In 2024 zagen wij op financieel gebied een divers beeld. Ondanks geopolitieke onrust is 2024 een goed beursjaar gebleken. Tegelijkertijd kwam de gemiddelde inflatie in Nederland uit op 3,3% (bron: Centraal Bureau voor de Statistiek). Hoewel dit een stuk lager is dan in eerdere jaren, blijft de inflatie in Nederland hoger dan in de rest van het Eurogebied. Dit komt met name door een hogere vraag, hogere huren en een hogere loongroei. 

Ondanks de financiële turbulentie, heeft onze hoge dekkingsgraad geresulteerd in een recordbedrag aan winstdeling van ruim € 281,2 miljoen. Per 1 januari 2025 is voor het DELA Uitvaartplan in Nederland een premiestijging van 5,84% doorgevoerd. Zonder winstdelingsregeling was de premiestijging 10,28% geweest.

De Nederlandse verzekeringssector consolideert sterk. De Belgische markt is aanzienlijk gefragmenteerder dan de verzekeringsmarkt in Nederlands en Duitsland. Duitsland kent eigenlijk maar drie grote spelers. 

Wij breiden onze product- en dienstverlening dan ook uit met nieuwe producten en diensten . DELA Natura werkt ook hard aan het borgen en verhogen van de klanttevredenheid. Met verschillende kwaliteitsprogramma's blijven wij ervoor zorgen dat iedereen dezelfde zorg en aandacht ervaart.

Verduurzaming wordt een steeds belangrijker thema. Onze strategie op dit thema richt zich op twee belangrijke onderwerpen: Het verminderen van CO2-uitstoot en het verlagen van het energiegebruik van onze locaties. DELA committeert zich aan de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs, waarbij wij onze broeikasgasemissies terugdringen naar netto-nul in 2050. De uitvoering van deze strategie ligt voor de eigen bedrijfsvoering geborgd in het klimaattransitieplan, dat in 2024 voor het eerst is opgesteld. Het klimaattransitieplan zet concreet uiteen wat er nodig is om onze CO2-uitstoot succesvol terug te dringen in lijn met het akkoord van Parijs. Voor beleggingen ligt dit vast in het maatschappelijk verantwoord beleggingsbeleid.

De spanning op de arbeidsmarkt bleef ook in 2024 een uitdaging. Nederland, België én Duitsland hebben de krapste arbeidsmarkten op dit moment binnen Europa. Dit leidde bij ons tot hogere wervingskosten. Wij richten ons dan ook op het verbeteren van de werkdruk en het bieden van aantrekkelijke arbeidsvoorwaarden. Wij bieden flexibiliteit in de arbeidsvoorwaarden en kijken naar zaken als vitaliteit, verzuim, inwerktrajecten en doorgroei- en ontwikkelingskansen. Een sabbaticalregeling, een opleidingsprogramma voor leidinggevenden en een vitaliteitsbudget per medewerker zijn hier concrete voorbeelden van.

Als werkgever is diversiteit en inclusie voor DELA Natura een belangrijker thema. Als DELA Natura hechten wij eraan dat ons personeelsbestand een afspiegeling vormt van de samenleving, dat iedereen gelijke kansen krijgt en zich veilig voelt om zichzelf te zijn. Wij werken aan een plan om diversiteit, gelijkwaardigheid en inclusie te bevorderen. Dit plan wordt in 2025 vastgesteld.

In 2024 stond digitalisering bij DELA in dienst van het verder verrijken van onze dienstverlening en het verhogen van de klanttevredenheid. Zo investeren wij groepsbreed in een gebruiksvriendelijke online portal voor het afsluiten van polissen en het vereenvoudigen van de administratieve processen. Naast het feit dat digitalisering kansen biedt, brengt het ook risico’s met zich mee. Bijvoorbeeld als het gaat om privacy. De digitale dreiging, zoals phishing, ransomware, aanvallen via derden en insider threats, is hoog en permanent. Onze toewijding aan privacybescherming is niet alleen een wettelijke vereiste, maar ook een fundamentele waarde voor een goede relatie met onze verzekerden. Wij begrijpen dat het vertrouwen van onze klanten onder andere afhangt van de zorgvuldige en veilige omgang met hun persoonlijke informatie.

De focus op strengere regelgeving, vooral op het gebied van, transparantie, risicomanagement, duurzaamheid en corporate governance, nam toe. Bedrijven moeten voldoen aan nieuwe regelgeving op zowel nationaal als internationaal niveau, zoals CSRD, DORA, AVG en sanctiewetgeving. Binnen DELA Natura hebben wij in 2024 veel aandacht besteed aan deze wet- en regelgeving en de verwachting is dat dit de komende periode niet af zal nemen. Steeds meer wet- en regelgeving heeft een Europees karakter. Dit vraagt om een aanpak die over grenzen heen kijkt en er wordt dan ook meer en meer samengewerkt om dit te realiseren in alle landen waar wij actief zijn. Dit vergroot tevens onze efficiëntie en effectiviteit. Aanvullend hebben wij in Nederland nog een programma ‘Beheerst Ondernemen'. Hiermee willen wij operationele en compliance risico's effectiever beheersen. In 2025 gaan we verder met de implementatie.

Als DELA Natura zien wij ook meer en meer veranderend consumentengedrag door de diverse generaties in de samenleving: of het nu gaat om babyboomers of genZ: iedere groep heeft zijn eigen voorkeuren. Ook de financiële situatie speelt hierbij een rol. Dit betekent dat wij nog meer inzetten op maatwerk en een persoonlijke benadering. Bovendien verhogen wij het gemak van het (online) afsluiten van een uitvaartverzekering. De introductie van een nieuw CRM-systeem voor onze Belgische klanten en leden zal ervoor zorgen dat onze dienstverlening en communicatie ook daar nog beter afgestemd is op hun persoonlijke voorkeuren.

Wij vinden het belangrijk dat iedere medewerker fysiek en mentaal gezond is en in staat is om werk uit te voeren, nu en in de toekomst. Het verzuim van medewerkers van DELA Natura als gevolg van ziekte, privéomstandigheden en andere oorzaken over 2024 bedroeg in Nederland 4,0 procent (2023: 3,9 procent), in België 6,6 procent (2023: 5,4 procent) en in Duitsland 6,5 procent (2023: 6,7 procent). Het verzuim vraagt nog steeds om extra inspanning van onze adviseurs (onder andere op het gebied van preventie en Arbo & gezondheid) en HR business partners.

Voor het verlagen van verzuim besteden wij veel aandacht aan het Eigen Regie model en lopen er diverse preventieve trajecten. Zo investeren wij continu in veiligheidsmaatregelen en gezondheidsprogramma’s waardoor medewerkers zich gewaardeerd en beschermd voelen. Dit omvat onder andere trainingen op gebied van fysieke belasting of het omgaan met grensoverschrijdend gedrag (agressie).

Voor België geldt een beleidsplan Veiligheid en Gezondheid 2023 – 2028. Dit plan, evenals de daaraan gekoppelde maatregelen, is aan de werknemers gecommuniceerd en raadpleegbaar op het intranet. Thema’s als het voorkomen van arbeidsongevallen, brandveiligheid, ergonomie en omgaan met psychosociale werkbelasting komen hierin aan bod. In het beleidsplan is voorzien dat er regelmatig opleidingen worden georganiseerd en er zijn ook periodieke controles in opgenomen. Hierover wordt regelmatig gerapporteerd in het Comité voor Preventie en Bescherming op het Werk (CPBW).

Tevens wordt er aandacht besteed aan ergonomie om fysieke overbelasting te voorkomen. Verder trachten wij arbeidsongevallen te voorkomen door alle incidenten, groot of klein, en gevaarlijke situaties te melden via ons personeelssysteem, preventieadviseurs, HR businesspartners, vertrouwenspersonen, leidinggevenden of anoniem via whistleblower software om adequate maatregelen te kunnen treffen.

Het verloop ten opzichte van het gemiddeld aantal medewerkers van Natura bedroeg het afgelopen jaar 10 procent. Het verloop blijft een vast onderwerp op de agenda van de verschillende managementteams.

Om het welzijn van medewerkers vanaf het begin in ogenschouw te nemen, houden wij in onze wervingscampagnes rekening met de verschillende wensen en behoeften van diverse doelgroepen. De informatie baseren wij op data die wij de afgelopen twee jaar zelf hebben verzameld, terugkrijgen van huidige en oud-medewerkers.

In 2025 gaan wij verder met de implementatie van 'Beheerst Ondernemen'. Wat begon als een apart programma, wordt nu stevig verankerd in onze dagelijkse processen. Wij hebben teams getraind, rollen en verantwoordelijkheden nog duidelijker gedefinieerd en risicobewust handelen als vaste waarde opgenomen in onze besluitvorming.

Binnen het proces voor risicobeoordeling hebben wij actief gekeken naar bandbreedtes voor acceptabele risico’s. Dit proces is niet alleen op papier uitgewerkt, maar ook praktisch getoetst binnen verschillende bedrijfsprocessen.

Na eerder verschillende standaarden te hebben gebruikt, hebben wij de risicotaxonomie in lijn gebracht met de standaard van ORX (Operational Risk Exchange). Dit uniformeringsproces biedt ons een solide basis voor risicoanalyse en -rapportage. Door te werken met één uniforme standaard verhogen wij de vergelijkbaarheid van gegevens en sluiten wij aan bij ‘best practices’.

Het Nederlandse meerjarenprogramma ‘Digitale Transitie Verzekeren’ heeft tot doel de administratiesystemen van onze verzekeringsportefeuille te vervangen. Dit omvangrijke programma heeft de afgelopen jaren de nodige uitdagingen gekend. In 2024 is besloten tot een vereenvoudigde aanpak, waarbij focus is gelegd op de migratie van één productgroep. In 2025 wordt parallel aan de migratie een gefaseerde planning uitgewerkt voor de resterende producten. Met deze gefaseerde aanpak bouwen we verder aan een toekomstbestendig administratieplatform, gekoppeld aan MijnDELA, zodat leden controle over en toegang hebben tot hun gegevens.

Ook is in Nederland en België gewerkt aan het optimaliseren van de klantbeleving rondom het afsluiten en betalen van verzekeringen. In Nederland is de online-omgeving voor het aanvragen van een verzekering vereenvoudigd. In België is een nieuw CRM-systeem in gebruik genomen om de communicatie met klanten te ondersteunen. Aanvullend worden de facturen voor de premiebetalingen via het POM-platform gestuurd (https://www.pom.be/nl). Zo zijn de facturen zowel op papier als digitaal en via Payconiq beschikbaar en voorzien van een betaalknop of een QR-code.

In het kader van de DORA-verordening hebben wij in 2024 belangrijke stappen gezet om te gaan voldoen aan de aanvullende eisen op het gebied van ICT-risicobeheer, incidentrapportage en cyberweerbaarheid. Deze regelgeving wordt bijvoorbeeld integraal verwerkt in onze contracten met leveranciers, waardoor duidelijke afspraken zijn vastgelegd over beveiliging en weerbaarheid. Ook moet dit leiden tot geoptimaliseerde IT-kernprocessen en verbeterde rolduidelijkheid binnen onze organisatie.

Finance Digitaal is een groepsprogramma waarin de verouderde software rondom financiële administratie wordt vervangen om zowel de Belgische als Nederlandse entiteiten te voorzien van een modern en toekomstbestendig systeem. Ook allerlei interfaces voor communicatie met andere systemen werden en worden opgetuigd. Na de algemene inrichting van het systeem is een gefaseerde uitrol gestart zowel in Duitsland als België. Er is gestart met de Belgische crematoria. In 2025 staan onderdelen zoals de entiteit Funerals Assistance en Vastgoed op de planning voor aansluiting.

Na aftrek van de herverzekeringspremie bedroeg het premie-inkomen € 743,9 miljoen (2023: € 712,7 miljoen). De groei ten opzichte van een jaar eerder kwam hiermee uit op 4 procent (2023: 7 procent).

In Nederland steeg het premie-inkomen met € 11,4 miljoen naar € 492,1 miljoen met name door de premieverhoging per 1 januari 2024 van het Uitvaartplan. In België bedroeg het premie-inkomen € 173,1 miljoen. (2023: € 161,9 miljoen), een stijging van bijna 7 procent als gevolg van een gestaag groeiende portefeuille. In Duitsland steeg het premie-inkomen in 2024 met ruim 12 procent naar € 78,7 miljoen (2023: € 70,1 miljoen). Ook in Duitsland is de groeiende portefeuille de reden van de stijging van de premie-inkomen.

Premie-inkomen na aftrek van herverzekeringspremie:  

Het operationeel resultaat is het resultaat dat wordt behaald uit de kernactiviteit verzekeren, met uitzondering van bijzondere baten en lasten, winstdeling en belastingen. Het operationeel resultaat van DELA Natura over 2024 bedraagt € 80,6 miljoen en steeg daarmee met bijna 6 procent ten opzichte van 2023.

Over 2024 was het netto beleggingsrendement 6,8 procent positief (2023: 4,6 procent positief). Het rendement op aandelen bedroeg circa 17,3 procent en op vastrentende waarden 4,2 procent. Op de beleggingen in vastgoed is een rendement van 2,1 procent behaald. Op infrastructuur en land- en bosbouw is een rendement van respectievelijk 4,3 procent en 4,4 procent behaald. Het netto beleggingsresultaat kwam in 2024 uit op € 578 miljoen (2023: € 337 miljoen).

De volatiliteit van de waarde van onze beleggingen is een direct gevolg van onze strategische beleggingskeuzes. Die zijn erop gericht om op de lange termijn het rendement te behalen waarop de premie is gebaseerd en om daarboven op de uitvaartkosteninflatie te verslaan. Door de aard van de verzekeringen (in de meeste gevallen: uitkeren bij overlijden) zijn de verplichtingen langlopend. Een dergelijke lange horizon maakt een offensieve beleggingsstrategie mogelijk. Door een gecalculeerd risico te accepteren in onze beleggingsstrategie, kunnen we over de jaren heen het benodigde resultaat behalen. De soms forse schommelingen in de waarde van onze beleggingsportefeuille zijn een consequentie van dit beleid. 

De technische voorzieningen inclusief voorziening winstdeling en na aftrek van geactiveerde acquisitiekosten en herverzekering zijn toegenomen met € 558,8 miljoen. De technische voorzieningen op onze balans zijn gebaseerd op vaste grondslagen zoals een rekenrente. De impact van hogere of lagere rentes en/of inflatie op de technische voorzieningen is daarom niet in deze balanspositie zichtbaar. Op marktwaarde stegen de technische voorzieningen met € 737,8 miljoen. Dit verschil van € 179,0 miljoen blijkt ook uit de daling van de overwaarde van de toereikendheidstoets op de technische voorzieningen.

De dekkingsgraad drukt de marktwaarde van de beleggingen uit in procenten van de marktwaarde van de gegarandeerde verplichtingen en hangt hiermee af van factoren als rente-, sterfte- en kostenontwikkelingen. De dekkingsgraad bedroeg aan het begin van het verslagjaar 219 procent en eindigde in 2024 op 200 procent.

In 2024 zijn de rente en inflatie enigszins gedaald en dat zorgde voor 7 procentpunt daling van de dekkingsgraad in 2024. Door ontwikkelingen in de verzekeringsportefeuilles daalde de dekkingsgraad met 4 procentpunten. Hogere verwachte toekomstige kosten leidden tot 5 procentpunten daling. Door overige ontwikkelingen (modelwijzigingen en actualisering verzekeringstechnische veronderstellingen) daalde de dekkingsgraad met 11 procentpunten. Beleggingsopbrengsten resulteerden in 8 procentpunten stijging.

In 2024 kwam de winstdeling uit op € 281,2 miljoen (2023: € 249.2 miljoen). De uitvaartkosteninflatie was 5,84 procent (2023: 6,62 procent). Ook de gemiddelde dekkingsgraad was hoog en dat stelt ons in staat om 100 procent winstdeling te geven aan polishouders van het DELA UitvaartPlan in Nederland. Voor de polishouders van het uitvaartproduct in België was de winstdeling eveneens hoog. Al met al was er opnieuw een fors bedrag aan winstdeling voor onze polishouders.

Zo’n 55 procent van de verzekerden heeft het DELA UitvaartPlan. De premieverhoging van het Uitvaartplan in Nederland per 1 januari 2025 bedraagt 5,84 procent (per 1 januari 2024: 7,57 procent) en bestaat in principe uit drie factoren: inflatie, toegekende winstdeling en eventuele premiemaatregel. Hieronder lichten we per factor toe, hoe deze heeft bijgedragen aan de premieverhoging. 

• 5,84% verhoging in verband met de inflatie van de uitvaartkosten. Deze component van de premie-aanpassing wordt jaarlijks vastgesteld door de algemene vergadering. De verwachte inflatie in het volgende jaar is bepalend voor het voorstel tot premie-aanpassing per 1 januari in het opvolgende jaar. Die verwachte inflatie bedroeg 5,84 procent. Dit percentage is voorgesteld aan de algemene vergadering als component voor de premie-aanpassing per 1 januari 2025. De vergadering heeft dit voorstel aangenomen; 

• 0,00% verhoging in verband met het niet volledig toekennen van winstdeling voor de dekking van de backservice. De totale premie voor de backservice bedraagt 4,44 procent. Daarvan is 100 procent als winstdelingspercentage toegekend. Er komen geen backservicekosten voor rekening van de polishouders; 

• 0,00% verhoging in verband met de premiemaatregel als gevolg van een structureel lage rentestand en lage dekkingsgraad. Doordat de gemiddelde dekkingsgraad in 2023 boven de 120 procent lag, was een premiemaatregel niet aan de orde. 

DELA bepaalt de solvabiliteit op basis van Solvency II, vandaar de naam Solvency II-ratio. Het gaat hier om Europese rekenregels waarbij voor het bepalen van de solvabiliteit rekening wordt gehouden met de risico’s die in de balans van de verzekeraar zijn opgenomen. De Solvency II-regelgeving vereist voldoende solvabiliteit als randvoorwaarde voor de winstdeling.                                                     

De solvabiliteitsratio is gedaald van 207 procent tot 201 procent ultimo jaar en blijft robuust. Door ontwikkelingen in beleggingsopbrengsten, de asset mix, rente, inflatie en volatiliteiten daalde de Solvency II-ratio met 14 procentpunten. Aanpassing van verzekeringstechnische parameter zorgde voor een daling met 5 procentpunten. Ontwikkelingen in de verzekeringsportefeuille gedurende 2024 zorgden voor een stijging van de ratio met 12 procentpunten. Overige ontwikkelingen leidden tot een stijging met 1 procentpunt.

Onze governancestructuur staat beschreven in een governance charter. Europese verordeningen en richtlijnen zoals Solvency II, de Algemene Verordening Gegevensbescherming, DORA en de CSRD geven input voor onze governancestructuur. Ook nationale wet- en regelgeving zoals de Wet op het financieel toezicht, beleidsregels en ‘best practices’ vanuit de toezichthouders en de Gedragscode Verzekeraars nemen wij mee. Onze bedrijfscultuur vormt een belangrijke basis voor onze kernactiviteiten. Wij evalueren de governance charter regelmatig en passen deze het eerste kwartaal 2025 aan op basis van onze nieuwe managementstructuur.

DELA Coöperatie U.A. (verder: 'DELA') is een coöperatie voor leden met als doel:

• Haar leden te helpen door hun belangen te dienen.
• Een waardige en betaalbare uitvaart te bieden voor polishouders en medeverzekerden.
• De reputatie van de levensverzekeringsmarkt en het uitvaartwezen te verbeteren.

DELA Natura staat onder toezicht van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) en De Nederlandsche Bank (DNB) en is geregistreerd onder vergunningsnummer 12000437. Het inschrijvingsnummer van DELA Natura bij de Kamer van Koophandel is 17078393. 

DELA België verricht verzekeringsactiviteiten die zijn ondergebracht in een bijkantoor van de Nederlandse vennootschap DELA Natura en uitvaartactiviteiten die onderdeel zijn van Belgische vennootschappen. Overige activiteiten in België vinden plaats binnen de entiteit DELA Enterprises N.V. De verzekeringsactiviteiten worden gevoerd onder de vergunning die is afgegeven door De Nederlandsche Bank. Het prudentieel toezicht wordt ook in België gehouden door De Nederlandsche Bank. Voor wat betreft het gedragstoezicht legt DELA België verantwoording af aan de Belgische Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten, de Financial Services and Markets Authority (verder: ‘FSMA’).Het inschrijvingsnummer van DELA bij de Kamer van Koophandel is 17012026.

De verzekeringsactiviteiten in Duitsland vinden plaats via een bijkantoor in Düsseldorf, Duitsland. In Duitsland ligt de nadruk op marketing en sales. Op het hoofdkantoor van DELA Natura in Eindhoven vinden de overige (financiële en actuariële) activiteiten plaats. De verzekeringsactiviteiten vallen onder de vergunning van De Nederlandsche Bank. Het prudentieel toezicht wordt ook in Duitsland door De Nederlandsche Bank gedaan. Het gedragstoezicht in Duitsland gebeurt door de Bundesanstalt für Finanzdienstleistungsaufsicht (BaFin).

De rvc bestaat uit een door die raad te bepalen aantal van tenminste vijf en ten hoogste zeven natuurlijke personen. Op dit moment zijn er zes leden. Indien mogelijk, worden twee commissarissen vanuit de leden of plaatsvervangende leden van de algemene vergadering afgevaardigd. De samenstelling van de rvc is gebaseerd op ervaring, deskundigheid en onafhankelijkheid van de leden. Deze samenstelling voldoet aan de profielschets en stelt de raad in staat om aan diverse verplichtingen te voldoen. De algemene vergadering benoemt de commissarissen op voordracht van de rvc. 

Tot de taken en verantwoordelijkheden van de rvc wordt onder meer gerekend het houden van toezicht en controle op en het adviseren van de groepsdirectie omtrent: 

• De realisatie van de doelstellingen van de coöperatie; 
• De strategie en de risico’s van de ondernemingsactiviteiten; 
• De opzet en werking van de interne risicobeheersing en controlesystemen; 
• Het financiële verslaggevingsproces; 
• De naleving van wet- en regelgeving en het risicobeleid. 

 Daarnaast zorgt de rvc voor: 

• Het naleven en handhaven van de corporate governancestructuur; 
• Het goedkeuren van de jaarrekening, de begroting en materiële kapitaalinvesteringen; 
• Het selecteren en aanstellen van de externe accountant; 
• Het goedkeuren van de risicobereidheid; 
• Het voordragen van leden van het bestuur voor benoeming en ontslag; 
• Het vaststellen van het beloningsbeleid. 

De raad toetst het beloningsbeleid en evalueert het functioneren van het bestuur. De voorzitter van de rvc is aanspreekpunt voor vermeende onregelmatigheden die het functioneren van leden van de groepsdirectie betreffen. Bij de uitvoering van hun taak richten de commissarissen zich naar het belang van de coöperatie en de met haar verbonden ondernemingen. Zij maken een zorgvuldige afweging van de belangen van de diverse stakeholders van de coöperatie. De rvc is zelf verantwoordelijk voor de kwaliteit van zijn functioneren. 

Reglement
De rvc heeft een intern reglement met regels voor de besluitvorming en stelt het reglement op en de algemene vergadering stelt het vast. Het reglement dient ter aanvulling op de regels en voorschriften die op de rvc van toepassing zijn op grond van het Nederlands recht en de statuten van de coöperatie.

Benoeming, zittingstermijn
Elke commissaris wordt benoemd voor maximaal vier jaar. Een commissaris kan twee keer herbenoemd worden. De laatste termijn van vier jaar bestaat uit twee keer twee jaar met een tussentijdse evaluatie. Een commissaris treedt uiterlijk af na de eerstvolgende algemene vergadering nadat de laatste benoeming is verstreken. Een aftredend lid kan direct herbenoemd worden, mits de maximale zittingsperiode van twaalf jaar niet wordt overschreden.

Commissies
De rvc heeft een auditcommissie, een risicocommissie en een remuneratie- en benoemingscommissie.

Deelnemingen
De rvc-leden zijn tevens aangesteld als commissaris bij DELA Holding N.V. en DELA Natura. Bij DELA Natura is de aanstelling van een rvc verplicht gesteld volgens de Wet financieel toezicht (Wft)

DELA Natura heeft een directie. Dit bestaat uit een door de rvc te bepalen aantal natuurlijke personen. Tot juli 2024 behoorde de heer J. van Dijk tot de directie. Na zijn pensionering heeft mevrouw G. van Velsen hem opgevolgd. De heer J.A.M. van der Putten is in 2025 als directeur afgetreden en is opgevolgd door mevrouw S.M.G. Schellekens-Lyppens. De directie is, uitgezonderd de beperkingen in de statuten, belast met het besturen van de vennootschap en het beheer van haar vermogen. De directie kan bepalen met welke taak elke directeur in het bijzonder is belast. De taakverdeling dient goedgekeurd te worden door de rvc.

De afdeling Vermogensbeheer in Nederland voert de beleggingsactiviteiten uit. DELA Natura heeft een beleggingsadviescommissie (BAC). De BAC heeft een adviserende rol richting de directie op het gebied van beleggingen omtrent beleidsvoorstellen, beleidswijzigingen en de uitvoering van het beleid. Als de BAC een advies geeft dat door de directie wordt afgewezen, dan moet de directie dit bij de rvc melden. De BAC heeft de rol van adviseur en toetst of de beleggingsvoorstellen consistent, compleet en goed zijn op het gebied van rendement, risico en duurzaamheid. De directie en de rvc behouden hun eigen verantwoordelijkheden. De BAC bestaat uit minimaal drie externe leden. De rvc benoemt de leden op voordracht van de directie.

Wij sturen en beheersen risico’s met behulp van het ‘Three Lines model’. Hierbij: 

• is de eerste lijn primair verantwoordelijk voor het behalen van de bedrijfsdoelstellingen en het uitvoeren van interne controlemaatregelen om risico’s effectief te beheersen. De eerste lijn zorgt voor de dagelijkse activiteiten, resultaten, het definiëren van de risicobereidheid en de naleving van interne controlemaatregelen.
• geeft de tweede lijn advies, coördineert, bewaakt en beoordeelt onafhankelijk of de eerste lijn zijn verantwoordelijkheid neemt en binnen de risicobereidheid werkt.
• voert de derde lijn via audits controles uit om aanvullende zekerheid te geven over de kwaliteit van onze interne beheersing. 

Wij zorgen ervoor dat het model goed werkt door de onafhankelijkheid van de tweede en derde lijn te waarborgen. Het model wordt schematisch weergegeven in het onderstaande overzicht.

Ons risicomanagementproces geeft continu inzicht in de belangrijkste risico’s en kansen. Dit proces zorgt er ook voor dat we beheersmaatregelen zorgvuldig afwegen. De afdeling Operationeel en Compliance Risico Management faciliteert het risicomanagementproces.

De eerste lijn is primair verantwoordelijk voor de risico-identificatie. De tweede lijn inventariseert periodiek de door de eerste lijn geïdentificeerde risico’s en vult deze waar nodig aan, met aandacht voor potentiële risico’s. Het periodieke overleg tussen de tweede en derde lijn bespreekt deze inventarisatie. 

Hieronder vatten wij het risicoprofiel van DELA samen. Een nadere toelichting op de risicocategorieën is terug te vinden in de risicoparagraaf van de jaarrekening.

De groepsdirectie evalueert jaarlijks het risicoprofiel. Dit baseert de groepsdirectie op de vastgestelde bedrijfsdoelstellingen en de draagkracht van de organisatie. Daarnaast wordt bekeken het risico dat DELA als organisatie wil lopen om de strategische doelen te behalen. Het risicoprofiel en de risicobereidheid vormen hierbij de basis. Naast het behalen van doelen is het waarborgen van de continuïteit van de organisatie essentieel. Wij verwoorden de risicobereidheid in specifieke statements, die vertaald worden in risicolimieten en -toleranties. Hierdoor kunnen wij doorlopend monitoren en sturen. Het onderstaande overzicht toont de risicohouding voor de belangrijkste risicocategorieën en financiële risico’s op geaggregeerd niveau.

Wij nemen risico-mitigerende maatregelen om ervoor te zorgen dat de risico’s binnen de gewenste bandbreedtes blijven. In de meeste situaties gebruiken wij een mix van:

• stoppen of uitbesteden van activiteiten;
• verminderen van risico’s door preventieve acties;
• overdragen van risico’s door (her)verzekeren en/of contractmanagement;
• accepteren van risico’s die wij zelf kunnen dragen.

Als de risico’s buiten de gestelde limieten vallen en groter zijn dan gewenst, neemt het management extra maatregelen. Bewuste overschrijding van limieten is alleen toegestaan na goedkeuring van de directie en moet tijdelijk zijn. Wij evalueren en optimaliseren de risicobereidheidstatements begin 2025. In 2024 hebben wij de risicohouding ten aanzien van deze risico’s niet gewijzigd.

DELA Natura bewaakt en beoordeelt risico’s en ons risicomanagementsysteem als belangrijke voorwaarden voor de lerende organisatie die wij willen zijn.
Bij het beoordelen van risico’s kijken wij of deze binnen de risicobereidheid blijven. Ons uitgangspunt is dat risico’s die boven de risicobereidheid gaan, via een mix van risico-mitigerende oplossingen tot een lager risiconiveau worden teruggebracht. 

Als onderdeel van de voortdurende monitoring stelt ons management voor elk risico binnen het risicoprofiel zogenaamde KRI’s (key risk indicatoren) op. Het management bewaakt ten minste eenmaal per kwartaal de ontwikkeling van deze indicatoren en beoordeelt in hoeverre risicolimieten en -toleranties worden overschreden. Bij overschrijding worden aanvullende acties gedefinieerd. De tweede en derde lijn rapporteren periodiek hierover aan het bestuur. 

Het management doorloopt periodiek het Risk Control Self Assessment (RCSA)-proces. Dit proces resulteert in een In Control Statement (ICS). Daarnaast beoordeelt Internal Audit de opzet en effectieve werking van het systeem van risicomanagement.

In het kader van Solvency II moeten wij een gebalanceerde afweging maken tussen risico- en kapitaalmanagement en de bedrijfsstrategie. De Own Risk and Solvency Assesment (ORSA) is de processtructuur voor deze afweging. De naleving blijkt uit het ORSA-rapport. De groepsdirectie stelt de inhoud van de (stress)scenario’s voor aanvang van de ORSA vast, met advies vanuit de tweede lijn.

Minimaal op jaarbasis en bij significante veranderingen die het risicoprofiel kunnen beïnvloeden, beoordeelt ons management in de ORSA of het risicoprofiel nog passend is. Hierbij kijkt het management naar de bedrijfsdoelstellingen, risicobereidheid en aanwezige kapitaalbuffers, rekening houdend met diverse (stress)scenario’s.

De resultaten van de ORSA in 2024 tonen aan dat onze solvabiliteit robuust is. De dekkingsgraad laat in de ORSA van dit jaar in het basisscenario een geleidelijke stijging zien. Hierdoor kunnen verzekerden, afhankelijk van hun type polis, rekenen op een significante winstdeling en blijven de premiestijgingen beperkt.
Hoewel wij geen invloed hebben op rente- of inflatiecurves, kunnen wij wel in enige mate sturen op de hoogte van de uitvaartkosten. Ook toont de ORSA in 2024 wederom aan dat bij scenario’s met lage uitvaartkosteninflatie (in combinatie met lage rentestanden) onze solvabiliteit en/of premiestijging onder druk kan komen te staan.

Ons kapitaalbeleid richt zich op het handhaven van een solide solvabiliteitspositie. Als DELA Natura zoeken wij continu naar een goede balans tussen de hoeveelheid kapitaal die wij aanhouden en de risico's die wij lopen. Wij hebben wel de zogenaamde normsolvabiliteit gedefinieerd. Dit is het solvabiliteitsniveau waar wij altijd boven willen blijven. De normsolvabiliteit voor iedere vergunningsplichtige entiteit (DELA Coöperatie en DELA Natura) hebben wij vastgesteld op 150 procent. 

Als de solvabiliteitsratio onder de normsolvabiliteit komt, hebben wij in het kapitaalbeleid meerdere mogelijke acties gedefinieerd. Gedurende 2024 is de solvabiliteitsratio echter continu hoger geweest dan de normsolvabiliteit. 

Voor een nadere toelichting op de risico's en het management ervan verwijzen wij naar de jaarrekening. Zie 'Jaarrekening', 'Toelichting op de enkelvoudige balans en resultatenrekening', '3. Risicoparagraaf'.

Risicomanagement is een continu proces. Soms kunnen risico’s zich toch manifesteren. In deze paragraaf bespreken wij de risico’s die zich in 2024 hebben voorgedaan en de maatregelen die wij hebben genomen om de kans en/of impact te beperken. Wij presenteren ook de algemene maatregelen die wij hebben genomen om risico’s te beperken.

Stresstesten hebben aangetoond dat onze solvabiliteitspositie robuust is, maar dat onze vermogenspositie gevoelig is voor scenario’s met lage rente en lage inflatie. Indien nodig, treffen wij voorbereidende maatregelen of maken wij andere keuzes. Als DELA Natura werken wij de belangrijkste randvoorwaarden en maatregelen uit in het jaarlijks geëvalueerde kapitaalbeleid. Wij ervaren het risico als beperkt en hoeven hiervoor geen aanvullend kapitaal aan te houden. Ook zijn stresstesten uitgevoerd met aandacht voor de impact van klimaatverandering. De conclusie uit deze stresstesten is dat onze vermogenspositie, op basis van de huidige verwachtingen, financieel slechts beperkt gevoelig is voor dit risico. Er vonden in 2024 diverse (groeps-)directiewisselingen plaats. In het vierde kwartaal startten wij met het opstellen van een nieuw langetermijnbedrijfsplan (2026-2030) dat in 2025 verder vorm krijgt. Langetermijnrisico’s zijn geïnventariseerd gericht op de financiële robuustheid en waar nodig maatregelen voorgesteld om ze te beperken. Wij kijken onder meer naar hoe onze organisatiestructuur en risicomanagementorganisatie deze risico's het beste kunnen ondersteunen.

Het niet voldoen aan wet- en regelgeving kan onze continuïteit en reputatie schaden. In 2024 hebben zich op dit vlak geen ernstige incidenten voorgedaan. Om het risico verder te beheersen, hebben wij in 2024 gewerkt aan de professionalisering van ons inkoop- en uitbestedingsbeleid. Het voldoen aan de geldende sanctiewet- en regelgeving is hierbij een belangrijk uitgangspunt geweest en wij hebben ons beleid getoetst aan standaarden zoals ‘Good practices uitbesteding verzekeraars’. Aanvullend hebben wij voor het beperkte risico van belangenverstrengeling bij sponsorovereenkomsten de verbetermogelijkheden uit 2023 opgevolgd en ons sponsorbeleid op die punten aangescherpt.

Operationele risico’s ontstaan door invloeden van buitenaf en door het falen van mensen, processen en systemen. Ondanks duidelijke processen, verantwoordelijkheden en rapportages kunnen wij deze risico’s niet volledig elimineren. Het is belangrijk om te leren van hetgeen zich heeft voorgedaan door deze risico’s om herhaling in de toekomst te voorkomen. De aard en omvang van deze incidenten variëren sterk, van enkele (pogingen tot) fraudegevallen en cyberaanvallen tot operationele incidenten bij onze uitvaartcentra, zoals bedrijfsongevallen en fouten bij de afhandeling van crematies.
Wij hebben al deze incidenten geëvalueerd en waar nodig aanvullende maatregelen getroffen, zoals het aanscherpen van werkinstructies en/of protocollen. Er is hierbij specifiek gekeken naar doorlooptijden van bepaalde processtappen.

De financiële markten zijn een bron van risico. De renteontwikkeling heeft niet alleen de solvabiliteitspositie en dekkingsgraad beïnvloed, maar ook de resultaten in de beleggingsportefeuille. De gestegen rente leidt daarnaast onder meer tot herfinancieringsrisico’s binnen de zogenaamde ‘real asset’- portefeuille. In 2024 voerden wij bovendien een ALM-studie uit. De resultaten van deze studie leidden tot een beperkte aanpassing van de strategische asset allocatie: wij verhoogden het strategisch belang van infrastructuur licht ten koste van het belang in vastgoed en aandelen.

Een nadere toelichting op de ontwikkeling van financiële risico's, inclusief bijbehorende kwantificering, wordt weergegeven in de risicoparagraaf van de jaarrekening.