de vorderingen uit hypothecaire leningen. Indien dit het geval is, dient dit verlies verantwoord te worden in de resultatenrekening.
2.5.6 Derivaten
DELA Natura heeft valutatermijncontracten die worden gewaardeerd tegen reële waarde. De winst of het verlies uit de herwaardering naar reële waarde per balansdatum wordt onmiddellijk in de winst-en-verliesrekening verwerkt. Het betreft alle niet-beursgenoteerde stukken en deze worden gewaardeerd op basis van financiële modellen, de 'mark-to-model' methode. Indien afgeleide financiële instrumenten een negatieve waarde hebben, worden deze op de balans gerubriceerd onder de overlopende passiva.
2.5.7 Vorderingen uit andere leningen
De beleggingen in bedrijfsleningen worden gewaardeerd tegen reële waarde.
Overige leningen met een vastgestelde rente worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid.
2.5.8 Vastgoed-, infrastructuur-, land- en bosbouwfondsen
Participaties in vastgoed- infrastructuur-, land- en bosbouwfondsen worden gewaardeerd tegen reële waarde. Deze post bevat beleggingen zonder frequente marktnotering. In hoofdstuk 4.2 wordt een nadere toelichting gegeven op de waarderingsmethode. Waardemutaties worden direct in de winst- en verliesrekening verantwoord. Voorts wordt voor de ongerealiseerde waardestijging een herwaarderingsreserve gevormd.
2.5.9 Hypotheekfondsen
Participaties in hypotheekfondsen worden gewaardeerd tegen reële waarde. Deze post bevat beleggingen zonder frequente marktnotering. In hoofdstuk 4.2 wordt een nadere toelichting gegeven op de waarderingsmethode. Waardemutaties worden direct in de winst- en verliesrekening verantwoord.
2.5.10 Beleggingen in liquide middelen
Beleggingen in liquide middelen worden gewaardeerd tegen reële waarde die gelijk is aan de nominale waarde.
2.5.11 Andere financiële beleggingen
De andere financiële beleggingen worden gewaardeerd tegen reële waarde. Deze post bevat beleggingen zonder frequente marktnotering. In hoofdstuk 5.2 wordt een nadere toelichting gegeven op de waarderingsmethode. Waardemutaties worden direct in de winst- en verliesrekening verantwoord. Voorts wordt voor de ongerealiseerde waardestijging een herwaarderingsreserve gevormd.
2.5.12 Beleggingsresultaten
De items uit de resultatenrekening hieronder vormen samen de totale beleggingsresultaten.
2.5.12.1 Beleggingsopbrengsten
Onder beleggingsopbrengsten worden begrepen:
- huuropbrengsten uit beleggingen in onroerende zaken;
- dividenden uit deelnemingen;
- dividenden van aandelen;
- interest op beleggingen in vastrentende waarden;
- gerealiseerde winst bij verkoop van beleggingen.
Rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de betreffende passiva. Bij de verwerking van de rentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde transactiekosten op de ontvangen leningen.
2.5.12.2 Ongerealiseerde resultaten op beleggingen
De ongerealiseerde resultaten zijn afkomstig uit waardeveranderingen van effecten en onroerende zaken.
2.5.12.3 Beheerskosten en rentelasten
Onder de beheerskosten en rentelasten vallen:
- beheerkosten van beleggingen in onroerende zaken;
- beheer- en bewaarkosten van aandelen en obligaties;
- rentelasten.
2.5.12.4 Gerealiseerd verlies op beleggingen
Gerealiseerde verliezen van financiële instrumenten die op marktwaarde gewaardeerd zijn, worden verwerkt in de resultatenrekening.
2.6 Vorderingen
De vorderingen worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Noodzakelijk geachte voorzieningen voor mogelijke verliezen als gevolg van oninbaarheid worden in mindering gebracht. Deze voorzieningen worden bepaald op basis van individuele beoordeling van de vorderingen.
Latente belastingvorderingen worden opgenomen voor tijdelijke verschillen tussen de waarde van de activa en de passiva volgens fiscale voorschriften enerzijds en de in deze jaarrekening gevolgde waarderingsgrondslagen anderzijds. De berekening van de latente belastingvorderingen op nominale waarde geschiedt tegen de op het einde van het verslagjaar geldende belastingtarieven of tegen de in de komende jaren geldende tarieven, voor zover reeds bij wet vastgesteld.
2.7 Materiële vaste activa
De materiële vaste activa (waaronder inventarissen en auto’s) zijn opgenomen tegen de aanschafwaarde verminderd met afschrijvingen op basis van de verwachte levensduur, rekening houdend met de eventuele restwaarde. De afschrijving vindt lineair plaats, de afschrijvingstermijnen zijn als volgt:
- inventaris: 10 jaar
- auto’s: 5 jaar
- laptops: 4 jaar
2.8 Bijzondere waardeverminderingen van vaste activa
Door DELA Natura wordt op balansdatum beoordeeld of er aanwijzingen zijn dat een vast actief aan een bijzondere waardevermindering onderhevig is geweest. Indien dergelijke indicaties aanwezig zijn, wordt de realiseerbare waarde van het actief vastgesteld. Indien het niet mogelijk is de realiseerbare waarde voor het individuele actief te bepalen, wordt de realiseerbare waarde bepaald van de kasstroom genererende eenheid waartoe het actief behoort. Hierbij wordt gebruik gemaakt van schattingen. Van een bijzondere waardevermindering is sprake als de boekwaarde van een actief hoger is dan de realiseerbare waarde. De realiseerbare waarde is de hoogste van de opbrengstwaarde en de bedrijfswaarde.
Indien wordt vastgesteld dat een bijzondere waardevermindering die in het verleden verantwoord is, niet meer bestaat of is afgenomen, wordt deze bijzondere waardevermindering teruggedraaid tot maximaal de boekwaarde die bepaald zou zijn indien geen bijzondere waardevermindering voor het actief zou zijn verantwoord.
Ook voor financiële instrumenten beoordeelt DELA Natura op iedere balansdatum of er objectieve aanwijzingen zijn voor bijzondere waardeverminderingen van een financieel actief of een groep van financiële activa. Bij aanwezigheid van objectieve aanwijzingen voor bijzondere waardeverminderingen wordt de omvang van het verlies uit hoofde van de bijzondere waardeverminderingen bepaald en direct verwerkt in de resultatenrekening.
Bij financiële activa die gewaardeerd zijn tegen aflossingswaarde, wordt de omvang van de bijzondere waardevermindering bepaald als het verschil tussen de boekwaarde van het actief en de best mogelijke schatting van de toekomstige kasstromen, contant gemaakt tegen de effectieve rentevoet van het financiële actief zoals die is bepaald bij de eerste verwerking van het instrument. Eventuele terugname van het waardeverminderingsverlies wordt beperkt tot maximaal het bedrag dat nodig is om het actief te waarderen op de geamortiseerde kostprijs. Het teruggenomen verlies wordt dan in de resultatenrekening verwerkt. Een waardeverminderingsverlies op goodwill zal in de toekomst niet meer worden teruggenomen.
2.9 Liquide middelen
Liquide middelen bestaan uit kas en banktegoeden. Rekening-courantschulden bij banken zijn opgenomen als kortlopende schulden onder schulden aan kredietinstellingen. Liquide middelen worden gewaardeerd tegen nominale waarde.
2.10 Overlopende activa
De vorderingen worden tegen nominale waarde gewaardeerd. Noodzakelijk geachte voorzieningen voor mogelijke verliezen als gevolg van oninbaarheid worden in mindering gebracht.
2.11 Discretionaire winstdeling
Winstdeling wordt actuarieel berekend en is discretionair. De winstdeling is op voordracht van het bestuur en de rvc van DELA Groep vastgesteld door de algemene vergadering van DELA Groep. De verwerking van de discretionaire winstdeling vindt plaats via de post technische voorzieningen. De toevoeging van het bedrag dat DELA Natura onder de technische voorzieningen voor discretionaire winstdeling heeft bestemd, geschiedt ten laste van het resultaat.
2.12 Technische voorziening
2.12.1 Algemeen
Het bepalen van de technische voorzieningen is een proces dat van nature wordt omgeven met onzekerheden. De werkelijke uitkeringen zijn afhankelijk van factoren zoals sociale, economische en demografische trends, inflatie, beleggingsrendementen, gedrag van polishouders en aannames over de ontwikkeling van sterfte. Het gebruik van andere aannames voor deze factoren dan de tariefsgrondslagen die nu in de jaarrekening zijn gebruikt, zou een materieel effect kunnen hebben op de technische voorzieningen en verzekeringstechnische lasten (zie ook 4.8.1 toereikendheidstoets).
2.12.2 Uitvaartverzekeringen
Voor uitkeringen uit hoofde van verzekeringspolissen die naar verwachting in de toekomst worden gedaan, wordt een verplichting opgenomen zodra de polis van kracht is. De verplichtingen voor uitvaartverzekeringen voor eigen rekening en risico bestaan uit de (met tariefsinterest) verdisconteerde waarde van de (op basis van tariefsterfte) verwachte toekomstige uitkeringen (inclusief reeds toegekende winstdeling) aan polishouders of andere begunstigden, onder aftrek van toekomstige premies.
Het overgrote deel van de technische voorziening voor uitvaartverzekeringen voor eigen rekening en risico zoals gesloten in Nederland is berekend volgens de zuivere nettomethode tegen 2,75 procent interest en op basis van de door het Actuarieel Genootschap gepubliceerde overlevingstafel GBMV 1995-2000, waarbij gebruik wordt gemaakt van grondslagen met betrekking tot sterfte en interest. Voor verzekeringen tegen tijdelijke premiebetaling is de rekenrente voor de periode na einddatum premiebetaling 2 procent.
Voor de technische voorzieningen van de in 2021 overgenomen Yarden-portefeuille worden grondslagen gehanteerd die behoren bij een waardering op reële waarde ten tijde van de overnamedatum. De rekenrente is gemiddeld 1,3 procent en de sterfte is gebaseerd op de prognosetafel 2020 van het Koninklijk Actuarieel Genootschap. Ook is rekening gehouden met onnatuurlijk verval, gebaseerd op ervaringscijfers en met het actuele kostenniveau op het moment van overname. Daarnaast zijn er twee additionele voorzieningen inzake de Yarden-portefeuille:
- DELA heeft op het moment van de overname een voorziening gevormd van € 62,4 miljoen waaruit toekomstige indexatie van de pakketpolissen van Yarden wordt gefinancierd. Inmiddels is een aantal jaren indexatie toegekend. Er is op het moment van overname een inschatting gemaakt van deze toekomstige indexaties. De reële waarde van deze voorziening is vervolgens de contante waarde van deze onttrekkingen.
- Daarbovenop heeft DELA gegarandeerd dat nabestaanden de eerste 10 jaren na de overname het tekort aan inflatie niet hoeven te betalen. Deze tekorten zijn ingeschat en verdisconteerd met als resultante de reële waarde van deze toezegging.
Het overgrote deel van de technische voorziening voor uitvaartverzekeringen voor eigen rekening en risico zoals gesloten in België is berekend volgens de zuivere nettomethode tegen de gebruikelijke interestvoeten en overlevingstafels ten tijde van de ingangsdata van de polissen, waarbij gebruik wordt gemaakt van grondslagen met betrekking tot sterfte en interest. De verwachte uitkeringen zijn gebaseerd op de grondslagen van het tarief zoals dat is vastgesteld bij het afsluiten van de polis.
De technische voorziening voor DELA Sorgenfrei Leben wordt berekend volgens de zuivere nettomethode tegen 2 procent interest. De sterftekansen zijn gebaseerd op sterftetafels zoals geproduceerd door de Deutsche Aktuarvereinigung.
Voor de technische voorzieningen van de in 2022 overgenomen verzekeringsportefeuille in Duitsland worden grondslagen gehanteerd die behoren bij een waardering op reële waarde ten tijde van de overnamedatum. De rekenrente is gemiddeld 2,5 procent en de sterfte is gebaseerd op de prognosetafel 2022 van het Koninklijk Actuarieel Genootschap.
2.12.3 Overlijdensrisicoverzekering
Voor het DELA LeefdoorPlan wordt de technische voorziening berekend volgens de zuivere nettomethode tegen 3 procent interest en op basis van de prognosetafels zoals deze ten tijde van de introductie van het tarief door het Koninklijk Actuarieel Genootschap zijn gepubliceerd.
De technische voorziening DELA Activ Leben wordt berekend volgens de zuivere netto methode tegen 3 procent interest vermeerderd met een voorziening voor onverdiende premie. De sterftekansen zijn gebaseerd op sterftetafels zoals ten tijde van de introductie geproduceerd door de Deutsche Aktuarvereinigung.
2.12.4 Spaarverzekeringen
Voor het DELA CoöperatiespaarPlan wordt de technische voorziening berekend volgens de opgebouwde poliswaarde op grond van de ingelegde spaarpremies, de reeds toegekende winstaandelen alsmede de interestvoet behorende bij het tarief.
2.12.5 Premies
De premies bevatten opslagen voor dekking van de kosten. Wanneer de premies worden ontvangen of invorderbaar zijn geworden, vallen de opslagen vrij en zijn deze beschikbaar voor dekking van de werkelijke kosten, waaronder begrepen doorlopende kosten en acquisitiekosten.
2.12.6 Acquisitiekosten
De geactiveerde acquisitiekosten worden op de voorziening in mindering gebracht.
2.13 Voorzieningen
2.13.1 Algemeen
Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan, waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten.
De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de contante waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen af te wikkelen, tenzij anders vermeld.
Wanneer de verwachting is dat een derde de verplichtingen vergoedt en wanneer het waarschijnlijk is dat deze vergoeding zal worden ontvangen bij de afwikkeling van de verplichting, wordt deze vergoeding als een actief in de balans opgenomen.
2.13.2 Pensioenvoorziening
2.13.2.1 Pensioenvoorziening Nederland
De pensioenregeling van de Nederlandse groepsmaatschappijen bestaat uit een beschikbare premieregeling. Deelnemers bouwen een pensioenkapitaal op waarmee op het moment van pensionering een pensioenuitkering aangekocht dient te worden.
De belangrijkste kenmerken van deze regeling zijn:
- werkgever betaalt maandelijks per werknemer een premie aan de uitvoerder;
- het pensioengevend loon is 1,1666 keer het in de kalendermaand uitgekeerde fulltime maandloon, met een maximum op jaarbasis. (2024: € 137.800);
- de pensioengrondslag waarover de werkgever premie inlegt is het pensioengevend loon minus de franchise (2024: € 17.545);
- de pensioenpremie die betaald wordt aan de uitvoerder bedraagt voor iedereen die na 1 januari 2022 in dienst is gekomen 22 procent van de pensioengrondslag. Voor medewerkers die vóór 1 januari 2022 in dienst waren is de pensioenpremie die betaald wordt aan de uitvoerder gebaseerd op een leeftijdsstaffel met oplopende premiepercentages.
- Voor medewerkers die vanaf 1 januari 2022 in dienst zijn getreden geldt een eigen bijdrage van 6 procent van de pensioengrondslag. Voor medewerkers die vóór 1 januari 2022 in dienst waren bedraagt de eigen bijdrage van de werknemer 4,5 procent van de pensioengrondslag.
- de regeling leidt niet tot enige verplichting op balansdatum, met uitzondering van verplichtingen die ontstaan uit nog niet betaalde premies.
Voor deelnemers is tevens een nabestaandenpensioen verzekerd ter grootte van 1,16 procent van pensioengrondslag maal het aantal dienstjaren vanaf deelname aan de pensioenregeling tot aan de pensioenrichtdatum. Het wezenpensioen bedraagt 20 procent van het nabestaandenpensioen. Bij arbeidsongeschiktheid is er sprake van premievrijstelling voor de deelnemers. Daarnaast is een aanvullende arbeidsongeschiktheidsuitkering verzekerd waarvan de hoogte van de uitkering afhangt van de mate arbeidsongeschiktheid.
Op de Nederlandse pensioenregelingen zijn de bepalingen van de Nederlandse Pensioenwet van toepassing. Er worden door DELA Natura op verplichte, contractuele of vrijwillige basis premies aan verzekeringsmaatschappijen betaald. De premies worden verantwoord als personeelskosten zodra deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies worden opgenomen als overlopende activa indien dit tot een terugstorting leidt of tot een vermindering van toekomstige betalingen. Nog niet betaalde premies worden als verplichting op de balans opgenomen.
2.13.2.2 Pensioenvoorziening België
In België is sprake van een beschikbare premieregeling. Op het moment van pensionering heeft de deelnemer de keuze om het kapitaal eenmalig uit te laten betalen of om dit bedrag om te zetten in een periodieke pensioenuitkering. De belangrijkste kenmerken van deze pensioenregeling zijn:
- werkgever betaalt maandelijks een premie aan de uitvoerder;
- de premie bedraagt 4 procent van het referentieloon, verhoogd met 4,4 procent belasting;
- het referentieloon bedraagt 13,92 maal het bruto maandloon.
Er is tevens een overlijdensverzekering voor de werknemer afgesloten waarbij de nabestaanden een overlijdenskapitaal ontvangen als de werknemer overlijdt vóór de einddatum. In geval van arbeidsongeschiktheid door ziekte, bevalling of een privé-ongeval, ontvangt de verzekerde een vervangingsinkomen.
2.13.2.3 Pensioenvoorziening Duitsland
In Duitsland worden de wettelijke pensioenpremies afgedragen middels de maandelijkse sociale verzekeringspremies. Er is geen aanvullend bedrijfspensioen.
2.13.3 Voorziening jubilea
De voorziening jubilea wordt opgenomen voor verwachte lasten gedurende het dienstverband. De voor de bepaling van de voorziening gehanteerde actuariële methode staat bekend als Projected Unit Credit-methode. Hierbij wordt rekening gehouden met toekomstige salarisstijgingen, overlevings- en arbeidsongeschiktheidskansen en dergelijke. Voor de algemene salarisstijging 2,0 procent (2023: 2,0 procent). De Prognosetafel AG 2024 en de WIA/IVA-ervaringscijfers zijn toegepast. De aldus berekende verplichting is contant gemaakt tegen 3,4 procent (2023: 3,2 procent).
2.13.4 Latente belastingverplichtingen
Voor in de toekomst te betalen belastingbedragen uit hoofde van verschillen tussen commerciële en fiscale balanswaarderingen wordt een voorziening getroffen ter grootte van de som van deze verschillen vermenigvuldigd met het geldende belastingtarief. Op deze voorziening worden in mindering gebracht de in de toekomst te verrekenen belastingbedragen uit hoofde van beschikbare voorwaartse verliescompensatie, voor zover het waarschijnlijk is dat de toekomstige fiscale winsten beschikbaar zullen zijn voor verrekening. De voorziening voor latente belastingverplichtingen wordt gewaardeerd tegen nominale waarde.
De berekening van de latente belastingverplichtingen geschiedt tegen de belastingtarieven die op het einde van het verslagjaar gelden of tegen de tarieven die in de komende jaren gelden, voor zover deze al bij wet zijn vastgesteld.
2.13.5 Overige voorzieningen
Indien het effect van de tijdswaarde van geld materieel is, worden de overige voorzieningen gewaardeerd tegen de contante waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de betreffende verplichtingen af te wikkelen. Discontering vindt plaats op basis van een disconteringsvoet voor belastingen die zowel de actuele marktrente als de specifieke risico’s met betrekking tot de verplichting weergeeft. Indien het effect van de tijdswaarde van geld niet materieel is, worden de overige voorzieningen gewaardeerd tegen de nominale waarde. Tenzij anders vermeld, worden de overige voorzieningen gewaardeerd tegen de contante waarde.
2.14 Schulden
Schulden worden bij de eerste verwerking gewaardeerd tegen reële waarde, welke bij aanvang gelijk is aan de geamortiseerde kostprijs. Transactiekosten die direct zijn toe te rekenen aan de verwerving van de schulden, worden in de waardering bij eerste verwerking opgenomen. Langlopende Schulden worden na eerste verwerking gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs, zijnde het ontvangen bedrag rekening houdend met agio of disagio en onder aftrek van transactiekosten. Indien er geen sprake is van (dis)agio is deze gelijk aan de nominale waarde.
Het verschil tussen de bepaalde boekwaarde en de uiteindelijke aflossingswaarde wordt op basis van de effectieve rente gedurende de geschatte looptijd van de schulden in de resultatenrekening als interestlast verwerkt.
2.15 Overlopende passiva
De overlopende passiva worden tegen nominale waarde gewaardeerd.
2.16 Leasing
DELA Natura heeft geen financial leasecontracten. Leaseovereenkomsten die niet kwalificeren als financiële lease, worden aangemerkt als operationele lease. Bij operationele leases worden de leasebetalingen lineair over de looptijd van de lease ten laste van het resultaat verwerkt.
2.17 Opbrengstverantwoording
2.17.1 Premieopbrengsten
De brutopremies bestaan uit de premies die door de polishouders zijn verschuldigd voor afgesloten verzekeringscontracten. De brutopremies exclusief belastingen en andere heffingen uit hoofde van verzekeringscontracten worden als opbrengst opgenomen wanneer deze verschuldigd zijn door de polishouder. Voor koopsomcontracten wordt de premie opgenomen als bate wanneer deze verschuldigd is, waarbij de eventuele kosten- en risicodekkingen worden uitgesteld en in het resultaat worden opgenomen in een constante verhouding tot de lopende verzekering.
2.17.2 Herverzekeringspremies
De herverzekeringspremies omvatten de premies uit hoofde van afgesloten herverzekeringscontracten. Deze worden naar evenredigheid van de looptijd van het contract als last opgenomen in de resultatenrekening.
2.18 Bedrijfskosten
2.18.1 Acquisitiekosten
Acquisitiekosten zijn de kosten die direct samenhangen met het afsluiten van verzekeringen, die afhankelijk zijn van en betrekking hebben op het verkrijgen van nieuwe of op verlenging van bestaande verzekeringscontracten. De acquisitiekosten bestaan uit aan derden betaalde provisies inzake verzekeringsproducten. De acquisitiekosten worden in mindering gebracht op de technische voorzieningen en in tien jaar afgeschreven ten laste van het resultaat. De jaarlijkse provisies worden gesaldeerd met de in het jaar teruggevorderde retourprovisies. Acquisitiekosten worden in mindering gebracht op de technische voorzieningen voor zover zij kunnen worden terugverdiend uit het verwachte brutoresultaat van de onderliggende nieuwe productie van dat jaar. De afschrijvingsperiode wordt periodiek beoordeeld. Indien van toepassing wordt de afschrijvingslast aangepast aan de kortere afschrijvingsperiode. De afschrijvingsperiode is vastgesteld op 10 jaar.
Als onderdeel van de toereikendheidstoets vindt jaarlijks een beoordeling van bijzondere waardevermindering plaats op de toegerekende acquisitiekosten, waarbij wordt vastgesteld of de toekomstige bijdrage uit de verzekeringsproducten voldoende is om de toegerekende kosten te kunnen dekken.
2.18.2 Beheerskosten
Beheerskosten zijn kosten niet zijnde acquisitiekosten, personeelskosten en afschrijvingen.
2.18.3 Personeelskosten
Lonen, salarissen en sociale lasten worden verwerkt in de resultatenrekening voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers en de belastingautoriteiten.
2.18.4 Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa
Immateriële en materiële vaste activa worden vanaf het moment van ingebruikname afgeschreven over de verwachte toekomstige gebruiksduur van het actief. Op terreinen wordt niet afgeschreven. Indien een schattingswijziging plaatsvindt van de economische levensduur dan worden de toekomstige afschrijvingen aangepast. Boekwinsten en -verliezen uit de incidentele verkoop van materiële vaste activa zijn begrepen onder de bijzondere baten en lasten.
2.19 Andere baten en lasten
Onder de andere baten en lasten zijn de opbrengsten en kosten verantwoord die voortvloeien uit andere dan verzekerings- en beleggingsactiviteiten of een incidenteel karakter hebben.
2.20 Belastingen
De belasting over het resultaat wordt berekend over het resultaat voor belastingen in de resultatenrekening, rekening houdend met fiscaal compensabele verliezen (voor zover niet opgenomen in de latente belastingvorderingen) en vrijgestelde winstbestanddelen en na bijtelling van niet-aftrekbare kosten. Tevens wordt rekening gehouden met wijzigingen in het te hanteren belastingtarief.
3. Risicoparagraaf
3.1 Solvabiliteitspositie
De solvabiliteitspositie van DELA Natura wordt op basis van het standaardmodel onder Solvency II bepaald.
De Solvency II-ratio is in 2024 enigszins gedaald als gevolg van ontwikkelingen in rente, inflatie en verwachte kosten. Uit stresstesten bleek dat de solvabiliteitspositie robuust is, maar dat DELA Natura gevoelig is voor scenario’s met een lage rente en een lage inflatie.
3.1.1 Ontwikkeling solvabiliteitskapitaalvereiste
De samenstelling van het kapitaalvereiste is in de onderstaande grafiek weergegeven.
Samenstelling SCR
Duidelijk is dat de verzekeringstechnische risico’s en de marktrisico’s de grootste risico’s zijn. Zowel voor de marktrisico’s als voor de verzekeringstechnische risico’s geldt dat zowel de bruto posities (zonder rekening te houden met de mitigerende werking van de winstdeling) als de netto posities enigszins zijn toegenomen.
3.1.2 Ontwikkeling kernvermogen
Het kernvermogen is in 2024 nauwelijks veranderd. De samenstelling van het kernvermogen is in de onderstaande grafiek weergegeven (bedragen in € miljoen).
Het kernvermogen is net als vorig jaar vrijwel geheel tier 1 kernvermogen. Alle bestanddelen van tier 1 staan volledig ter vrije beschikking van DELA. Het tier 3 vermogen betreft een netto positie van een actieve uitgestelde belastingpositie op de Belgische fiscus.
3.2 Risicoprofiel
DELA Natura staat bloot aan een groot palet aan risico’s. In hoofdstuk Onze governance van het verslag directie zijn de belangrijkste risicogebieden weergegeven in het risicoprofiel. Tevens zijn in dit hoofdstuk de ontwikkelingen in 2024 ten aanzien van de belangrijkste risico’s opgenomen.
De verschillende risico’s worden in de onderstaande paragrafen nader toegelicht. Om de leesbaarheid te vergroten worden niet alle risico’s in detailniveau besproken en zijn enkele risico’s samengevoegd.
Duurzaamheidsrisico’s zijn onderdeel van de risicocategorieën die in de volgende paragrafen aan de orde komen. Voor een uitgebreide toelichting op duurzaamheidsrisico's wordt verwezen naar het hoofdstuk duurzaamheid in het verslag groepsdirectie van DELA Groep.
3.2.1 Financiële risico's
Tot de financiële risico’s behoren marktrisico’s, verzekeringstechnische risico’s, kredietrisico en liquiditeitsrisico.
3.2.1.1 Marktrisico's
Het marktrisico is het risico op mogelijke verliezen door ongunstige ontwikkelingen op de financiële markten. De waarde van de beleggingen en de waarde van de verplichtingen hangen af van de ontwikkelingen op de financiële markten, de samenstelling van de beleggingsportefeuille en de kenmerken van de verzekeringsverplichtingen.
DELA Natura heeft het marktrisico in belangrijke mate gemitigeerd door haar winstdelingsregeling en premiemaatregel, maar ook door derivaten waarmee een deel van het valutarisico gemitigeerd wordt. DELA Natura hanteert met betrekking tot haar beleggingsbeleid tevens het 'prudent person'-principe en periodiek worden volledige en/of partiële ALM-studies uitgevoerd om te toetsen of het beleggingsbeleid nog passend is.
In de onderstaande grafiek is de ontwikkeling van het marktrisico, gekwantificeerd op basis van het standaardmodel gepresenteerd (bedragen in € miljoen).
Ontwikkeling marktrisico
De financiële markten herstelden in 2024 verder van de koersdaling in 2022. De rente is in de loop van het jaar ten opzichte van 2023 enigszins gedaald. Ook de inflatie is afgenomen.
De kapitaalvereisten voor de diverse marktrisico’s wijzigden beperkt in 2024. Per saldo nam het kapitaalvereiste voor het geheel aan marktrisico’s enigszins toe.
Onder het duurzaamheidsrisico valt onder andere het risico van klimaatveranderingen. DELA Natura wordt hier zowel direct mee geconfronteerd als indirect via haar beleggingen. In 2024 is de impact van klimaatrisico’s wederom nader geanalyseerd, ditmaal in de uitgevoerde ALM-studie. De risico’s die klimaatverandering met zich meebrengt, hebben beperkte invloed op de dekkingsgraad, premiestijging en solvabiliteit. Bij de inprijzing van klimaatgerelateerde risico’s zien we dat de premiestijging hoger is dan in het basisscenario. De solvabiliteit blijft in de verschillende klimaatscenario’s overeind.
3.2.1.2 Verzekeringstechnische risico's
Het verzekeringstechnisch risico is het risico dat de omvang en het tijdstip van uitkeringen niet overeenstemmen met de verwachtingen zoals opgenomen in de premiestelling. DELA Natura mitigeert het verzekeringstechnisch risico o.a. door winstdelingsregeling en de premiemaatregel maar ook door herverzekering, (medische) acceptatie en het continu aandacht hebben voor de kosten ontwikkeling.
DELA Natura staat alleen bloot aan het levensverzekeringsrisico aangezien het alleen levensverzekeringen voert. De portefeuille van DELA Natura bestaat voor een belangrijk deel uit uitvaartverzekeringen. Hierbij worden aparte tarieven voor Nederland, België en Duitsland gebruikt. Deze tarieven zijn gebaseerd op de specifieke kenmerken en uitgangspunten (rekenrente, kosten, overlevingstafels) die in het betreffende land passend zijn. Jaarlijks wordt onderzocht of deze uitgangspunten passen bij de ontwikkeling van betreffende portefeuilles. De portefeuille is groot in aantal en omvang. Hierdoor is de kans op schommelingen in de resultaten beperkt.
Daarnaast voert DELA Natura in Nederland en Duitsland een tijdelijke overlijdensrisicoverzekering. De verzekerde kapitalen zijn hierbij aanzienlijk hoger dan bij de uitvaartverzekeringen. Voor deze portefeuille wordt gebruik gemaakt van herverzekering om de volatiliteit van de resultaten te beperken.
Tot slot voert DELA Natura in Nederland een spaarproduct. Het overlijdensrisico in deze portefeuille is beperkt tot 10 procent van de opgebouwde waarde.
In de grafiek hieronder is de opbouw van het verzekeringstechnisch risico grafisch weergegeven (bedragen in € miljoen).
Opbouw verzekeringstechnische risico
Ook voor de verzekeringstechnische risico’s geldt dat deze beperkt wijzigden in 2024. Relatief nam het kostenrisico het meeste toe vooral als gevolg van kosteninflatie. Per saldo nam het kapitaalvereiste voor het geheel aan verzekeringstechnische risico’s enigszins toe.
Het standaardmodel bevat geen uitvaartkosteninflatierisico. Hoewel dit inflatierisico het risico van de polishouders is, is dit risico toch van belang aangezien een stijging van de uitvaartkosten direct leidt tot een premiestijging. DELA Natura streeft naar een goede dienstverlening aan leden tegen een zo laag mogelijke premie. In de ORSA wordt hier dan ook specifiek aandacht aan besteed. DELA Natura heeft in enige mate invloed op de ontwikkeling van de uitvaartkosteninflatie en volgt de ontwikkeling van de uitvaartkosteninflatie nauwgezet gedurende het jaar.
3.2.1.3 Kredietrisico
Kredietrisico (ook wel: tegenpartijkredietrisico) is het risico dat verliezen optreden door een onverwacht in gebreke blijven of een onverwachte verslechtering van de kredietwaardigheid van de tegenpartijen en debiteuren van een verzekeraar. Dit betreft met name vorderingen inzake hypotheken, herverzekeraars, derivaten en overige vorderingen op debiteuren. De omvang van het kredietrisico is in 2024 gestegen. Kredietrisico is geen materieel risico voor DELA Natura.
3.2.1.4 Liquiditeitsrisico
Dit is het risico dat DELA Natura op enig moment niet aan haar financiële verplichtingen jegens polishouders of andere crediteuren kan voldoen, omdat activa niet snel genoeg verhandeld kunnen worden. Het liquiditeitsrisico wordt binnen Solvency II niet in een kapitaalseis (SCR) uitgedrukt. DELA Natura dient voldoende liquiditeiten ter beschikking te hebben om claims uit te kunnen betalen die voortvloeien uit de gesloten verzekeringsovereenkomsten, maar ook om de overige jaarlijkse lasten te kunnen betalen. DELA Natura maakt gebruik van de kredietfaciliteiten bij de custodian van de aandelen en obligaties. DELA Natura heeft gedurende 2024 voldaan aan haar financiële verplichtingen jegens polishouders en andere crediteuren.
3.2.2 Operationele risico's
Naast de financiële risico’s kent DELA Natura ook operationele risico’s. Dit zijn risico’s die voortkomen uit invloeden van buitenaf, uit het falen van mensen, processen en systemen. Onderstaand wordt nader ingegaan op de belangrijkste operationele risicogebieden. Operationele risico’s doen zich voor op alle niveaus binnen de organisatie. De beheersmaatregelen zijn derhalve ook vastgelegd in verschillende specifieke beleidsdocumenten, protocollen en procesbeschrijvingen. Dit risicodomein is binnen DELA Natura opgebouwd uit de volgende subrisico’s:
3.2.2.1 Interne en externe fraude
DELA Natura maakt onderscheid tussen interne en externe frauderisico’s. Interne fraude is fraude gepleegd door een medewerker van DELA Natura waarbij de medewerker ongeoorloofde activiteiten onderneemt om zichzelf te verrijken en DELA Natura benadeeld wordt. Hieronder vallen malversaties, onterechte onkostendeclaratie, moedwillig onjuiste urendeclaraties etc. Externe fraude is gepleegd door iemand van buiten DELA Natura (externe partijen, leveranciers,
klanten etc.) waarbij ongeoorloofde activiteiten worden ondernomen waarmee DELA Natura mee wordt geconfronteerd. DELA Natura accepteert geen enkele vorm van interne en externe fraude in haar risicobereidheid. Door de aanwezigheid van diverse beheersmaatregelen, zoals onder meer functiescheidingen en het vier-ogen
principe, welke vastgelegd zijn in beleidsdocumenten (bijv. fraudebeleid) en procesbeschrijvingen worden de interne frauderisco’s op laag ingeschat en de externe frauderisico’s op midden ingeschat.
In 2024 zijn er ten aanzien van dit subrisico twee gevallen van externe fraude vastgesteld. Hoewel geen van deze incidenten een significante impact had op de bedrijfsvoering zijn deze incidenten geëvalueerd en waar nodig zijn aanvullende maatregelen getroffen, zoals bijvoorbeeld het aanscherpen van werkinstructies en/of protocollen.
3.2.2.2 Werkomstandigheden en veiligheid
De risico’s die hieronder vallen, hebben betrekking op verliezen als gevolg van handelingen die niet in overeenstemming zijn met wetgeving op het gebied van werkomstandigheden, gezondheid of veiligheid of als gevolg van gebeurtenissen in verband met ongelijkheid of discriminatie. DELA Natura accepteert geen verhoogde risico's t.a.v. de gezondheid en veiligheid van haar medewerkers in haar risicobereidheid. Door de aanwezigheid van diverse beheersmaatregelen die vastgelegd zijn in beleidsdocumenten (bijv. ARBO-beleid) en protocollen worden deze risico’s voor DELA Natura laag ingeschat. In 2024 hebben er ten aanzien van dit subrisico een of meerdere incidenten plaatsgevonden. Hoewel geen van deze incidenten een significante impact had op de bedrijfsvoering zijn deze incidenten geëvalueerd en waar nodig zijn aanvullende maatregelen getroffen, zoals bijvoorbeeld het aanscherpen van werkinstructies en/of protocollen.
3.2.2.3 Fysieke activa
Dit betreffen de risico’s op verlies van of schade aan het hoofdkantoor, de uitvaartcentra en crematoria als gevolg van natuurrampen of andere gebeurtenissen. DELA Natura accepteert geen risico's met betrekking tot de beschikbaarheid van haar uitvaartfaciliteiten. Door de aanwezigheid van diverse beheersmaatregelen die vastgelegd zijn in beleidsdocumenten en procedures worden deze risico’s op midden ingeschat.
In 2024 hebben er ten aanzien van dit subrisico een of meerdere incidenten plaatsgevonden. Hoewel geen van deze incidenten een significante impact had op de bedrijfsvoering zijn deze incidenten geëvalueerd en waar nodig zijn aanvullende maatregelen getroffen, zoals bijvoorbeeld het aanscherpen van werkinstructies en/of protocollen.
3.2.2.4 Systeemfalen en procesmanagement
Dit betreffen risico’s op verstoringen van bedrijfsactiviteiten als gevolg van systeemfalen. Hiertoe behoren ook de thema’s cyberrisico’s en informatiebeveiliging. Daarnaast zijn dit de risico’s waarbij sprake is van verliezen als gevolg van falende transactieverwerking of procesbeheer of als gevolg van relaties met leveranciers. DELA Natura heeft in haar risicobereidheid een aantal statements geformuleerd:
- DELA Natura accepteert geen risico’s met betrekking tot verstoringen van IT / telecomsystemen, die leiden tot substantiële verstoring van de bedrijfskritische operationele processen;
- DELA Natura accepteert geen risico's die de reputatie van DELA wezenlijk in gevaar brengen;
- DELA Natura accepteert geen risico's met betrekking tot beheerste bedrijfsvoering.
Door de aanwezigheid van diverse beheersmaatregelen die vastgelegd zijn in beleidsdocumenten (bijvoorbeeld informatiebeveiligingsbeleid en procesmanagementbeleid), procesbeschrijvingen en protocollen worden de risico’s op het vlak van procesmanagement en systeemfalen gedeeltelijk gemitigeerd en voor DELA op midden ingeschat.
In 2024 hebben er ten aanzien van dit subrisico een of meerdere incidenten plaatsgevonden. Hoewel geen van deze incidenten een significante impact had op de bedrijfsvoering zijn deze incidenten geëvalueerd en waar nodig zijn aanvullende maatregelen getroffen, zoals bijvoorbeeld het aanscherpen van werkinstructies en/of protocollen.
3.2.3 Integriteitsrisico's
Integriteitsrisico’s gaan gepaard met het gevaar voor aantasting van de reputatie of bestaande of toekomstige bedreiging van vermogen of resultaat als gevolg van ontoereikende naleving van hetgeen bij of krachtens enig wettelijk voorschrift is voorgeschreven. Binnen DELA Natura wordt dit risico in de basis gemonitord vanuit de compliancefunctie op basis van de thema’s in de systematische integriteitsrisicoanalyse (SIRA). Het resterende risico wordt derhalve als beperkt ervaren en hiervoor hoeft geen aanvullend kapitaal aangehouden te worden.
De thema’s in SIRA zijn:
- Organisatie- en medewerkers integriteit: onder organisatie-integriteit vallen thema’s als governance en uitbesteding. Medewerkersintegriteit heeft betrekking op de integriteit van de directie, het intern toezichthoudende orgaan en de interne en externe medewerkers. Onderwerpen die hiermee samenhangen zijn bijvoorbeeld pre-employmentscreeningen, vakbekwaamheid en belangenverstrengeling.
- Klant-ketenintegriteit: dit betreft zowel de integriteit van de klanten als het integere gedrag van de organisatie richting deze klanten. Daarnaast betreft het de integriteit van de keten waarin de onderneming opereert. Thema’s die hieronder vallen zijn bijvoorbeeld zorgplicht en bestrijding van witwassen en terrorismefinanciering.
- Marktintegriteit: dit betreft de integriteit van de (financiële) markt(en). Mededinging en marktmisbruik maken hiervan onderdeel uit.
- Integriteit verwerking persoonsgegevens: dit betreft de integriteit van de data die binnen DELA Natura gebruikt worden (denk aan bewerking en beveiliging van persoonsgegevens).
3.2.4 Strategische risico's
Dit zijn onzekerheden die een belemmering kunnen vormen voor de implementatie van de langetermijnstrategie. Deze risico’s kunnen de buitenlandse expansie of het handhaven van het bedrijfsmodel waarin het kunnen geven van winstdeling essentieel is, belemmeren. Deze risico’s worden vooral ondervangen door een gedegen strategieproces. Dit proces wordt begeleid door externe consultants, waarop de rvc toezicht houdt. Bij de implementatie worden business cases gehanteerd om de benodigde investeringen te toetsen en beheersbaar te houden. Daarnaast wordt in de jaarlijkse ORSA geanalyseerd welke risico’s een potentiële bedreiging vormen voor de continuïteit van DELA Natura. Uit stresstesten bleek dat de solvabiliteitspositie robuust is, maar dat DELA Natura gevoelig is voor scenario’s met een lage rente en een lage inflatie. Indien nodig worden voorbereidende maatregelen getroffen of andere keuzes gemaakt. De belangrijkste randvoorwaarden en maatregelen zijn uitgewerkt in het kapitaalbeleid dat jaarlijks geëvalueerd wordt. Het risico wordt derhalve als beperkt ervaren en hiervoor hoeft geen aanvullend kapitaal aangehouden te worden.
De externe ontwikkelingen die impact kunnen hebben op de strategie worden continu gemonitord en meegenomen in het lopende strategieproces.
3.2.5 Reputatierisico
Het reputatierisico is het risico op schade door reputatieverlies. Reputatieverlies kan optreden als gevolg van incidenten, gerelateerd aan de risicocategorieën die in het risicoprofiel zijn beschreven. Het reputatierisico wordt beheerst door het actief invulling geven aan reputatiemanagement, met als belangrijke pijler het incidentenmanagement. Hierbij worden mogelijke reputatierisico’s en de bijbehorende uitstralingseffecten tijdig geïdentificeerd en eventuele managementacties tijdig in gang gezet. Ook zijn de ondernemingscultuur en gewenste toon aan de top belangrijke pijlers om dit risico te mitigeren, ondersteund door opleidingsprogramma’s, de administratieve organisatie en interne beheersing. Het risico wordt daarom als beperkt ervaren en hiervoor hoeft geen aanvullend kapitaal aangehouden te worden.
4. Toelichting op de balans
4.1 Immateriële vaste activa
Immateriële vaste activa, verloop
| Bedragen x € 1.000 | 2024 | 2023 | |
|---|---|---|---|
| Boekwaarde per 1 januari | 65.565 | 47.726 | |
| Investeringen | 19.253 | 23.101 | |
| Afschrijvingen | -9.049 | -5.262 | |
| Boekwaarde per 31 december | 75.769 | 65.565 | |
Immateriële vaste activa, cumulatief
| Bedragen x € 1.000 | 31-12-2024 | 31-12-2023 | |
|---|---|---|---|
| Verkrijgingsprijzen | 149.865 | 130.612 | |
| Cumulatieve waardemutaties en afschrijvingen | -74.096 | -65.047 | |
| Boekwaarde per 31 december | 75.769 | 65.565 |
Immateriële vaste activa, specificatie
| Bedragen x € 1.000 | Overgenomen verzekeringsportefeuilles | Softwaresystemen | Overig | Totaal |
|---|---|---|---|---|
| Boekwaarde per 1 januari | 9.001 | 55.645 | 919 | 65.565 |
| Investeringen | - | 19.253 | - | 19.253 |
| Desinvesteringen | - | - | - | - |
| Afschrijvingen | -610 | -8.133 | -306 | -9.049 |
| Boekwaarde per 31 december | 8.391 | 66.765 | 613 | 75.769 |
4.2 Beleggingen
4.2.1 Terreinen en gebouwen
Overige terreinen en gebouwen, verloop
| Bedragen x € 1.000 | 31-12-2024 | 31-12-2023 | |
|---|---|---|---|
| Boekwaarde per 1 januari | - | 24.791 | |
| Investeringen | - | - | |
| Desinvesteringen | - | -24.791 | |
| Herwaardering | - | - | |
| Boekwaarde per 31 december | - | - |
Het hoofdkantoor van DELA Groep is in 2023 verkocht door DELA Natura aan haar dochteronderneming DELA Crematoria Groep B.V.
4.2.2. Deelnemingen in groepsmaatschappijen en deelnemingen
Deelnemingen, specificatie
| Bedragen x € 1.000 | Aandeel in geplaatst kapitaal | 31-12-2024 | 31-12-2023 |
|---|---|---|---|
| DELA Vastgoed B.V., Eindhoven | 100% | 74.320 | 172.092 |
| DELA Crematoria Groep B.V., Eindhoven | 100% | 338.264 | 179.955 |
| DELA US Investments B.V., Eindhoven | 100% | 673.143 | 638.565 |
| DELA Hypotheken B.V., Capelle a/d IJssel | 100% | 155.901 | 279.938 |
| DELA Investment Belgium N.V., Antwerpen | 100% | - | 49.678 |
| DELA Vastgoed België N.V., Luik | 100% | 58.274 | 57.417 |
| Dela Enterprises N.V., Antwerpen | 100% | 1.720 | 1.720 |
| Boekwaarde per 31 december | 1.301.622 | 1.379.365 |
In 2024 is DELA Investment Belgium N.V. geliquideerd.
De deelnemingen DELA Vastgoed B.V. en DELA Crematoria Groep B.V. hebben onroerende zaken op de balans. In de waardebepaling van onroerende zaken zijn schattingen opgenomen. Daarom bestaat er een mate van onzekerheid in de waardering en dient er bij de waardering altijd met een bandbreedte rekening gehouden te worden. De nauwkeurigheid van een taxatie van een courant object wordt geacht te liggen binnen een bandbreedte van 10 procent (+/ -) van de waarde.
Deelnemingen, verloop
| Bedragen x € 1.000 | 2024 | 2023 | |
|---|---|---|---|
| Boekwaarde per 1 januari | 1.379.365 | 1.367.179 | |
| Resultaat deelneming | 41.935 | -49.814 | |
| Investeringen | 155.000 | 62.000 | |
| Dividend | -225.000 | - | |
| Desinvesteringen | -49.678 | - | |
| Boekwaarde per 31 december | 1.301.622 | 1.379.365 |
Leningen aan en vorderingen op groepsmaatschappijen, specificatie
| Bedragen x € 1.000 | 31-12-2024 | 31-12-2023 | |
|---|---|---|---|
| Rekeningcourant groepsmaatschappijen | |||
| - DELA Holding N.V. | 83.770 | 114.919 | |
| - DELA Crematoria Groep B.V. | 5.867 | 48.171 | |
| - DELA Investment Belgium N.V. | - | 1.634 | |
| - DELA Vastgoed België N.V. | 8.558 | 7.029 | |
| 98.195 | 171.753 | ||
| Leningen aan groepsmaatschappijen | |||
| - DELA Holding N.V. | - | 1.000 | |
| - DELA Crematoria Groep B.V. | - | 106.600 | |
| - | 107.600 | ||
| Totaal | 98.195 | 279.353 |
Over het gemiddeld saldo van deze rekening-courantverhoudingen wordt 4,95 procent rente berekend. Omtrent aflossing en zekerheden is niets geregeld.
4.2.3 Overige financiële beleggingen
Overige financiële beleggingen, verloop
| Bedragen x € 1.000 | Eindstand 2023 | Aankopen | Verkopen en aflossingen | Overige mutaties | Eindstand 2024 |
|---|---|---|---|---|---|
| Aandelen en andere niet-vastrentende waardepapieren | 1.916.560 | 1.299.619 | -1.379.149 | 319.380 | 2.156.410 |
| Obligaties en andere vastrentende waardepapieren | 2.357.683 | 1.165.528 | -903.218 | 79.092 | 2.699.085 |
| Derivaten | 14.093 | - | - | -14.093 | - |
| Vorderingen uit hypothecaire leningen | 966 | - | -14 | -1 | 951 |
| Vorderingen uit andere leningen | 159.923 | 233.604 | -145.881 | 4.385 | 252.031 |
| Vastgoedfondsen | 1.239.888 | 163.005 | -21.290 | -9.665 | 1.371.938 |
| Infrastructuurfondsen | 980.188 | 22.418 | - | 31.529 | 1.034.135 |
| Land- en bosbouwfondsen | 250.547 | 92.087 | -26.575 | 18.261 | 334.320 |
| Hypotheekfondsen | 389.016 | 8.500 | - | 13.869 | 411.385 |
| Beleggingen in liquide middelen | 60.578 | - | - | -2.884 | 57.694 |
| Andere financiële beleggingen | 24.617 | 64.341 | - | -4.347 | 84.611 |
| Totaal | 7.394.059 | 3.049.102 | -2.476.127 | 435.526 | 8.402.560 |
Overige financiële beleggingen, overige waarderingen
| Bedragen x € 1.000 | Balans- waarde |
Kostprijs | Markt- waarde |
||
|---|---|---|---|---|---|
| Aandelen en andere niet-vastrentende waardepapieren | 2.156.410 | 1.959.107 | 2.156.410 | ||
| Obligaties en andere vastrentende waardepapieren | 2.699.085 | 2.715.968 | 2.699.085 | ||
| Derivaten | - | - | - | ||
| Vorderingen uit hypothecaire leningen | 951 | 951 | 951 | ||
| Vorderingen uit andere leningen | 252.031 | 248.350 | 252.031 | ||
| Vastgoedfondsen | 1.371.938 | 1.387.099 | 1.371.938 | ||
| Infrastructuurfondsen | 1.034.135 | 899.469 | 1.034.135 | ||
| Land- en bosbouwfondsen | 334.320 | 313.523 | 334.320 | ||
| Hypotheekfondsen | 411.385 | 445.453 | 411.385 | ||
| Beleggingen in liquide middelen | 57.694 | 57.694 | 57.694 | ||
| Andere financiële beleggingen | 84.611 | 78.648 | 84.611 | ||
| Totaal | 8.402.560 | 8.106.262 | 8.402.560 |
In februari 2024 heeft een herstructurering plaatsgevonden binnen de beleggingen van DELA Natura, waarbij administratief alle aandelen, obligaties en leningen zijn verkocht en opnieuw aangekocht. Een gevolg daarvan is dat de oorspronkelijke kostprijzen niet meer beschikbaar zijn in de systemen. De hierboven opgenomen kostprijzen zijn gebaseerd op de marktwaarde van de aandelen, obligaties en leningen op het moment van de herstructurering. Het betreffen liquide beleggingen en daardoor op elk moment verhandelbaar tegen marktprijzen. Aangezien de waardering op basis van marktwaarde plaatsvindt, is de toegevoegde waarde van het toelichten van historische kostprijzen beperkt.
Niet-afgedekte valutaposities
| Bedragen x € 1.000 | 31-12-2024 | 31-12-2023 | |
|---|---|---|---|
| Amerikaanse dollar | 1.185.222 | 1.003.116 | |
| Hong Kong dollar | 183.138 | 159.946 | |
| Britse pond | 147.534 | 137.804 | |
| Zuid-Koreaanse won | 139.305 | 157.489 | |
| Japanse yen | 123.318 | 125.525 | |
| Singaporese dollar | 105.457 | 108.272 | |
| Australische dollar | 99.287 | 110.613 | |
| Indiase roepie | 91.836 | 72.206 | |
| Mexicaanse peso | 84.193 | 87.274 | |
| Nieuwe Taiwanese dollar | 80.236 | 88.848 | |
| Overig | 545.033 | 594.539 | |
| Totaal | 2.784.559 | 2.645.632 |
De niet-afgedekte valutaposities zijn bepaald op basis van het doorkijkprincipe aangezien dit het daadwerkelijke valutarisico weergeeft. De vergelijkende cijfers zijn hierop aangepast, het valutarisico is van 2023 is hierdoor € 585 miljoen hoger dan in de jaarrekening van 2023 weergegeven. De stijging komt voornamelijk doordat de valutaposities van dochteronderneming DELA US Investments B.V. op basis van het doorkijkprincipe nu zijn meegenomen.
Aandelen en obligaties
Alle aandelen en obligaties zijn beursgenoteerd.
De modified duration is een maat voor de rentegevoeligheid. De modified duration van de obligaties en andere leningen bedraagt gemiddeld 4,7.
Aandelen, geografisch verdeeld
| Bedragen x € 1.000 | 31-12-2024 | 31-12-2023 | |
|---|---|---|---|
| Noord-Amerika | 36,9% | 36,0% | |
| Azië-Pacific | 33,7% | 32,8% | |
| Europa | 25,3% | 25,5% | |
| Midden-Oosten | 2,4% | 2,4% | |
| Latijns-Amerika | 1,8% | 3,3% | |
| Totaal | 100,0% | 100,0% |
Aandelen, verdeling naar sector
| Bedragen x € 1.000 | 31-12-2024 | 31-12-2023 | |
|---|---|---|---|
| Informatie Technologie | 21,4% | 20,3% | |
| Financiële instellingen | 21,2% | 18,9% | |
| Luxe consumentengoederen | 12,3% | 11,7% | |
| Industrie | 12,1% | 12,3% | |
| Gezondheidszorg | 8,6% | 9,1% | |
| Communicatiediensten | 7,4% | 6,6% | |
| Consumptiegoederen | 5,3% | 6,6% | |
| Energie | 3,9% | 5,4% | |
| Grondstoffen | 3,6% | 4,7% | |
| Vastgoed | 2,4% | 2,6% | |
| Nutsbedrijven | 1,8% | 1,8% | |
| Totaal | 100,0% | 100,0% |
Vastrentende waardepapieren, verdeling naar rating
| Bedragen x € 1.000 | 31-12-2024 | 31-12-2023 | |
|---|---|---|---|
| AAA | 26,6% | 31,2% | |
| AA | 12,9% | 14,3% | |
| A | 6,6% | 6,4% | |
| BBB | 17,9% | 15,9% | |
| < BBB | 29,4% | 20,3% | |
| Overige | 6,5% | 11,9% | |
| Totaal | 100,0% | 100,0% |
Derivaten
De waardering van de derivaten (valutatermijn contracten) vindt plaats op basis van de ‘mark-to-model’ benadering. De gemiddelde resterende looptijd van deze contracten bedraagt 10 weken. Per 31 december 2024 waren ook derivaten (valutatermijn contracten) aanwezig, maar was de waarde negatief waardoor deze aan de passivazijde onder de overlopende passiva zijn geclassificeerd.
Vastgoedfondsen
De vastgoedfondsen zijn niet-beursgenoteerd. De waardering van de vastgoedfondsen betreft de reële waarde, waarbij de DCF-methode is gehanteerd. Deze waardering wordt van de fondsmanagers overgenomen en betreft de waarderingsmethode die ook gebruikt wordt bij het verhandelen van eigendomsstukken. De waardering voldoet aan algemene aanvaardbare waarderingsmethodes. Deze waardering wordt uitgevoerd door een externe taxateur/waardeerder. Van de meeste fondsen ontvangen wij een ISAE3402 Type II rapport of equivalent daarvan. Van alle vastgoedfondsen wordt een controleverklaring, indien nog niet beschikbaar een statusupdate van de audit, van de externe accountant bij de waardering of jaarrekening ontvangen voordat de jaarrekening van DELA Natura is vastgesteld. Hiermee bestaat er voldoende zekerheid over de betrouwbaarheid van de door fondsmanagers verantwoorde waarderingen, er blijft echter in beperkte mate sprake van schattingsonzekerheden die van nature aanwezig zijn bij de door het fonds gehouden investeringen.
Infrastructuurfondsen en land- en bosbouwfondsen
De infrastructuurfondsen en land- en bosbouwfondsen zijn niet-beursgenoteerd. De waardering van de fondsen betreft de reële waarde en wordt van de fondsmanagers overgenomen. Bij waardering van de fondsen is de DCFmethode gehanteerd. Bij de waardering van de fondsen worden de lokale boekhoudstandaarden gehanteerd. Vastgesteld is dat deze standaarden slechts marginaal van elkaar afwijken. De waardering wordt uitgevoerd door een externe taxateur/waardeerder. We ontvangen van de meeste fondsen een ISAE3402 Type II rapport of equivalent daarvan. De controleverklaring van de externe accountant bij de waardering of jaarrekening van de fondsen, indien nog niet beschikbaar een statusupdate van de audit, wordt voor een aantal fondsen pas ontvangen nadat de jaarrekening van DELA Natura is vastgesteld. Analyse heeft uitgewezen dat er voldoende zekerheid bestaat over de betrouwbaarheid van de door fondsmanagers verantwoorde waarderingen, er blijft echter in beperkte mate sprake van schattingsonzekerheden die van nature aanwezig zijn bij de door het fonds gehouden investeringen.
Hypotheekfondsen
Het hypothekenfonds is niet-beursgenoteerd en bestaat uit investeringen in niet-NHG hypotheken. De waardering van het hypothekenfonds betreft de reële waarde en wordt van de fondsmanagers overgenomen. Bij de waardering van het hypothekenfonds is de DCF-methode gehanteerd. Het fonds past lokale boekhoudstandaarden toe die door DELA geëvalueerd worden op toepasbaarheid binnen de eigen waarderingsgrondslagen. De waardering wordt intern uitgevoerd en getoetst door de externe accountant van het fonds. We ontvangen een ISAE3402 Type II rapport daarvan. De controleverklaring van de externe accountant bij de jaarrekening van het fonds wordt ontvangen voordat de jaarrekening van DELA Natura is vastgesteld. Analyse heeft uitgewezen dat er voldoende zekerheid bestaat over de betrouwbaarheid van de verantwoorde waarderingen, er blijft echter in beperkte mate sprake van schattingsonzekerheden die van nature aanwezig zijn bij door het fonds gehouden investeringen.
Per balansdatum bedraagt de loan-to-value 64,6 procent (2023: 70,1 procent).
Andere financiële beleggingen
De onder de Andere financiële beleggingen opgenomen bedragen hebben betrekking op belangen in niet-beursgenoteerde participatiemaatschappijen en een leningenfonds. De waarde van het leningenfonds bedraagt ultimo 2024 € 73,3 miljoen (2023: 13,2 miljoen).
De marktwaarde van participatiemaatschappijen is gebaseerd op de DCF-methode.
Het leningenfonds is niet-beursgenoteerd en bestaat uit investeringen in bedrijfsleningen. De waardering van het leningenfonds betreft de reële waarde en wordt van de fondsmanagers overgenomen. Bij de reële waardering van het leningenfonds zijn de standaarden gehanteerd die aansluiten bij IFRS en US GAAP. DELA heeft vastgesteld dat deze standaarden slechts marginaal afwijken van de DELA-grondslagen. De waardering wordt uitgevoerd door een externe waardeerder. We ontvangen van het fonds een ISAE3402 Type II rapport. Voordat de jaarrekening van DELA Natura is vastgesteld ontvangt DELA in ieder geval een controleverklaring van de accountant waarmee er voldoende zekerheid bestaat over de betrouwbaarheid van de verantwoorde waarderingen, er blijft echter in beperkte mate sprake van schattingsonzekerheden die van nature aanwezig zijn bij door het fonds gehouden investeringen.
Beleggingen in liquide middelen
Beleggingen in liquide middelen hebben betrekking op vorderingen en schulden die direct verband houden met de beleggingsportefeuilles met een afgegeven mandaat aan de vermogensbeheerder.
Securities lending
DELA Natura leent aandelen en obligaties uit. Om het risico voor DELA Natura te beperken, dienen de leners hiervoor onderpand (collateral) te storten. Hierbij is cash-collateral niet toegestaan en aan de lenende partijen worden strenge eisen gesteld. Om het risico verder te beperken worden de volgende aanvullende restricties opgelegd:
- alleen tegenpartijen met een rating van minimaal A- volgens S&P;
- onderpand alleen staatsobligaties van OECD-landen met een rating van minimaal AA- volgens S&P;
- de marktwaarde van het onderpand dient minimaal 102 procent te bedragen van de marktwaarde van de uitgeleende effecten;
- aandelen op onze engagementlijst worden niet uitgeleend. Engagement is het proces waarbij actief gebruik gemaakt wordt van rechten als aandeelhouder.
De marktwaarde van de uitgeleende stukken per 31-12-2024 bedraagt € 182,3 miljoen (2023: € 408,4 miljoen). De waarde van het onderpand bedraagt € 188,4 miljoen (2023: € 421,8 miljoen).
4.3 Vorderingen
4.3.1 Vorderingen uit directe verzekeringen
Door de omvang en spreiding van de bedrijfsactiviteiten van DELA Natura is het kredietrisico uit hoofde van vorderingen uit directe verzekeringen slechts in beperkte mate geconcentreerd. Naast de gebruikelijke voorziening voor dubieuze vorderingen op tussenpersonen is derhalve geen aanvullende voorziening voor kredietrisico gevormd.
4.3.2 Overige vorderingen
Overige vorderingen, specificatie
| Bedragen x € 1.000 | 31-12-2024 | 31-12-2023 | |
|---|---|---|---|
| Latente belastingvorderingen | 126.109 | 133.318 | |
| Vennootschapsbelasting | 35.941 | 1.584 | |
| Belastingen en premies sociale verzekeringen | 12.006 | 4.886 | |
| Debiteuren | 3.897 | 163 | |
| Overige vorderingen | 18.826 | 18.067 | |
| Totaal | 196.779 | 158.018 |
De overige vorderingen hebben een looptijd van korter dan een jaar met uitzondering van de latente belastingvorderingen.
Op de latente belastingposities wordt (waar mogelijk) saldering toegepast. In de tabel hieronder is een specificatie gegeven van de verschillende latente posities die gezamenlijk gepresenteerd zijn op de actiefzijde van de balans, waarbij als gevolg van saldering ook negatieve bedragen in zijn opgenomen. Dit betreft per saldo een latente belastingvordering op de Nederlandse fiscus.
Latente belastingvorderingen, specificatie
| Bedragen x € 1.000 | 31-12-2024 | 31-12-2023 | |
|---|---|---|---|
| Inzake andere fiscale waardering van: | |||
| - technische voorziening | 90.588 | 100.023 | |
| - verliesverrekening | 66.352 | 86.218 | |
| - eerste kosten | 45.703 | 37.199 | |
| - effecten | -30.309 | -31.723 | |
| - onroerende zaken | -48.848 | -61.263 | |
| - overig | 2.623 | 2.864 | |
| Totaal | 126.109 | 133.318 |
De latente belastingvorderingen hebben overwegend een langlopend karakter. Bij de waardering van de verlieslatentie wordt de realiseerbaarheid van de post getoetst middels projecties van toekomstige fiscale winsten. In deze toekomstprojecties zitten schattingsrisico's. Deze risico's zitten voornamelijk binnen de schattingen van toekomstige beleggingsresultaten en toekomstige winstdelingen. De verlieslatentie is gedaald door correcties in de belastingaangiftes van voorgaande jaren.
4.4 Materiële vaste activa
Materiële vaste activa, verloop
| Bedragen x € 1.000 | 2024 | 2023 | |
|---|---|---|---|
| Boekwaarde per 1 januari | 473 | 461 | |
| Investeringen | 102 | 137 | |
| Desinvesteringen | - | -31 | |
| Afschrijvingen | -226 | -94 | |
| Boekwaarde per 31 december | 349 | 473 |
De materiële vaste activa betreffen inventaris en computers.
4.5 Liquide middelen
De liquide middelen bestaan hoofdzakelijk uit banktegoeden en staan ter vrije beschikking.
4.6 Overlopende activa
De overlopende activa bestaan uit lopende rente en huur en vooruitbetaalde bedragen.
4.7 Eigen vermogen
Eigen vermogen, verloop
| Bedragen x € 1.000 | 2024 | 2023 | |
|---|---|---|---|
| Boekwaarde per 1 januari | 914.893 | 921.610 | |
| Resultaat na belastingen | 178.609 | -6.718 | |
| Uitgekeerd dividend | - | - | |
| Overige mutaties | 1.663 | - | |
| Boekwaarde per 31 december | 1.095.164 | 914.893 |
De overige mutatie betreft de fusie met zusteronderneming DELA Depositary & Asset Management B.V. als verdwijnende vennootschap en DELA Natura als verkrijgende vennootschap.
Voorgesteld wordt het resultaat na belastingen van € 178.609.000 toe te voegen aan de overige reserves. Vooruitlopend op de vaststelling door de algemene vergadering is deze resultaatbestemming reeds in de jaarrekening verwerkt.
4.7.1 Aandelenkapitaal
Het maatschappelijk (145.210 stuks) en geplaatst kapitaal (29.498 stuks) van de onderneming bedroeg per 31 december 2024 respectievelijk € 14.521.000 en € 2.950.000.
4.7.2 Agioreserve
De agioreserve is ontstaan bij de aandelenuitgifte boven de nominale waarde en betreft dus een vrije reserve.
4.7.3 Herwaarderingsreserve
Herwaarderingsreserve, verloop
| Bedragen x € 1.000 | 2024 | 2023 | |
|---|---|---|---|
| Stand per 1 januari | 376.082 | 412.184 | |
| Van (naar) overige reserves inzake waardemutatie beleggingen zonder frequente marktnotering | 118.569 | -15.067 | |
| Van (naar) overige reserves inzake verkoop beleggingen zonder frequente marktnotering | -14.244 | -21.035 | |
| Stand per 31 december | 480.407 | 376.082 |
4.7.4 Wettelijke en statutaire reserves
Wettelijke en statutaire reserves, verloop
| Bedragen x € 1.000 | 2024 | 2023 | |
|---|---|---|---|
| Stand per 1 januari | 28.766 | 27.693 | |
| Investering intern ontwikkelde softwaresystemen | - | 2.054 | |
| Afschrijvingen intern ontwikkelde softwaresystemen | - | -981 | |
| Overige mutaties | -4.940 | - | |
| Stand per 31 december | 23.826 | 28.766 |
Ter hoogte van de geactiveerde kosten van intern ontwikkelde softwaresystemen is een wettelijke reserve gevormd. Deze bedraagt per eind 2024 € 9,8 miljoen. De rest van de wettelijke reserves komen voort uit dochtermaatschappijen van DELA Natura.
4.7.5 Overige reserves
Overige reserves, verloop
| Bedragen x € 1.000 | 2024 | 2023 | |
|---|---|---|---|
| Stand per 1 januari | 432.205 | 403.894 | |
| Uit bestemming resultaat boekjaar | 178.609 | -6.718 | |
| Uitgekeerd dividend | - | - | |
| Van (naar) herwaarderingsreserve inzake waardemutatie beleggingen zonder frequente marktnotering | -104.326 | 36.102 | |
| Van (naar) wettelijke reserve inzake geactiveerde kosten intern ontwikkelde software | 4.940 | -1.073 | |
| Overige mutaties | 1.663 | - | |
| Stand per 31 december | 513.092 | 432.205 |
4.8 Technische voorzieningen
Technische voorzieningen, verloop
| Bedragen x € 1.000 | 2024 | 2023 | |
|---|---|---|---|
| Boekwaarde per 1 januari | 8.021.400 | 7.531.735 | |
| - Uit premie | 578.879 | 561.051 | |
| - Interest | 204.959 | 189.851 | |
| - Winstdeling | 281.247 | 249.224 | |
| - Acquisitie | - | - | |
| - Uitkeringen | -267.699 | -294.417 | |
| - Deelpremie voor overlijden | -205.458 | -187.990 | |
| - Onttrekking voor kosten | -18.921 | -18.442 | |
| - Overige mutaties | -3.798 | -280 | |
| - Toegerekende acquisitiekosten | -10.415 | -9.332 | |
| Boekwaarde per 31 december | 8.580.194 | 8.021.400 |
Nagenoeg de totale technische voorziening is als langlopend te beschouwen. De modified duration van de technische voorziening bedraagt 35,2.
Het aandeel van herverzekeraars in de technische voorzieningen en de uitkeringen waartoe DELA Natura uit hoofde van haar herverzekeringscontracten gerechtigd is, worden in mindering gebracht op de bruto technische voorzieningen.
De voorzieningen voor het levenrisico zijn in beginsel gebaseerd op tariefgrondslagen en dat zijn doorgaans bevolkingssterfetafels, een vaste rekenrente en kostenparameters voor eerste en doorlopende kosten.
Technische voorzieningen, specificatie 2024
| Bedragen x € 1.000 | Jaarpremie | Verzekerd kapitaal | Opgebouwd saldo | Voorziening verzekerings-verplichtingen | Aantal verzekerden |
|---|---|---|---|---|---|
| Uitvaartverzekering | 666.447 | 32.771.957 | - | 8.150.962 | 5.015.698 |
| Spaarverzekering | 34.144 | 455.390 | 414.003 | 414.003 | 48.305 |
| Overlijdensrisicoverzekering | 65.274 | 46.545.305 | - | 137.990 | 512.239 |
| Herverzekering | - | - | - | -15.670 | |
| Overrentedeling | 19.489 | ||||
| Toegerekende acquisitiekosten | - | - | - | -126.580 | |
| Totaal | 765.865 | 79.772.652 | 414.003 | 8.580.194 | 5.576.242 |
Technische voorzieningen, specificatie 2023
| Bedragen x € 1.000 | Jaarpremie | Verzekerd kapitaal | Opgebouwd saldo | Voorziening verzekerings-verplichtingen | Aantal verzekerden |
|---|---|---|---|---|---|
| Uitvaartverzekering | 633.350 | 30.849.723 | - | 7.593.849 | 4.976.199 |
| Spaarverzekering | 36.064 | 462.710 | 420.646 | 420.646 | 53.157 |
| Overlijdensrisicoverzekering | 62.553 | 47.292.139 | - | 120.092 | 509.585 |
| Herverzekering | - | - | - | -14.228 | - |
| Overrentedeling | 17.206 | ||||
| Toegerekende acquisitiekosten | - | - | - | -116.165 | |
| Totaal | 731.967 | 78.604.572 | 420.646 | 8.021.400 | 5.538.941 |
Toegerekende acquisitiekosten, verloop
| Bedragen x € 1.000 | 2024 | 2023 | |
|---|---|---|---|
| Boekwaarde per 1 januari | 116.165 | 106.833 | |
| Toegerekend | 27.685 | 27.265 | |
| Afgeschreven | -17.270 | -17.933 | |
| Boekwaarde per 31 december | 126.580 | 116.165 |
Op de technische voorziening in mindering gebrachte acquisitiekosten betreft betaalde provisies in België en Duitsland.
4.8.1 Toereikendheidstoets
De toereikendheidstoets betreft een toets van de technische voorziening waarbij wordt aangetoond dat deze toereikend is om met een grote mate van zekerheid aan de verplichtingen jegens polishouders te kunnen voldoen. De toets houdt in dat de balansvoorziening verminderd met hiermee verband houdende toegerekende acquisitiekosten en immateriële activa wordt vergeleken met een voorziening die rekening houdt met actuele inschattingen van alle toekomstige kasstromen en met toekomstige ontwikkelingen. In deze kasstromen zijn de winstdeling en premiemaatregel begrepen. Bij deze actuele schatting zijn onzekerheidsmarges in acht genomen zoals voorgeschreven in Richtlijn 605 van de Raad voor de Jaarverslaggeving.
Indien deze actuele schatting lager uitkomt dan de aanwezige technische voorziening, kan gesteld worden dat de aanwezige balansvoorziening toereikend is om de toekomstige verplichtingen jegens de polishouders te voldoen.
Jaarlijks wordt deze toereikendheidstoets op de totale portefeuille verzekeringsverplichtingen uitgevoerd. Een eventueel tekort wordt onmiddellijk ten laste van de resultatenrekening gebracht door in eerste instantie de toekomstige winstmarges in overgenomen portefeuilles af te boeken, eventueel gevolgd door een afboeking van de toegerekende acquisitiekosten en vervolgens voor zover noodzakelijk een aanvullende voorziening te treffen. Afboekingen op toegerekende acquisitiekosten of toekomstige winstmarges in overgenomen portefeuilles als gevolg van deze toets worden in latere jaren niet meer teruggenomen. In het verleden zijn er geen afboekingen geweest.
Veronderstellingen toereikendheidstoets
| Disconteringsvoet | Gebaseerd op door EIOPA gepubliceerde rentetermijnstructuur, waarbij rekening is gehouden met de Ultimate Forward Rate (UFR) per 31 december 2024. |
| Winstdeling | Er is sprake van volledige winstdeling indien de dekkingsgraad, ofwel de marktwaarde van de beleggingen uitgedrukt in procenten van de marktwaarde van de reeds toegekende verplichtingen, hoger is dan 210%. Indien de dekkingsgraad 120% of lager is, dan is er geen winstdeling. Tussen 120% en 210% is de winstdeling naar evenredigheid. |
| Premiemaatregel | Indien zowel de 20-jaars swaprente volgens de hierboven omschreven rentetermijnstructuur lager is dan 1% en als de dekkingsgraad lager is dan 120%, wordt er een extra premieverhoging gevraagd. De extra premieverhoging bereikt de maximale waarde bij een rente van - 1%. |
| Verwachte sterfte | Gebaseerd op de prognosetafel 2024 van het Koninklijk Actuarieel Genootschap voor Nederland, de prognosetafel 2020 van het Instituut van de Actuarissen in België voor België en de sterftetafel 2008T van de Deutschen Aktuarvereinigung voor Duitsland. De sterftekansen uit deze bevolkingstafels zijn gecorrigeerd op basis van portefeuillestatistieken |
| Onnatuurlijk verval | Ervaringskansen per homogene risicogroep op basis van de eigen portefeuille |
| Kosten | De kosten per dekking zijn voor zowel Nederland als België bepaald op basis van de begroting 2025 en beleggingskosten die passen bij de verwachte beleggingsmix in 2025 |
| Garanties | Reële waarde |
Het totaal van de technische voorzieningen laat bij de uitgevoerde toereikendheidstoets per ultimo 2024 op actuele waarde een overwaarde van € 2,1 miljard zien. Dit is enigszins lager dan vorig jaar. De uitkomsten van de toereikendheidstoets zijn op het niveau van DELA Natura (inclusief het Belgische en Duitse bijkantoor) uitgevoerd.
4.9 Voorzieningen
Voorzieningen, verloop
| Bedragen x € 1.000 | Boekwaarde 31-12-2023 | Dotatie | Onttrokken | Overige waardemutaties | Boekwaarde 31-12-2024 |
|---|---|---|---|---|---|
| Voorziening latente belastingen | 16.874 | -5.369 | - | - | 11.505 |
| Voorziening ambtsjubilea | 609 | 38 | - | - | 647 |
| Totaal | 17.483 | -5.331 | - | - | 12.152 |
De voorzieningen hebben overwegend een langlopend karakter.
Op de latente belastingposities wordt (waar mogelijk) saldering toegepast. In de tabel hieronder is een specificatie gegeven van de verschillende latente posities die gezamenlijk gepresenteerd zijn op de passiefzijde van de balans, waarbij als gevolg van saldering ook negatieve bedragen in zijn opgenomen. Dit betreft de latente belastingpositie met de Belgische fiscus.
Voorziening latente belastingen, specificatie
| Bedragen x € 1.000 | 31-12-2024 | 31-12-2023 | |
|---|---|---|---|
| Inzake andere fiscale waardering van: | |||
| - verliesverrekening voorgaande jaren | -4.804 | -14.104 | |
| - eerste kosten België | 16.309 | 15.867 | |
| - effecten | - | 15.111 | |
| Totaal | 11.505 | 16.874 |
4.10 Depot van herverzekeraars
De schulden aan herverzekeraars maken deel uit van een arrangement en hebben een langlopend karakter. De herverzekeraars zijn verplicht het herverzekerd belang in contanten bij de verzekeraars van DELA Natura te deponeren. Over het depot wordt een rente vergoed van 3% tot 4,5% per jaar.
Depot herverzekeraars, verloop
| Bedragen x € 1.000 | 31-12-2024 | 31-12-2023 | |
|---|---|---|---|
| Boekwaarde per 1 januari | 6.939 | 18.462 | |
| Stortingen | 1.006 | 1.114 | |
| Afkoop herverzekeringscontract | - | -12.637 | |
| Boekwaarde per 31 december | 7.945 | 6.939 |
In 2023 is een herverzekeringscontract die betrekking had op een inactieve portefeuille afgekocht. Het bijbehorende depot is daardoor ook teruggestort.
4.11 Schulden
Schulden uit directe verzekering ontstaan wanneer polishouders premie vooruitbetalen.
Bij de aanwezige schulden is geen sprake van (dis)agio waardoor de geamortiseerde kostprijs gelijk is aan de nominale waarde.
Overige schulden, specificatie
| Bedragen x € 1.000 | 31-12-2024 | 31-12-2023 | |
|---|---|---|---|
| Crediteuren | 5.196 | 2.649 | |
| Vennootschapsbelasting | 1.162 | 10.294 | |
| Pillar 2 belasting | 1.269 | - | |
| Schulden aan groepsmaatschappijen | 172.805 | 252.254 | |
| Te betalen BTW | 154 | 207 | |
| Te betalen belastingen en sociale premies | 3.670 | -4.929 | |
| Geldleningen | 2.500 | 2.500 | |
| Overige | 2.161 | 10.292 | |
| Totaal | 188.917 | 273.267 |
Schulden aan groepsmaatschappijen, specificatie
| Bedragen x € 1.000 | 31-12-2024 | 31-12-2023 | |
|---|---|---|---|
| Rekeningcourant groepsmaatschappijen | |||
| - DELA Vastgoed B.V. | 16.257 | 94.708 | |
| - DELA Hypotheken B.V. | 18.419 | 130.704 | |
| - DELA US Investments B.V. | 17.213 | 2.969 | |
| - DELA Holding N.V. | 10.712 | 3.926 | |
| - DELA Enterprises N.V. | 3.172 | 3.195 | |
| - DELA Holding Belgium N.V. | 2.605 | 3.752 | |
| 68.378 | 239.254 | ||
| Leningen van groepsmaatschappijen | |||
| - DELA Depositofonds B.V. | 91.427 | - | |
| - DELA Vastgoed België N.V. | 13.000 | 13.000 | |
| 104.427 | 13.000 | ||
| Totaal | 172.805 | 252.254 |
De daling van de rekening-courantschulden aan groepsmaatschappijen wordt voornamelijk veroorzaakt door een dividenduitkering van DELA Hypotheken B.V. van € 130 miljoen die met de uitstaande schuld verrekend is.
Er is als gevolg van de herstructurering van de beleggingen een schuld aan DELA Depositofonds B.V. ontstaan. Deze lening is aangegaan om centraal vanuit DELA Natura de beleggen te beheren. Het rentepercentage over deze lening bedraagt EURIBOR met een opslag van 0,85 procent.
De geldleningen hebben een looptijd langer dan 5 jaar.
De rente op de geldlening van € 2,5 miljoen bedraagt 2% per jaar.
4.12 Overlopende passiva
Overlopende passiva, specificatie
| Bedragen x € 1.000 | 31-12-2024 | 31-12-2023 | |
|---|---|---|---|
| Vooruitontvangen huren | 47 | 49 | |
| Nog te betalen overige schulden | 7.297 | 12.068 | |
| Te betalen vakantiedagen | 484 | 374 | |
| Te betalen vakantiegeld | 928 | 858 | |
| Te betalen 13e maand | 384 | 185 | |
| Te betalen variabele beloning | - | 7 | |
| Derivaten | 95.515 | - | |
| Totaal | 104.655 | 13.541 |
4.13 Niet in de balans opgenomen activa en verplichtingen
4.13.1 Garantiestelling terrorisme
Uit hoofde van het deelnemen in de Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij voor Terrorismeschaden N.V. bestaat een voorwaardelijke verplichting van terreurschaden voor een bedrag van maximaal € 2,1 miljoen. Er heeft zich in het boekjaar geen terreurschade binnen deze overeenkomst voorgedaan.
4.13.2 Meerjarige financiële verplichtingen
(Meerjarige) financiële verplichtingen
| Bedragen x € 1.000 | Korter dan één jaar | Tussen één en vijf jaar | Langer dan vijf jaar |
|---|---|---|---|
| Huurverplichtingen | 276 | 829 | - |
| Leaseverplichtingen | 391 | 741 | - |
4.13.3 Kredietfaciliteiten
DELA Natura heeft een kredietfaciliteit bij Northern Trust met een maximum van € 100 miljoen of 10 procent van de waarde van de effecten die in bewaring zijn gegeven. Het onderpand bestaat uit de effecten die bij Northern Trust in bewaring liggen. Het verschuldigde rentepercentage betreft het ESTER-rentetarief plus een opslag van 1,25%.
4.13.4 Investeringsverplichting
DELA Natura heeft in 2024 een nieuwe overeenkomst gesloten om € 150 miljoen te investeren in infrastructuurfondsen. Ultimo 2024 zijn de resterende investeringsverplichtingen met diverse tegenpartijen € 157,3 miljoen en $ 15,4 miljoen (per balansdatum omgerekend € 14,8 miljoen).
DELA Natura heeft in 2024 een nieuwe overeenkomst gesloten om € 150 miljoen te investeren in vastgoedfondsen. Ultimo 2024 zijn de resterende investeringsverplichtingen € 63,0 miljoen.
DELA Natura is in 2024 geen verplichtingen aangegaan om te investeren in land- en bosbouwfondsen. Ultimo 2024 zijn de resterende investeringsverplichtingen € 57,7 miljoen en $ 43,0 miljoen (per balansdatum omgerekend € 41,3 miljoen).
DELA Natura is in 2024 een nieuwe verplichting aangegaan van € 100 miljoen om te investeren in leningenfonden. Ultimo 2024 is de resterende investeringsverplichting € 232,2 miljoen.
Ultimo 2024 is er geen resterende investeringsverplichting in ASR Hypotheekfonds.
4.13.5 Fiscale eenheid
DELA Natura maakt deel uit van een Nederlandse fiscale eenheid voor de vennootschapsbelasting (VPB) en voor de omzetbelasting (OB). Iedere vennootschap binnen de fiscale eenheid is hoofdelijk aansprakelijk voor de verschuldigde belastingen.
4.14 Gebeurtenissen na balansdatum
Na balansdatum hebben zich geen gebeurtenissen voorgedaan die vermeld dienen te worden die onontbeerlijk zijn voor het inzicht van de jaarrekening respectievelijk belangrijke financiële gevolgen hebben.
5. Toelichting op de resultatenrekening
5.1 Verdiende premies
Van de totale brutopremies in 2024 bestaat € 6,7 miljoen uit koopsommen (2023: € 7,5 miljoen).
5.2 Beleggingsresultaten
De netto beleggingsresultaten bestaan uit de volgende items van de resultatenrekening:
Specificatie netto beleggingsresultaten
| Bedragen x € 1.000 | 2024 | 2023 | |
|---|---|---|---|
| Beleggingsopbrengsten | 1.204.946 | 496.002 | |
| Ongerealiseerde winst op beleggingen | 10.343 | 292.566 | |
| Gerealiseerd verlies op beleggingen | -605.014 | -394.211 | |
| Ongerealiseerd verlies op beleggingen | - | - | |
| Beheerskosten en rentelasten | -30.572 | -29.253 | |
| Totaal | 579.703 | 365.104 |
Gerealiseerde en ongerealiseerde netto beleggingsresultaten, specificatie 2024
| Bedragen x € 1.000 | Beleggings-opbrengsten | Gerealiseerd verlies | Ongerealiseerd resultaat | Beheerskosten en rentelasten | Totaal |
|---|---|---|---|---|---|
| Deelnemingen (a) | 42.684 | - | - | - | 42.684 |
| Terreinen en gebouwen (b) | - | - | - | - | - |
| Overige financiële beleggingen (c): | |||||
| - Aandelen en andere niet-vastrentende waardepapieren | 883.913 | 387.120 | -128.369 | 6.249 | 362.175 |
| - Obligaties en andere vastrentende waardepapieren | 145.921 | 178.554 | 184.523 | 4.855 | 147.035 |
| - Derivaten | 1.949 | 29.879 | -109.614 | 42 | -137.586 |
| - Vorderingen uit hypothecaire leningen | 36 | - | - | - | 36 |
| - Vorderingen uit andere leningen | 31.000 | 9.461 | 5.237 | 1.294 | 25.482 |
| - Vastgoedfondsen | 47.845 | - | -9.665 | 855 | 37.325 |
| - Infrastructuurfondsen | 31.546 | - | 29.886 | 438 | 60.994 |
| - Land- en bosbouwfondsen | 5.428 | - | 18.260 | 3.105 | 20.583 |
| - Hypotheekfondsen | 8.784 | - | 13.869 | -323 | 22.976 |
| - Andere financiële beleggingen | 5.840 | - | 6.216 | 14.057 | -2.001 |
| 1.162.262 | 605.014 | 10.343 | 30.572 | 537.019 | |
| Netto beleggingsresultaat (a) + (b) + (c) | 1.204.946 | 605.014 | 10.343 | 30.572 | 579.703 |
In februari 2024 heeft een herstructurering plaatsgevonden binnen de beleggingen van DELA Natura, waarbij administratief alle aandelen, obligaties en andere leningen zijn verkocht en opnieuw aangekocht. Bij deze administratieve handeling is per saldo voor de aandelen, obligaties en andere leningen ongeveer € 265 miljoen aan positief ongerealiseerd resultaat gerealiseerd. Dit bedrag heeft betrekking op verkopen die niet feitelijk in de markt hebben plaatsgevonden. Een gevolg daarvan is dat de daadwerkelijke kostprijzen gebaseerd op transacties in de markt niet meer beschikbaar zijn in de systemen. Het hierboven genoemde bedrag van € 265 miljoen is dus begrepen in de gerealiseerde resultaten. De hierboven opgenomen ongerealiseerde resultaten zijn gebaseerd op het verschil tussen marktwaardes per balansdatum en de marktwaardes op het moment van de herstructurering. De beleggingen betreffen liquide beleggingen en daardoor op elk moment verhandelbaar tegen marktprijzen. Aangezien de waardering op basis van marktwaarde plaatsvindt, is de toegevoegde waarde van het toelichten van de splitsing tussen gerealiseerde en ongerealiseerde resultaten beperkt. Het totale resultaat op beleggingen is niet beïnvloed door de herstructurering.
Gerealiseerde en ongerealiseerde netto beleggingsresultaten, specificatie 2023
| Bedragen x € 1.000 | Gerealiseerde winst | Gerealiseerd verlies | Ongerealiseerd resultaat | Beheerskosten en rentelasten | Totaal |
|---|---|---|---|---|---|
| Deelnemingen (a) | -49.814 | - | - | - | -49.814 |
| Terreinen en gebouwen (b) | 854 | - | - | 571 | 283 |
| Overige financiële beleggingen (c): | |||||
| - Aandelen en andere niet-vastrentende waardepapieren | 195.047 | 158.794 | 208.265 | 7.949 | 236.569 |
| - Obligaties en andere vastrentende waardepapieren | 107.080 | 170.434 | 228.784 | 4.565 | 160.865 |
| - Derivaten | 130.922 | 56.554 | -48.920 | 428 | 25.020 |
| - Vorderingen uit hypothecaire leningen | 38 | - | - | - | 38 |
| - Vorderingen uit andere leningen | 21.483 | 8.142 | 12.223 | 1.204 | 24.360 |
| - Vastgoedfondsen | 36.390 | 259 | -134.723 | 38 | -98.630 |
| - Infrastructuurfondsen | 32.942 | - | 15.733 | - | 48.675 |
| - Land- en bosbouwfondsen | - | - | 3.196 | - | 3.196 |
| - Hypotheekfondsen | 8.067 | 28 | 7.473 | - | 15.512 |
| - Andere financiële beleggingen | 12.993 | - | 535 | 14.498 | -970 |
| 544.962 | 394.211 | 292.566 | 28.682 | 414.635 | |
| Netto beleggingsresultaat (a) + (b) + (c) | 496.002 | 394.211 | 292.566 | 29.253 | 365.104 |
Ongerealiseerde resultaten geven de wijzigingen van de marktwaarde in het boekjaar weer van de beleggingen (inclusief valuta-effecten) die op balansdatum in bezit zijn. Alle overige beleggingsopbrengsten worden toegerekend aan de gerealiseerde beleggingsopbrengsten.
Directe en indirecte netto beleggingsresultaten, specificatie 2024
| Bedragen x € 1.000 | Direct | Indirect | Totaal | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Deelnemingen (a) | 42.684 | - | 42.684 | ||
| Terreinen en gebouwen (b) | - | - | - | ||
| Overige financiële beleggingen (c): | |||||
| - Aandelen en andere niet-vastrentende waardepapieren | 46.007 | 316.168 | 362.175 | ||
| - Obligaties en andere vastrentende waardepapieren | 78.615 | 68.420 | 147.035 | ||
| - Derivaten | -42 | -137.544 | -137.586 | ||
| - Vorderingen uit hypothecaire leningen | 36 | - | 36 | ||
| - Vorderingen uit andere leningen | 19.844 | 5.638 | 25.482 | ||
| - Vastgoedfondsen | 32.191 | 5.134 | 37.325 | ||
| - Infrastructuurfondsen | 31.107 | 29.887 | 60.994 | ||
| - Land- en bosbouwfondsen | 2.323 | 18.260 | 20.583 | ||
| - Hypotheekfondsen | 9.107 | 13.870 | 22.977 | ||
| - Andere financiële beleggingen | -6.773 | 4.772 | -2.001 | ||
| 212.415 | 324.605 | 537.020 | |||
| Netto beleggingsresultaat (a) + (b) + (c) | 255.099 | 324.605 | 579.704 |
Directe en indirecte netto beleggingsresultaten, specificatie 2023
| Bedragen x € 1.000 | Direct | Indirect | Totaal | ||
|---|---|---|---|---|---|
| Deelnemingen (a) | -49.814 | - | -49.814 | ||
| Terreinen en gebouwen (b) | 283 | - | 283 | ||
| Overige financiële beleggingen (c): | |||||
| - Aandelen en andere niet-vastrentende waardepapieren | 40.191 | 196.378 | 236.569 | ||
| - Obligaties en andere vastrentende waardepapieren | 65.999 | 94.866 | 160.865 | ||
| - Derivaten | -428 | 25.448 | 25.020 | ||
| - Vorderingen uit hypothecaire leningen | 38 | - | 38 | ||
| - Vorderingen uit andere leningen | 15.159 | 9.201 | 24.360 | ||
| - Vastgoedfondsen | 36.280 | -134.910 | -98.630 | ||
| - Infrastructuurfondsen | 31.382 | 17.293 | 48.675 | ||
| - Land- en bosbouwfondsen | - | 3.196 | 3.196 | ||
| - Hypotheekfondsen | 8.067 | 7.445 | 15.512 | ||
| - Andere financiële beleggingen | -1.333 | 363 | -970 | ||
| 195.355 | 219.280 | 414.635 | |||
| Netto beleggingsresultaat (a) + (b) + (c) | 145.824 | 219.280 | 365.104 |
Onder directe beleggingsresultaten worden alle ontvangen rente, huur- en dividendopbrengsten verstaan minus alle beleggingskosten. Alle resultaten, zowel gerealiseerd als niet-gerealiseerd, die ontstaan als gevolg van marktwaardemutaties worden toegerekend aan de indirecte beleggingsopbrengsten.
5.3 Uitkeringen eigen rekening
Uitkeringen eigen rekening, specificatie
| Bedragen x € 1.000 | 2024 | 2023 | |
|---|---|---|---|
| Uitkering bij overlijden | 66.270 | 64.480 | |
| Uitvaartkosten | 170.713 | 154.402 | |
| Expiratie | 27.752 | 30.507 | |
| Uitkering pensioenverzekeringen | 11 | 11 | |
| Kapitaaluitkeringen | 81.840 | 77.743 | |
| Uitkeringen royementen | 541 | 433 | |
| Afkopen | 51.659 | 96.057 | |
| Bruto uitkeringen | 398.786 | 423.633 | |
| Herverzekerde uitkering bij overlijden | -3.753 | -3.428 | |
| Herverzekerde expiratie | - | 1 | |
| Herverzekerde afkopen | - | -12.696 | |
| Herverzekerde uitkeringen | -3.753 | -16.123 | |
| Uitkeringen eigen rekening | 395.033 | 407.510 |
De lagere uitkeringen eigen rekening ten opzichte van 2023 zijn voornamelijk veroorzaakt door lagere expiraties en afkopen van polissen van het DELA CoöperatiespaarPlan. De overlijdensuitkeringen zijn gestegen ten opzichte van 2023.
5.4 Acquisitiekosten
Acquisitiekosten, specifatie
| Bedragen x € 1.000 | 2024 | 2023 | |
|---|---|---|---|
| Toegerekende acquisitiekosten personeel | 25.265 | 24.393 | |
| Toegerekende acquisitiekosten overig | 32.851 | 32.180 | |
| Directe acquisitiekosten | 31.825 | 31.043 | |
| Geactiveerde acquisitiekosten | -27.685 | -27.265 | |
| Afschrijving acquisitiekosten | 17.270 | 17.933 | |
| Totaal | 79.526 | 78.284 |
De toegerekende acquisitiekosten personeel en overig betreft indirecte acquisitiekosten die worden bepaald op basis van interne kostenmodellen. Deze toegerekende acquisitiekosten zijn gestegen voornamelijk door inflatie. De stijging van de directie acquisitiekosten komt door de nog altijd groeiende Duitse verzekeringsportefeuille. Als gevolg hiervan is ook de jaarlijkse afschrijving gegroeid.
5.5 Beheers-, personeelskosten en afschrijvingen
Beheers-, personeelskosten en afschrijvingen, specificatie
| Bedragen x € 1.000 | 2024 | 2023 | |
|---|---|---|---|
| Gebouw- en inventariskosten | 630 | 884 | |
| Autokosten | 804 | 808 | |
| IT-kosten | 2.682 | -5.705 | |
| Advieskosten | 9.350 | 11.444 | |
| Kantoorkosten | 7.176 | 6.858 | |
| Doorbelastingen | 86.152 | 74.056 | |
| Salariskosten | 25.133 | 24.827 | |
| Sociale lasten | 5.144 | 3.806 | |
| Pensioenlasten | 2.894 | 2.782 | |
| Kosten uitbesteed werk | 8.265 | 6.937 | |
| Overige personeelskosten | 1.670 | 1.454 | |
| Reclamekosten | 15.144 | 20.493 | |
| Personeelskosten gereclassificeerd naar aquisitiekosten | -25.265 | -24.393 | |
| Overige kosten gereclassificeerd naar acquisitiekosten | -32.851 | -32.180 | |
| Overige kosten | -495 | -3.254 | |
| Totaal | 106.433 | 88.817 |
Op de IT-kosten is de activering van softwareontwikkelingskosten (€ 12,8 miljoen) in mindering zijn gebracht. De gemaakte kosten zitten in de doorbelastingen aangezien deze kosten in DELA Holding N.V. gemaakt worden.
5.6 Andere baten en lasten
Andere lasten, specificatie
| Bedragen x € 1.000 | 2024 | 2023 | |
|---|---|---|---|
| Afschrijving immateriële vaste activa | 917 | 2.616 | |
| Pensioenlasten inactieven | 38 | 32 | |
| Overige lasten | 253 | -1.269 | |
| Totaal | 1.208 | 1.379 |
5.7 Belastingen resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening
Belastingen, specificatie
| Bedragen x € 1.000 | 2024 | 2023 | |
|---|---|---|---|
| Verschuldigde vennootschapsbelasting verslagjaar | 3.777 | -3.582 | |
| Voorgaande jaren | -5.462 | -4.011 | |
| Acute vennootschapsbelasting | -1.685 | -7.593 | |
| Latente vennootschapbelasting | -5.158 | 17.127 | |
| Vennootschapsbelasting | -6.843 | 9.534 | |
| Pillar 2 belasting | 1.269 | - | |
| Totaal | -5.574 | - |
Het nominale belastingtarief in 2024 bedraagt in Nederland 25,8 procent (2023: 25,8 procent), in België 25 procent (2023: 25 procent) en voor Duitsland wordt rekening gehouden met het geldende nominale tarief van 30 procent (2023: 30 procent). Aangezien in Duitsland slechts beperkt belastbaar resultaat wordt bepaald, zorgt dit voor slechts een geringe afwijking tussen het toepasselijke tarief en de effectieve belastingdruk.
Vennootschapsbelasting, toelichting
| Bedragen x € 1.000 | 2024 | 2023 | |
|---|---|---|---|
| Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening voor belastingen | 173.035 | 2.816 | |
| Nominaal belastingpercentage | 25,8% | 25,8% | |
| Nominaal belastingbedrag | 44.643 | 727 | |
| Vennootschapsbelasting voorgaande jaren | -5.462 | -4.011 | |
| Effect deelnemingsvrijstelling | -34.071 | 27.732 | |
| Fiscale verschillen | -11.953 | -14.914 | |
| Totaal | -6.843 | 9.534 |
De effectieve belastingdruk wijkt af van het nominale tarief. Door belangen van meer dan 5 procent in beleggingsfondsen ontstaan hierop deelnemingsvrijstellingen. Belastingen voorgaande jaren betreft hoofdzakelijk een aanpassing op het toepassen van de deelnemingsvrijstelling op een beleggingsfonds. De fiscale verschillen zijn vooral veroorzaakt doordat in België gerealiseerde en ongerealiseerde verliezen op aandelen niet fiscaal aftrekbaar zijn. Het effectieve belastingtarief over 2024 bedraagt -4,0 procent (2023: 338,3 procent).
DELA heeft in 2024 de poolingstructuur ten aanzien van beleggingen ontmanteld. Dit heeft tot gevolg dat de Belgische beleggingsportefeuille is overgeheveld naar Nederland. Doordat deze transactie over de landgrenzen heen gaat en fiscale consequentie heeft wordt door DELA een BAPA (Bilateral Advance Pricing Arrangement) traject voorbereid. Middels dit BAPA traject zal in overleg met de Nederlandse en Belgische belastingautoriteiten de zakelijkheid van het aan de Belgische vaste inrichting te alloceren rendement, worden vastgesteld. Op het moment van het opmaken van de jaarrekening is er nog geen zekerheid over de uitkomst van deze BAPA. Gezien de vergelijkbare belastingtarieven (25% / 25,8%) zal een eventuele winstverschuiving nimmer tot een materiële onzekere positie leiden.
Pillar 2
DELA Natura heeft gebruik gemaakt van de verplichte uitzondering op basis van RJ uiting 2023-14 inzake de verwerking van latente belastingvorderingen en -verplichtingen die verband houden met Pijler 2-winstbelastingen.
Op 19 december 2023 heeft de eerste kamer in Nederland, waar het moederbedrijf van DELA Natura is gevestigd, de wetgeving inzake Pillar 2 inkomstenbelastingen aangenomen, die van kracht wordt op 1 januari 2024. Volgens de wetgeving is het moederbedrijf verplicht om in Nederland een aanvullende belasting te betalen over de winsten van zijn dochterondernemingen die worden belast tegen een effectief belastingtarief van minder dan 15 procent. De belangrijkste rechtsgebieden waarin blootstellingen aan deze belasting kunnen bestaan, zijn onder meer België, Luxemburg en Duitsland. De huidige belastinglasten van de groep met betrekking tot Pillar 2 inkomstenbelastingen bedragen € 1,3 miljoen, waarvan € 0,8 miljoen betrekking heeft op Luxemburg en € 0,5 miljoen op België.
5.8 Organische analyse
In de organische analyse wordt het resultaat van de technische rekening en het resultaat voor belasting uitgesplitst naar winstbronnen.
Organische analyse
| Bedragen x € 1.000.000 | 2024 | 2023 | |
|---|---|---|---|
| Resultaat op sterfte en invaliditeit | 60,4 | 57,1 | |
| Resultaat op afkoop en mutaties | 19,8 | 20,5 | |
| Resultaat op kosten | 3,2 | 7,7 | |
| Resultaat op interest | 321,7 | 140,7 | |
| Overig technisch resultaat | -2,7 | -7,1 | |
| Resultatendeling | -281,2 | -249,2 | |
| Resultaat technische rekening | 121,2 | -30,3 | |
| Beleggingsresultaat eigen vermogen | 53,0 | 34,5 | |
| Overig resultaat | -1,2 | -1,4 | |
| Resultaat voor belasting | 173,0 | 2,8 |
De bepaling van de opbrengsten uit beleggingen voor technische of niet-technische rekening vindt plaats aan de hand van de ratio eigen vermogen/vreemd vermogen.
5.9 Beloning directie en commissarissen
De bezoldiging van de directieleden kent sinds 2024 enkel een vaste component en wordt volledig in geld uitgekeerd. De directieleden ontvangen geen representatievergoeding noch aandelen of opties. Tot en met 2023 kende de bezoldiging van de directieleden ook een variabele component. Deze variabele beloning (van maximaal 20 procent) werd voor 60 procent onvoorwaardelijk uitgekeerd en voor 40 procent voorwaardelijk. De retentieperiode voor het voorwaardelijke deel bedraagt drie jaar en daarom volgt er nog tot 2027 een uitkering van het voorwaardelijke deel. Dit deel wordt volledig in geld uitgekeerd.
De bezoldiging van directieleden in het boekjaar bedroeg aan vaste beloning € 914 duizend (2023: € 743 duizend), aan uitgekeerde variabele beloning € 91 duizend (2023: € 83 duizend) en aan bijdrage pensioenen € 171 duizend (2023: € 156 duizend). De bezoldiging van bestuurders bestaat uit bezoldiging voor huidige bestuurders en voormalige bestuurders.
De bezoldiging van de commissarissen (van DELA Coöperatie U.A., DELA Holding N.V. en DELA Natura- en levensverzekeringen N.V. gezamenlijk) in het boekjaar bedroeg € 224 duizend (2023: € 229 duizend).
De bezoldiging van zowel de directieleden als de commissarissen wordt door DELA Coöperatie U.A. betaald en niet doorbelast aan DELA Natura. Ook DELA Holding N.V. belast als bestuurder geen bezoldiging door aan DELA Natura.
De bezoldiging voldoet aan De Wet beloningsbeleid financiële ondernemingen.
5.10 Accountantshonoraria
DELA Natura maakt gebruik van de vrijstelling op grond van artikel 2:382a lid 3 BW waardoor zij de honoraria niet hoeft op te geven.
5.11 Gemiddeld aantal werknemers
Gedurende 2024 had DELA Natura gemiddeld 744 (2023: 712) werknemers in dienst, waarvan 587 in Nederland (2023: 570), 104 in België (2023: 96) en 53 in Duitsland (2023: 46).
Ondertekening
Eindhoven, 7 mei 2025
DELA Natura- en levensverzekeringen N.V.
De directie
S.M.G. (Sandra) Schellekens - Lyppens
G. (Godelieve) van Velsen
De raad van commissarissen
J.W.T. (John) van der Steen, voorzitter
J.J.A. (Hans) Leenaars, vicevoorzitter
G.C.A.M. (Frits) van Bree, secretaris
W.A.P.J. (Willemien) Caderius van Veen
G.M. (Georgette) Fijneman
G.H.C. (Georges) de Méris