Bestuursverslag

Wij staan midden in de maatschappij. Dit betekent ook dat wij willen bijdragen aan een betere wereld. Daarom maken wij maatschappelijk verantwoorde keuzes, zodat we de wereld zo schoon en eerlijk mogelijk doorgeven aan volgende generaties. Tegelijkertijd hebben ontwikkelingen in de samenleving ook invloed op de activiteiten van DELA. De impact hiervan is soms groot.

Door middel van onze brede financiële en praktische dienstverlening op het gebied van uitvaarten en verzekeringen, staan wij onze leden, verzekerden en de nabestaanden met raad en daad bij. Op een betrokken, integere en ondernemende manier, behartigen wij de verschillende belangen. In ons waardecreatiemodel laten we, voor elk van de zes vormen van kapitaal uit het IIRC-framework (financieel, intellectueel, menselijk, sociaal en natuurlijk & geproduceerd), zien hoe we deze inzetten om onze doelstellingen te realiseren. Ook wordt zichtbaar welke waarde wij met onze kernactiviteiten creëren en wat de impact hiervan is.

Leden worden vertegenwoordigd via de algemene vergadering en het online coöperatiepanel. De algemene vergadering heeft de laatste stem over het algemene beleid van coöperatie DELA. De leden van de algemene vergadering denken mee over de toekomst van DELA.

Tot 2022 waren uitsluitend Nederlandse verzekerden lid van coöperatie DELA. Polishouders van het DELA Uitvaartplan in Nederland en hun medeverzekerden worden namelijk automatisch lid op het moment dat zij een verzekering afsluiten.

Op 5 februari 2022 heeft de algemene vergadering van DELA de weg geopend om ook in België lid te kunnen worden. Belgische leden worden vooralsnog lid van de geografische afdeling Eindhoven en worden via die afdeling vertegenwoordigd in de algemene vergadering. DELA België lanceerde in oktober het lidmaatschap van de coöperatie. Nieuwe verzekerden kunnen nu lid worden. Komend jaar willen we ook bestaande klanten die al een uitvaartverzekering bij DELA België hebben, graag verwelkomen als lid.

Het bieden van kwalitatief hoogwaardige dienstverlening staat binnen DELA centraal.

Op diverse punten in onze dienstverlening meten we de tevredenheid van onze klanten. Deze vormt de belangrijkste bron voor sturing, lering en verbetering op dit gebied.

DELA meet de klanttevredenheid met de Net Promotor Score (NPS). De NPS (een veelal gebruikte indicator voor de mate waarin klanten producten en diensten aan anderen aanbevelen) laat zien dat de klanttevredenheid in Nederland en Duitsland toeneemt. Deze steeg in Nederland naar 58 (2021: 56) en in Duitsland naar 51 (2021: 49). De hoogste score zien we in België. Hier bleef het hoge niveau nagenoeg behouden met 69 (2021: 70). Gewogen naar respondenten daalde de score van DELA fractioneel naar 63 (2021: 64).

DELA geniet een robuuste en sterke reputatie en onze activiteiten zijn er mede op gericht om deze te behouden en versterken.

Sinds 2021 meten we de reputatie bij leden en niet-leden in Nederland via het instrument Stakeholderwatch. Er zijn extra vragen opgenomen over waardering van het lidmaatschap en de expertrol van DELA op het domein van ‘Overlijden en Doorgeven’. Ruim 80 procent van de leden vindt een lidmaatschap van DELA waardevol. Onze leden zien DELA duidelijk als expert. Op het subdomein ‘Financieel ontzorgen (verzekeren)’ geven de leden ons een score van 78 en op ‘Afscheid en uitvaart’ een score van maar liefst 87.

Ook in België steeg de reputatie. Die meten we hier als de geholpen bekendheid op de vraag 'Is DELA voor u Dé uitvaartspecialist?'. De reeds hoge score steeg van 73 procent in 2021 verder naar 76 procent in het verslagjaar.

In 2022 waren er in Nederland bijna 170.000 sterfgevallen (2021: 171.000). DELA heeft circa 39.800 uitvaarten mogen verzorgen (2021: circa 36.200). DELA verzorgde in Nederland afgerond 43.000 crematies (2021: 32.700). Deze stijgingen worden gedeeltelijk veroorzaakt door de overname van Yarden.

Voor wat betreft het marktaandeel in de 'vrije markt'-uitvaarten (uitvaarten zonder gekoppelde DELA-verzekering) hebben we onze doelstelling in 2022 niet gerealiseerd. De drukte in het uitvaartbedrijf, mede als gevolg van de oversterfte, de integratie van Yarden en de krapte op de arbeidsmarkt speelden hierbij een rol. Per saldo heeft DELA Nederland circa 8.400 uitvaarten in dit segment kunnen realiseren, circa 35 procent meer dan in het voorgaande jaar (2021: circa 6.200). Deze toename wordt geheel veroorzaakt door de overname van Yarden.

In België stierven in 2022 meer dan 116.000 personen. Een jaar eerder waren dat er afgerond 112.000. DELA heeft in het verslagjaar circa 12.800 uitvaarten mogen verzorgen (2021: circa 12.000) en circa 7.300 crematies (2021: circa 7.700). Het uitvaartbedrijf in België verzorgt overwegend uitvaarten van mensen die niet bij DELA verzekerd zijn. Het uitvaartbedrijf heeft ook nog geen landelijke dekking. Acquisitie van uitvaartbedrijven maakt daarom ook onderdeel uit van onze strategie. Ook zet DELA België in op versterking van de kruisbestuiving met de verzekeraar: bij overlijden kan DELA de uitvaart immers verzorgen.

Na de uitvaart breekt vaak een moeilijke tijd voor nabestaanden aan. Naast de rouwverwerking moeten er allerlei praktische, financiële, juridische en administratieve zaken geregeld worden. DELA helpt in deze moeilijke tijd. We bieden praktische hulp en advies op basis van de persoonlijke situatie. Nabestaandenzorg zelf is kosteloos voor DELA-verzekerden. In Nederland is de service een standaardonderdeel voor verzekerden en voor alle uitvaarten die DELA verzorgt. In België is nabestaandenzorg standaard in het DELA Uitvaartzorgplan én eveneens standaard onderdeel van alle uitvaarten die DELA verzorgt.

De omvang van onze totale portefeuille gemeten naar aantal verzekerden, is voor DELA een belangrijk speerpunt. Onze groei kwam voort uit aanwas in alle drie de landen.

Het DELA Uitvaartplan in Nederland heeft een verdere groei laten zien. De netto-aanwas in 2022 was echter lager dan in 2021 en 2020. In die jaren, tijdens de piek van corona, kreeg de vraag naar uitvaartverzekeringen een extra impuls. Het is gebruikelijk dat royementen het meest voorkomen in de eerste jaren na het afsluiten van de verzekering. Dit verklaart dan ook deels waarom de netto-aanwas in 2022 lager was dan in de twee jaar ervoor. Ook het toegenomen aantal overlijdens zorgt voor een lagere nettogroei dan voorgaande jaren.

Aangezien de Yarden-polissen niet meer worden verkocht, is hier alleen sprake van natuurlijk verval en beëindiging door afkoop. 

De netto-aanwas met betrekking tot overlijdensrisicoverzekeringen was in Nederland negatief. Er zijn in Nederland veel aanbieders van overlijdensrisicoverzekeringen. Verder zorgt het vervallen van de verplichting om een overlijdensrisicoverzekering te hebben (vanuit NHG en geldverstrekkers voor nieuwe én bestaande hypotheken) voor minder nieuw afgesloten verzekeringen. Ook speelt de toename van oversluitingen en doorstromers die overwaarde kunnen inbrengen een rol bij de dalende vraag naar overlijdensrisicoverzekeringen. 

Op de Nederlandse markt biedt DELA ook een spaarverzekering aan. DELA biedt een vaste rente van 2,0 procent.

De markt voor uitvaartverzekeringen is in België nog in de ontwikkelfase. Momenteel heeft pas 11 procent van de Belgen een uitvaartverzekering. Het over meerdere jaren behouden van de groei is hier de uitdaging, evenals het realiseren van synergie tussen verzekeren en verzorgen. DELA is uniek in België, omdat zij zowel uitvaarten verzekert en verzorgt. DELA België heeft een kapitaalverzekering in actieve verkoop. Ons verzekeringsbedrijf keert bij overlijden uit, maar verzorging van de uitvaart door ons eigen uitvaartbedrijf  is niet vanzelfsprekend want het betreft geen Natura-verzekering en de keuze van de uitvaartondernemer staat vrij.

In België ligt de netto-aanwas van uitvaartverzekerden in de actieve verzekeringsportefeuille in 2022 lager dan in 2021, toen deze circa 36.400 bedroeg. We zien met name een daling in het makelaarskanaal van tussenpersonen, maar het onlinekanaal groeit. 

DELA Duitsland kent een uitvaartverzekering en een overlijdensrisicoverzekering. De Duitse markt is groot van omvang en groeit. Vanaf 1 november 2022 heeft DELA de Duitse portefeuille van concurrent Monuta overgenomen met bijna 130.000 polishouders. De DELA uitvaartverzekering in Duitsland dekt uitvaartkosten en kent een winstdelingsregeling waarmee verzekerden dezelfde voordelen genieten als de Nederlandse leden van de coöperatie. DELA Duitsland zet in op groei via zowel makelaars als online.

DELA hecht eraan dat het personeelsbestand een afspiegeling vormt van de samenleving, dat iedereen gelijke kansen krijgt en zich veilig voelt om zichzelf te zijn. DELA-breed is tweederde van de medewerkers vrouw. In leidinggevende posities wordt de 30%-verhouding tussen vrouwen en mannen ruimschoots behaald. Bij personeelswisselingen wordt het vergroten van de diversiteit in ogenschouw genomen.

Naar aanleiding van maatschappelijke ontwikkelingen in de media, verrichtte DELA in Nederland een intern onderzoek naar diversiteit, inclusie en het respecteren van grenzen. Good practices zijn in kaart gebracht en afgestemd binnen de organisatie. Dit heeft geresulteerd in 32 good practices voor diversiteit en inclusie en 16 good practices voor het respecteren van grenzen. Het formuleren van een visie rond psychologische veiligheid, het verzamelen van data en het borgen van de veiligheid vormen een basis van het personeelsbeleid. 

Per 1 januari 2022 vonden er omvangrijke veranderingen plaats in het arbeidsvoorwaardenpakket in Nederland. Zo biedt DELA een individueel keuzebudget. Ook is het mogelijk om een sabbatical op te nemen. Voor medewerkers die vanaf 1 januari 2022 in dienst treden, geldt bovendien een nieuwe pensioenregeling. Verder is een individueel vitaliteitsbudget geïntroduceerd ten behoeve van de gezondheid en eigen ontwikkeling. Klantgedrevenheid staat binnen DELA centraal en om dat te bereiken werken we aan een klimaat waarin leren en presteren vanzelfsprekend is. Na een cultuuronderzoek hebben we daarom in onze organisaties in Nederland en België een leer- en presteerprogramma ingericht. Samen willen we groeien, resultaatgericht werken en de kracht van onze mensen en teams versterken. Wij stimuleren medewerkers om elke dag het beste uit zichzelf te halen. Hiervoor bieden we een gericht aanbod aan trainingen en workshops. Met de komst van het nieuwe programma is besloten om de variabele beloning in zijn eerdere vorm af te schaffen. In België is een beperkte collectieve variabele beloning nog wel beschikbaar.

In Duitsland bleven de arbeidsvoorwaarden nagenoeg gelijk aan die van 2021.

DELA is in 2022 in België en Nederland uitgeroepen tot World-class Workplace-winnaar. Als winnaar blinkt DELA uit in het thema “Bevlogenheid”. We scoren hoog op de onderwerpen: “zinvol werk”, “het passen van medewerkers bij de organisatie” en “het bijdragen van teams aan het succes van de organisatie”.

N.B. 1 non-binaire medewerker in Nederland is wel opgenomen in de totalen maar niet onder man of vrouw.

Om het ziekteverzuim te adresseren hebben we onder andere de beschikking over een aanwezigheids- en re-integratiebeleid. Het is een hulpmiddel om zoveel mogelijk te voorkomen dat medewerkers uitvallen. 

De krapte op de arbeidsmarkt speelt een rol in het ziekteverzuim. We merken dat het moeilijker wordt om mensen aan te trekken. De termijn die functies vacant zijn, loopt op. We zien dat niet alleen bij DELA, maar in de gehele markt. Daardoor is het niet eenvoudig om bijvoorbeeld flexwerkers in te zetten. Die onderbezetting leidt zo weer tot druk op de medewerkers. De inwerkperiode kost hen ook tijd, terwijl de nieuwe medewerkers nog niet volledig inzetbaar zijn. Die druk verhoogt eveneens het ziekteverzuim.

Daarnaast is een aantal algemene maatregelen genomen. Zowel in Nederland als België is het team recruiters versterkt. We vinden het belangrijk om goede mensen te werven en te selecteren, maar ook om mensen die al bij ons werken te binden en te boeien. Er zijn daarom verschillende initiatieven gestart die ook in 2023 worden voortgezet. Om collega’s extra te motiveren bij te dragen aan werving, ontvangen zij een aanbrengpremie bij het vinden van nieuwe collega’s. Daarnaast is een oproep gedaan om waar mogelijk contracturen op te hogen of door te werken na het pensioen. Aanvullend vergroten we het arbeidspotentieel door te verkennen in hoeverre mensen met afstand tot de arbeidsmarkt kunnen deelnemen. Ook zijn we gestart met het opzetten van een stagebureau: voor studenten, maar ook voor statushouders en medewerkers van andere bedrijven die niet in hun eigen werk of bedrijf kunnen re-integreren. Verder worden arbeidsmarktcampagnes geïntensiveerd. Tot slot is via het leer- en presteerprogramma aandacht voor persoonlijke groei en ontwikkeling. Door samen te groeien en resultaatgericht te werken, kunnen we de kracht van onze mensen en teams versterken.

Digitale ontwikkelingen bij DELA vinden plaats om het IT-landschap actueel en veilig te houden en om, ten dienste van onze leden, verzekerden en nabestaanden, nog meer kwaliteit en maatwerk te kunnen leveren. Het is hierbij belangrijk dat wij persoonlijk en empathisch blijven communiceren met onze leden, op manieren die bij hen passen. Nieuwe digitale kanalen worden naast vertrouwde vormen van communicatie ingezet. Binnen DELA raakt digitalisering de hele organisatie.

Voor de forse digitaliseringsopgave investeert DELA niet alleen in systemen en processen, maar vooral ook in mensen. Vervanging van systemen doen we stap voor stap, omdat de onderlinge afhankelijkheid van projecten groot is. Voor de continuïteit zorgen we ervoor dat allereerst de applicaties voor de verzekeringsketen vernieuwd worden.

We bouwen nieuwe systemen om nog meer in te kunnen spelen op de behoefte van onze leden, verzekerden en nabestaanden. In 2022 hadden we daarvoor in Nederland drie prioriteiten: 1) de integratie van Yarden, 2) de migratie van het depositoproduct en 3) de migratie van het DELA Coöperatie spaarPlan naar een nieuw platform.

Voor wat betreft het IT-project rondom de integratie van Yarden zijn er grote stappen gemaakt. De lijnorganisatie pakt veel van de dagelijkse werkzaamheden op. Voor de voormalige Yarden-locaties en -medewerkers betekent deze afronding dat zij op DELA-systemen werken. De samenwerking met en de hoge betrokkenheid van de Yarden-medewerkers hebben geleid tot een succesvol eindresultaat. Het verdelen van werk over de bestaande IT-teams volgens het portfoliomanagementproces heeft hierbij goed gewerkt. De migratie van het depositoproduct is afgerond. De migratie van het DELA Coöperatie spaarPlan naar het nieuwe platform was eind 2022 voorzien, maar wordt in 2023 afgerond. Deze projecten hebben veel beslag gelegd op de (IT-)organisatie.

In België ging het IT-project Coöperatie in 2022 live. Doel hierbij was onder andere het lidmaatschap van Belgische klanten te kunnen registreren. Ook zijn de voorbereidingen voor een nieuw CRM-systeem gestart, dat naar verwachting in 2023 zal worden geïntroduceerd. Verder is aandacht uitgegaan naar de verdere verbetering van compliance met betrekking tot datakwaliteit en procesbeheer, waaronder het strikter hanteren van bewaartermijnen. In 2022 is op groepsniveau besloten het gehele IT-beheer van DELA België door DELA Groep vanuit Eindhoven te laten plaatsvinden. Dit zal naar verwachting in 2023 zijn beslag krijgen.

In Duitsland lag het accent op de IT-technische ondersteuning van het tijdig kunnen integreren en administreren van de voormalige Monuta-portefeuille die door DELA Duitsland is overgenomen.

DELA is opgericht vanuit de kracht van het collectief en de gedachte dat we zorgen voor elkaar. Wij maken maatschappelijk verantwoorde keuzes, zodat we de wereld zo schoon en eerlijk mogelijk doorgeven aan volgende generaties. Onze ambitie is dat we in 2030 een netto positieve impact leveren op mens en milieu met onze producten, diensten en bedrijfsvoering.

Om deze ambitie te realiseren, hebben we onszelf een vijftal doelstellingen gesteld:

• Vermindering van onze eigen CO₂ uitstoot.
• Verduurzamen van onze beleggingen.
• Meer gebruik van duurzame materialen.
• Bevorderen inclusiviteit.
• Met duurzame uitvaarten de autoriteit zijn.

Hieronder worden de belangrijkste resultaten per doelstelling toegelicht. 

Onze scope 1 en 2 CO₂-emissie wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door transport en energiegebruik van onze gebouwen en installaties. De belangrijkste maatregelen die bijdragen aan het verlagen van de scope 1 en 2 CO₂-uitstoot:

• Inkoop van groene stroom uit Nederlandse zonne- en windenergie en door bossen gecompenseerd aardgas. Het aandeel groene stroom was in 2022 52 procent, in komende jaren zal dit bij contractvernieuwingen stijgen.
• Energiebesparing in gebouwen en processen.
• Vervanging van gas crematieovens naar elektrische ovens; in Nederland zijn 5 van onze 46 crematieovens elektrisch.
• Eigen opwekking van groene stroom; op 6 locaties zijn zonnepanelen geïnstalleerd.

Onze scope 3 CO₂-emissie wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door de producten en diensten die we gebruiken voor onze bedrijfsvoering of voor de uitvaarten die we organiseren. De belangrijkste maatregelen die bijdragen aan het verlagen van de scope 3 CO₂-uitstoot zijn:

• FSC spar massief uitvaartkist binnen het verzekerd pakket.
• Aanpassing in het horeca-assortiment naar meer vegetarisch en lokale, seizoensgebonden producten.
• Elektrisch rouwvervoer in plaats van dieselwagens; in Nederland bieden we in 7 van de 15 regio’s elektrisch rouwvervoer als basis aan.
• Elektrificering van de leasewagenvloot. Van het Nederlandse leasewagenpark is ultimo 2022 38 procent elektrisch, voor België was dit 9 procent.
  

De CO₂-voetafdruk is in 2022 gedaald met 14 procent ten opzichte van 2021. De daling van scope 1 en 2 emissies komt vooral door een daling in het gebruik van aardgas en elektriciteit in onze gebouwen. De scope 3 emissies zijn zowel upstream als downstream gedaald. De daling werd voor een belangrijk deel veroorzaakt door een verlaging van vervoer, zoals staatsievervoer en bezoekersvervoer.

Aanvullend is in 2022 voor DELA België en DELA Nederland een routekaart gemaakt voor CO₂-reductie voor de periode tot 2030. In deze routekaart staat het concrete plan weergegeven hoe de komende jaren verdere verlaging van de CO₂-uitstoot gerealiseerd wordt. De routekaart richt zich op de grootste posten van de CO₂-voetafdruk waar DELA zelf invloed op heeft, zoals energie-inkoop, energieopwekking, energiebesparing in gebouwen en processen, transport, producten en diensten rondom de uitvaart.

DELA houdt daarnaast met de beleggingen rekening met het milieu, maatschappelijke onderwerpen en goed ondernemingsbestuur. Hiervoor zetten we naast de eerder genoemde uitsluiting van bedrijven en sectoren, nog een aantal andere instrumenten in.

ESG-integratie
ESG staat voor environmental (milieu), social (maatschappelijke kwesties) en governance (goed ondernemingsbestuur). De externe vermogensbeheerders die wij inzetten, moeten rekening houden met onze ambitie en doelstelling op het gebied van duurzaam beleggen. Wij beoordelen dan ook hoe deze vermogensbeheerders rekening houden met het milieu, maatschappelijke kwesties en goed ondernemingsbestuur. Dit wordt ook wel ESG-integratie genoemd.

Engagement
Wij voeren een dialoog met bedrijven waarin DELA belegt om invloed uit te oefenen hoe deze met duurzaamheid omgaan, verbeteringen op het gebied van duurzaamheid door laten voeren en duurzaamheidsrisico’s mitigeren.

Uitoefening van stemrecht
DELA heeft een eigen stembeleid. Ons beleid is dat we op zoveel mogelijk aandeelhoudersvergaderingen van de bedrijven in onze beleggingsportefeuille onze stem uitbrengen. Een actief stembeleid maakt onderdeel uit van de dialoog die met de betreffende ondernemingen wordt gevoerd. Ook gaan we samen met andere grote beleggers de dialoog aan met bedrijven waar wij verbeteringen willen zien op het vlak van ESG.

Impactbeleggen
Uiteindelijk wil DELA met haar beleggingen een positieve impact op mens en milieu maken. De positieve impact is door het inzetten van dit instrument belangrijker dan alleen het realiseren van een positief rendement.

De belangrijkste resultaten die we in 2022 behaalden op het vlak van duurzame materialen:

• In Nederland is nieuwe bedrijfskleding in gebruik genomen, deze bestaat uit 70 procent gerecycled polyester.
• Het inkoop- en aankoopbeleid is aangescherpt met specifieke MVO-criteria.
• Loop Living Cocoon kist, gemaakt van mycelium is opgenomen in het assortiment. Door dit innovatieve product in het assortiment op te nemen dragen we bij aan de ontwikkeling van nieuwe varianten van kisten die een positieve impact op mens en milieu hebben.
• 100% gecertificeerd milieuvriendelijk en CO₂-neutraal papiergebruik.

Zowel in Nederland als België heeft DELA een eigen DELA fonds. DELA is ontstaan uit solidariteit en draagt maatschappelijke betrokkenheid hoog in het vaandel. 

We vinden het belangrijk om onze bijdrage te leveren aan de samenleving en er te zijn voor elkaar. Daarom werden beide DELA Fondsen opgericht. Iedereen kan hierbij projecten indienen die aansluiten bij de thema’s van de fondsen. In Nederland is dat het verbinden van generaties. In België is het thema het draaglijker maken van moeilijke momenten van afscheid nemen.

Het Nederlandse fonds kreeg in 2022 ruim 300 aanvragen van verenigingen en stichtingen en honoreerde 167 projecten. 115 projecten werden gesteund met een bedrag tot € 1.500 en 52 projecten met een bedrag van € 1.500 tot € 10.000. 18 donaties zijn gedaan aan verenigingen en stichtingen die zich inzetten voor hulp aan oorlogsslachtoffers uit Oekraïne. 16 van deze aanvragen betreffen initiatieven van collega’s. Deze aanvragen varieerden van het kopen van schoolmateriaal en kleding tot vergoeding van benzinekosten om goederen naar de grens te brengen. DELA heeft ook laptops gedoneerd aan een school in Eindhoven die les geeft aan leerlingen die uit Oekraïne zijn gevlucht. Tot de overige projecten behoren de volgende initiatieven: studenten die ouderen ontvangen, lunches en dansen met ouderen, maar ook museumbezoeken en bakwedstrijden voor jong en oud. 

In België werd tot en met 2022 het project Boven de Wolken gesteund. Boven de Wolken biedt iedere ouder van een sterrenkindje, een voor de geboorte overleden kind, de mogelijkheid om kosteloos een fotoreportage van het sterrenkindje te laten maken. Het project is gestart in Vlaanderen, maar dankzij de hulp van DELA kunnen sterrenouders in heel België hiervan gebruik maken.

In totaal hebben beide DELA fondsen met ruim € 330.000 diverse maatschappelijke projecten ondersteund. 

Ook is DELA hoofdsponsor van de Roparun. Met deze estafetteloop leveren mensen in teamverband een sportieve prestatie om geld op te halen voor mensen met kanker. DELA nam met één team van medewerkers deel. Met de 31^e editie is een bedrag van ruim € 3,4 miljoen opgehaald.

Tot slot werkt DELA samen met Voetbalclub PSV op maatschappelijk gebied. Als twee Eindhovense organisaties willen we op dit vlak nog meer voor de regio betekenen. Het hoofddoel van de samenwerking is om de komende jaren nog meer bij te dragen aan de verbondenheid en saamhorigheid binnen de regio en daarbuiten.

In België wordt voetbalclub KAA Gent gesponsord met een herinneringsmuur, waar supporters hun overleden dierbaren kunnen herdenken.

Na aftrek van de herverzekeringspremie ontving DELA € 669,0 miljoen aan premie-inkomen (2021: € 592,5 miljoen). De groei ten opzichte van een jaar eerder kwam hiermee uit op 13 procent (2021: 15 procent). Een belangrijke oorzaak voor de groei in Nederland is de overname van Yarden. In 2021 was de premie van Yarden vanaf augustus geconsolideerd, in 2022 geldt dat voor het gehele jaar. In België bedroeg het premie-inkomen € 146,1 miljoen (2021: € 136,3 miljoen), een stijging van 7 procent. In Duitsland steeg het premie-inkomen met ruim 60 procent tot € 35,3 miljoen (2021: € 21,7 miljoen). Vanaf november steeg het premie-inkomen hier als gevolg van de overname van de Duitse Monuta-portefeuille.

Het operationeel resultaat is het resultaat dat wordt behaald uit de kernactiviteiten van DELA, met uitzondering van bijzondere baten en lasten, winstdeling en belastingen. Het operationeel resultaat over 2022 bedraagt € 47,6 miljoen. In 2021 bedroeg het operationeel resultaat € 54,5 miljoen.

Het resultaat van de verzekeraar bedroeg € 72,2 miljoen en steeg hiermee met € 5,5 miljoen ofwel 8 procent ten opzichte van 2021. De oorzaak zit in een toename van de baten en lasten als gevolg van de overname van Yarden. Daarentegen zijn de kosten hoger door de hoge IT-investeringen voor het vervangen van verouderde systemen.

Het resultaat van het uitvaartbedrijf is met € 3,8 miljoen gedaald naar € 0,1 miljoen door extra kosten vanwege de integratie van Yarden, meer uitbestedingen als gevolg van oversterfte en het hoge ziekteverzuim, minder uitvaarten dan verwacht in België en extra uitkeringen aan medewerkers ter ondersteuning van de koopkracht.

De aan holding en staf en aan de coöperatie toegewezen kosten stegen naar € 23,0 miljoen onder andere door extra uitgaven voor de nieuwe strategie en innovatieprojecten.

Over 2022 is het netto beleggingsrendement 9,5 procent negatief (2021: 9,2 procent positief). Het rendement op aandelen bedraagt circa 15 procent negatief en op vastrentende waarden 16 procent negatief. Op de beleggingen in vastgoed en infrastructuur is een positief rendement behaald. Deze rendementen waren mede door een waardestijging van de dollar ten opzichte van de euro positief. Het netto beleggingsresultaat kwamen in 2022 uit op een verlies van ruim € 840 miljoen (2021: winst van bijna € 650 miljoen).

De volatiliteit van de waarde van onze beleggingen is een direct gevolg van onze strategische beleggingskeuzes. Die zijn erop gericht om op de lange termijn het rendement te behalen waarop de premie is gebaseerd en daar bovenop de uitvaartkosteninflatie te verslaan. Door de aard van de verzekeringen -in de meeste gevallen: uitkeren bij overlijden- zijn de verplichtingen langlopend. Een dergelijke lange horizon vraagt om een meer offensieve beleggingsstrategie. Door een gecalculeerd risico te accepteren in onze beleggingsstrategie kunnen we over de jaren heen een beter resultaat te behalen. Een consequentie van dit beleid zijn de soms forse schommelingen in de waarde van onze beleggingsportefeuille. Daarom kan het beleggingsresultaat niet over de jaren heen worden vergeleken zonder rekening te houden met bijvoorbeeld fluctuaties op financiële markten.

De stijgende rente is bepalend voor de waardedaling van onze beleggingen. In de resultatenrekening zien we negatieve opbrengsten uit beleggingen met een omvang van € 0,8 miljard. Tegelijkertijd zijn de technische voorzieningen toegenomen met € 300 miljoen tot € 7,5 miljard. De technische voorzieningen op onze balans zijn gebaseerd op een vaste rekenrente. De impact van de stijging van de rente in 2022 op de technische voorzieningen is daarom niet op deze balanspositie zichtbaar. Deze blijkt ook uit de overwaarde van de toereikendheidstoets op de technische voorzieningen. Die is met € 1,7 miljard gestegen van € 0,6 miljard naar € 2,3 miljard. Dit compenseert de daling van de beleggingswaarde in ruime mate. Onze solvabiliteit blijft daardoor robuust. Ook in het geval van sterke renteschommelingen wordt de continuïteit gewaarborgd.

De dekkingsgraad drukt de marktwaarde van de beleggingen uit in procenten van de marktwaarde van de gegarandeerde verplichtingen en hangt hiermee af van factoren als rente, sterfte- en kostenontwikkelingen. De dekkingsgraad bedroeg aan het begin van het verslagjaar 135 procent en eindigde in 2022 op 234 procent. Het is alweer een tijd geleden dat de dekkingsgraad zo hoog was, wat betekent dat er veel meer winstdeling gegeven kan worden.

In 2022 is de 20-jaars rente gestegen van 0,55 procent begin januari naar 2,87 procent eind december. De gestegen rente zorgde voor maar liefst 129 %-punt stijging van de dekkingsgraad. De negatieve beleggingsopbrengsten resulteerden in 20 %-punt daling. De toegenomen inflatie leidt tot hogere toekomstige kosten en zorgde voor 17%-punt daling. Diverse portefeuilleontwikkelingen zorgden voor een stijging met 7 %-punt. De gemiddelde dekkingsgraad over 2022 kwam uit op 195 procent (2021: 129 procent).

In 2022 kwam de winstdeling uit op € 43,7 miljoen (2021: € 5,9 miljoen). De winstdeling valt veel hoger uit, ondanks de negatieve resultaten als gevolg van de waardedaling van de beleggingen. In 2021 was de winstdeling relatief laag omdat de gemiddelde dekkingsgraad over 2020 met 122 procent nog net boven het minimum gewenste niveau uitkwam. Hierdoor bleek het nemen van een premiemaatregel weliswaar niet noodzakelijk, maar kon slechts in beperkte mate winstdeling worden gegeven. Door de stijging van de gemiddelde dekkingsgraad tot 129 procent over 2021 kon DELA in 2022 in beginsel 10 procent winstdeling geven. De winstdeling werd verder discretionair tot 50 procent verhoogd, vanwege het bereiken van twee bijzondere mijlpalen: 1) de overname en integratie van Yarden en 2) het 85-jarig bestaan van DELA. De algemene vergadering heeft daarmee ingestemd.

Het DELA UitvaartPlan in Nederland is het product van DELA met het grootste aandeel in aantal verzekerden: in totaal zo'n 56 procent.

De premieverhoging van het Uitvaartplan in Nederland per 1 januari 2023 bedraagt 2,96 procent (per 1 januari 2022: 3,46 procent) en bestaat uit drie factoren:

• verhoging in verband met de inflatie van de uitvaartkosten. Deze component van de premie-aanpassing wordt jaarlijks vastgesteld door de algemene vergadering . De verwachte inflatie in het volgende jaar is in beginsel bepalend voor het voorstel tot premie-aanpassing per 1 januari in het opvolgend jaar. Die verwachte inflatie bedroeg 1,73 procent. In verband met de aanhoudende onzekerheid over de inflatieontwikkeling ten tijde van besluitvorming (in het voorjaar van 2022) is 0,27 procent toegevoegd waardoor de verhoging 2,00 procent bedroeg. Dit percentage is voorgesteld aan de algemene vergadering als component voor premie-aanpassing per 1 januari 2023. De vergadering heeft dit voorstel aangenomen;
• verhoging in verband met het niet volledig toekennen van de winstdeling voor de dekking van de backservice. De totale premie voor de backservice die hoort bij 2,00 procent inflatie van de uitvaartkosten bedraagt 1,92 procent. Daarvan is 50 procent als winstdelingspercentage toegekend. De overige 50 procent komt voor rekening van de polishouders. Dat maakt de verhoging in verband met het niet volledig toekennen van de winstdeling 0,96 procent;
• verhoging in verband met de premiemaatregel als gevolg van een structureel lage rentestand en lage dekkingsgraad. Omdat de twaalfmaands gemiddelde dekkingsgraad in 2021 boven de 120 procent lag, was een premiemaatregel niet aan de orde.

DELA bepaalt de solvabiliteit op basis van Solvency II, vandaar de naam Solvency-II-ratio. Het gaat hier om Europese rekenregels waarbij voor het bepalen van de solvabiliteit rekening wordt gehouden met de risico’s die in de balans van de verzekeraar zijn opgenomen. De Solvency-II regelgeving vereist voldoende solvabiliteit als randvoorwaarde voor de winstdeling.

De solvabiliteitsratio is gedaald van 236* procent tot 226 procent ultimo jaar en blijft daarmee robuust.

Door economische ontwikkelingen in rente, inflatie, volatiliteiten etc. steeg de Solvency-II ratio met 6 %-punt. Portefeuilleontwikkelingen zoals nieuwe productie en de overname van de Duitse Monuta portefeuille kostten solvabiliteit en daardoor daalde de Solvency-II ratio met 27 %-punt. Het resultaat op beleggingen was negatief, maar mede als gevolg van dalingen in de aandelenkoersen en aanpassingen in onze beleggingsmix, nam het kapitaalbeslag af. Dit resulteerde per saldo in een stijging van de ratio met 22 %-punt. Overige ontwikkelingen leidden tot een daling met 11 %-punt.